Roman Özetleri

Reşat Nuri Güntekin:
Acımak

Zehra, Tevfik Hayri Bey

Acıma duygusu olmayan katı bir öğretmen
Maarif Müdürü Tevfik Hayri Bey dertli
İstanbul'dan telefon gelir, babası hastadır
Babasının olmadığını söyler, ancak bu yalandır
İstanbul'a giderken babasının yaptıklarını düşünür
Eve vardığında babası onun adını sayıklarken ölür
Sandıkta bulduğu babasının günlüğünü okur
Asıl suçun annesinde olduğunu öğrenir
Artık acıma duygusu olan bir insandır

Cevat Şakir Kabaağaçlı:
Aganta Burina Burinata

Süleyman Kaptan, Mahmut

Denize ve deniz insanlarına beslenen sevgi
Kaptan'ın kardeşi Davut sefer sırasında ölür
Ceset kokmaya başlayınca denize atılır
Süleyman Kaptan denizi hiç affetmez
Oğlu Mahmut'u denizden uzak tutmaya çalışır
Ancak Mahmut da deniz hasretine dayanamaz
Çetin mücadeleler ve yokluklar içinde bir hayat
Babası denizde ölür, sonra annesini kaybeder
Denizden uzak durmak için evlenir, ama başaramaz

Yaşar Kemal:
Ağrı Dağı Efsanesi

Ahmet, Gülbahar, Mahmut Han, Memo

Kır bir at Ahmet'in kapısına gelir, Ahmet de onu sahiplenir
At aslında Beyazıt Paşası Mahmut Han'a aittir, Han atını geri ister
Ahmet atı vermez, Ağrı geleneklerine göre at onun kısmetidir
Ahmet zindana atılır, Paşa'nın kızı Gülbahar ile aşk başlar
Han, Ahmet'i öldürmeye karar verir, Gülbahar onu kurtarır
Han, halkın tepkisinden çekindiği için kızını vermeyi kabul eder
Ahmet'in Ağrı Dağı'nın zirvesine çıkıp ateş yakması gerekir
Ahmet bunu yapar ve kızı alır
Gardiyan Memo'nun onu nasıl bıraktığını sorar
Gülbahar ona aşık olan Memo'ya saçının bir telini vermiştir
Ahmet bunu hazmedemez ve Küp Gölü'nde yitip gider

Yusuf Atılgan:
Anayurt Oteli

Zebercet, Zeynep

Otelin katibi olan Zebercet dış dünyadan soyutlanmıştır
Otelde ondan ve ortalıkçı kadın Zeynep'ten başkası yoktur
Bir kadın otelde bir gece kalır ve tekrar geleceğini söyler
Zebercet hayal dünyasında bu kadınla bir ilişki başlatır
Bıyığını keser, yeni elbiseler alır, ilk kez dış dünyaya açılır
Kadın bir tğrlü gelmez, ruh sağlığını kaybetmeye başlar
Önce temizlikçi kadını boğar, sonra da kendini asar

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Ankara

Selma Hanım, Ahmet Nazif, Hakkı, Neşet

1. bölüm Kurtuluş Savaşı'na kadar
2. bölüm Cumhuriyet'in kuruluş yılarına kadar
3. bölüm Cumhuriyet'in 20. yıldönümüne kadar
Selma ilk bölümde banka şefinin karısı
Milli Mücadele'ye kocasının kayıtsız kalması
Binbaşı Hakkı onu azmi ve heyecanıyla etkiler
İkinci bölümde Hakkı'yla evlenir, ancak Hakkı da bozar
Hakkı ticaret ve kişisel çıkar peşinde koşmaya başlar
Selma üçüncü bölümde tekrar boşanır, öğretmen olur
Kendi gibi düşünen yazar Neşet Sabit'le evlenir
Bu bölüm yazarın mutlu Türkiye ütopyasıdır

Recaizade Mahmut Ekrem:
Araba Sevdası

Bihruz Bey, Periveş, Keşfi Bey

İlk realist roman
Bihruz genç bir mirasyedidir
Arabalara, pahalı giysilere, eğlenceye düşkün
Çat pat Fransızca konuşarak hava atar
Bir gün arabasıyla dolaşırken gördüğü kadına aşık olur
Zengin sandığı Periveş aslında düşkün bir kadındır
Bihruz onu bulamaz, arkadaşı Keşfi de onun öldüğünü söyler
Arkadaşı yalan söylemiştir, Periveş'e yaşıyordur
Bihruz ona rastlar, ancak öldüğünü sandığı için onu kardeşi sanır
Durum anlaşılınca alaylar arasında oradan uzaklaşır

Halit Ziya Uşaklıgil:
Aşk-ı Memnu

Bihter, Behlül, Adnan Bey, Nihal, Bülent, Firdev Hanım

Adnan Bey elli yaşında, zengin bir dul
Kızı Nihal ve oğlu Bülent'le yalısında yaşamakta
Eğlenmeyi seven Firdevs Hanım ve kızları zengin kocalar aramakta
Firdevs'in kızı Bihter Adnan Bey'le evlenir
Bihter yaşlı kocasından sıkılır ve hata yaptığını düşünür
Adnan Bey'in yeğeni Behlül'e aşık olur
Behlül, Nihal'le nişanlanır, Bihter'den de bıkar
Ancak Nihal ilişkilerini keşfetmiştir
Adnan Bey de uşağından işleri öğrenmesini ister
Behlül kaçar, Bihter ise çaresiz, intihar eder

Halide Edip Adıvar:
Ateşten Gömlek

Ayşe, Peyami, İhsan

Kurtuluş Savaşı'nı anlatan ilk roman
Ayşe, İzmir'in işgali sırasında ailesini kaybeder
Bir İtalyan ailenin yardımıyla İstanbul'a Peyami'ye gider
Peyami ve arkadaşı İhsan Ayşe'yi sevmektedir
Kuvayı Milliye'ye katılmak için Anadolu'ya geçerler
İki erkeğin Ayşe'ye aşkı onlar için ateşten gömlektir
Savaşta İhsan ve Ayşe ölür, Peyami yaralanır
Peyami yaşadıklarını yazar, hastanede ölür

Memduh Şevket Esendal:
Ayaşlı ve Kiracıları

Ayaşlı

Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki toplumsal değişiklikler
Dokuz odalı binayı pansiyon olarak işleten Ayaşlı
Anlatıcı, kiracılardan banka memuru olan
Dedikodu, çıkarcılık, bencillik, sorumsuzluk, kumar

Yusuf Atılgan:
Aylak Adam

C., Güler, Ayşe, B.

C. sıradışı biri, herhangi bir işi yok
Miras kalan evin kirasıyla geçinmekte
Kalıplaşmış hareketlerden hoşlanmaz
Gerçek aşkı arar; huysuz, sıkılgan ve mutsuzdur
Üniversite öğrencisi Güler'den umduğunu bulamaz
Eski sevgilisi ressam Ayşe ile tutkulu fakat tükenen bir aşk yaşar
Aradığı aşka hep teğet geçer, ona erişmez
Bir gün mavi yağmurluklu B.'yi görür
Aradığı odur, B. otobüse biner, böylece onu da kaybeder

Orhan Kemal:
Baba Evi

Küçük Adam'ın Romanı serisi:
Baba Evi, Avare Yıllar, Cemile

Umutsuz yaşamlarında bir çıkış arayan insanlar
Yokluk içinde, aile baskısıyla geçen ilkgençlik yılları
Kurtuluş Savaşı'ndan sonra yönetimle çatışan baba
Beyrut'a kaçarlar ve orada bir lokanta açarlar
İşler kötü gider, aile geçinemez, baba hastalanır
Büyük oğul bunalır, babasını ikna eder, Adana'ya döner
Gene parasızdır, ama baskıdan kurtulmuştur, mutludur

Orhan Pamuk:
Benim Adım Kırmızı

Şekure, Kara, Enişte Efendi, Kelebek, Zeytin, Leylek

1591 yılının kışı
Şekure iki çocuk annesi güzel bir kadın
Yeğeni Kara ona olan aşkını ilan ettiği için evden kovulmuş
Padişah, Şekure'nin babasına gizli bir kitap hazırlama işi vermiş
Kitap Batı usulleriyle resmedilecektir
Üç ünlü nakkaş Şekure'nin evinde çalışmaya başlar
Bunlar Kelebek, Zeytin ve Leylek'tir
Süslemeleri yapacak olan Zarif şüphelenmeye başlar
Nakkaşlardan biri Zarif'i öldürür
Enişte Efendi katili bulması için Kara'yı çağırır
Katilin Zeytin olduğu anlaşılır, Zeytin kör edilir
Şekure'ye aşık olan kaynı Hasan Zeytin'in kafasını keser
Kara ile Şekure evlenir

Orhan Kemal:
Bereketli Topraklar Üzerinde

İflahsızın Yusuf, Köse Hasan, Pehlivan Ali

Üç arkadaş Sivas'tan Çukurova'ya trenle gider
Köylülerin çalıştığı fabrikada iş bulma hayalleri
Şehirden çok etkilenirler, çalışmaya başlarlar
Hasan iş koşullarına dayanamaz, hastalanır
Hasan bir handa parasız pulsuz ölür
İki arkadaş fabrikadaki koşullara isyan eder
Günlerce iş ararlar ve inşaat işçisi olurlar
Ali bir kadına tutulur, bütün parasını ona yedirir
İşten atılır, bir çiftlikte çalışırken ayağını makineye kaptırır
Yusuf biraz para biriktirmiştir, iyi bir duvar ustası olmuştur
Köye dönünce yaşadıklarını herkese anlatır

Cengiz Aymatov:
Beyaz Gemi

Orozkol, Mümin Dede

Küçük bir çocuğun gözünden Sovyet yönetimi eleştirisi

Orhan Pamuk:
Beyaz Kale

Adam, Hoca

17. yy.da Osmanlı
Venedik gemisinde esir edilen adam köle olarak satılır
Birçok hastayı iyileştirir, Hoca ile çalışmaya başlar
Aralarında rekabet vardır, ancak Hoca öndedir
Padişah Hoca'dan büyük bir silah yapmasını ister
Sefere zorlukla götürülen silah çamura gömülür, çalışmaz
Adam, kendisine çok benzeyen hocanın yerine ölüme gider
Kaçmayı başarır ve İtalya'ya gider, padişah da tahttan indirilmiştir

Oğuz Atay:
Bir Bilim Adamının Romanı

Yazarın İTÜ'den hocası olan Mustafa İnan'ın hayatı

Adalet Ağaoğlu:
Bir Düğün Gecesi

Fıtnat Hanım, İlhan, Aysel, Tezel, Ayşen

1970'li yılların Türkiye'sinde ordu, siyaset, iş dünyası
12 Mart olayları sonrası Fıtnat'ın torunu Ayşen evleniyor
Fıtnat'ın oğlu İlhan eski milletvekili ve zengin
Kızı Aysel öğretim üyesi bir Marksist ve düğüne gelmemiş
Diğer kızı ressam Tezel inançsız ve bıkkın bir Marksist
Tezel iki kez evlenmiş ve boşanmış, bohem bir hayat
Ayşen anarşistlerin eline düşmesin diye acele evlendirilmekte

Peyami Safa:
Bir Tereddüdün Romanı

Mualla, Vildan

Mualla okuduğu kitabın yazarını merak eder ve onla baloda tanışır
Yazar Mualla'ya hemen evlenme teklif eder, Mualla süre ister
Yazar Vildan'la karşılaşır, Vildan kocasını bırakıp ona gelmiştir
Vildan yazarı intihar etmekle korkutmaya çalışır
Aylar sonra Vildan'la tekrar karşılaşır, Vildan değişmiştir
Yazar iki kadın arasında tereddütte kalır
Sonra ikisinden de vazgeçer

Kemal Tahir:
Bozkırdaki Çekirdek

Halim Akın, Zeynel Ağa, Kara Derviş

Köy Enstitüleri olgusuna eleştirel bir bakış
Halim Akın kurucu müdür olarak görevlendirilir
Çevreden öğrenciler toplanır ve işe başlarlar
Öğretmenler köylülerle olumlu ilişkiler kuramaz
Okuldaki uygulamalar sosyoekonomik yapıya ters düşer
Zeynel Ağa ve esrar satan Kara Derviş ile çatışma
Kara Derviş öğretmenlerden Emine'yi kaçırır
Kurtarmaya geleni vurur, Emine de Kara Derviş'i öldürür

Refik Halid Karay:
Bugünün Saraylısı

Ata Efendi, Ayşen, Rüştü

Ata Efendi'nin evine akraba kızı olan Ayşen gelir
Ata Efendi'nin patronunun oğlu Rüştü kıza vurulur
Bu sayede Ata Efendi terfi eder, zengin bir yaşam sürerler
Ayşen Mısırlı Sait ile evlenir ve Mısır'a gider
17 ay sonra Rüştü Ata Efendi'ye gelir
Ayşen'le mektuplaştığını söyler, Ayşen mutsuzdur
Rüştü, Ayşen dönünce onla evlenmek istediğini söyler
Ata ve ailesi çok mutlu olur, çünkü yoksullaşmışlardır

Orhan Kemal:
Cemile

Cemile, Necati, Sadri, Malik

1934'te, 14 yaşında olan boşnak kızı öksüz Cemile
Cemile ile abisi Sadri dokuma fabrikasında çalışmakta
Cemile'nin gönlü fabrika katibi Necati'dedir
Ustabaşı mühendis Orlando'yu kovdurmak için plan yapar
Sonunda işçiler ayaklanır, ayaklanma bastırılır, ustabaşı kaçar
Ustabaşının yeğeni bir kahvehane açar
Kovulan işçiler burayı yakıp yıkar
Cemile ile Necati evlenir

Kemal Bilbaşar:
Cemo

Cemo, Cano, Sorikoğlu, Memo

Doğu Anadolu'daki etnik ve siyasi yaşam, destansı dil
Cemo, değirmenci Cano'nun erkek gibi yetiştirdiği kızıdır
Zengin Sorikoğlu kızı kaçırmaya çalışmış, başaramamış
Memo, şah kızına aşık olur, ama babası kızı başkasına verir
Memo Cemo'yla karşılaşır ve aşık olur, evlenirler
Sorikoğlu buna içerler, köyü satın alır, amacı zulüm
Sorikoğlu Memo'yu vurur, Memo yaralı kurtulur
Sorikoğlu hamile Cemo'yu tekmelemiş ve çocuk düşmüş
Memo Sorikoğlu'nu öldürür, Dersime doğru yola çıkarlar

Orhan Pamuk:
Cevdet Bey ve Oğulları

Cevdet Bey, Nigar Hanım, Refik, Osman, Perihan

Türkiye'nin modernleşme süreci, Nişantaşılı bir aile
Ev halleri, apartman yaşamları, Avrupalı olmaya çalışanlar
Cevdet ticaretle uğraşan bir iş adamı
İşlerini büyüten Cevdet Nigar Hanım'la evlenir
Üç çocukları olur: Osman, Refik, Perihan
Konağın yerine apartman yapılır

Namık Kemal:
Cezmi

Cezmi, Adil Giray, Şehriyar, Perihan

İlk tarihi roman, 16 yy.daki Türk-İran savaşları, İslam birliği tezi
Cezmi tımar sahibi sipahidir, silahı iyi kullanır, şiiri iyi yazar
Arkadaşı Adil Giray Kırım hanıdır, savaşta esir düşmüştür
Şah'ın karısı Şehriyar Adil Giray'a aşık olur
Adil Giray'la Şah'ın kız kardeşi Perihan aşıktır
İki aşık Şah'ı devirme ve Osmanlı'yla barış yapma planı yapar
Şehriyar durumu öğrenir ve iki aşığı öldürür, kendi de ölür

Reşat Nuri Güntekin:
Çalıkuşu

Feride, Kamuran, Hayrullah Bey

Dört perdeli İstanbul Kızı adıyla bir oyundu, sahnelenemedi
Feride çok hareketli olduğundan ona çalıkuşu derlerdi
Teyzesinin evinde kuzeni Kamuran'la nişanlanır
Onun bir kadınla ilişkisini öğrenince evden kaçar
Öğretmen olarak Anadolu'da dolaşır, güzelliği başa bela
Kuşadası'nda babası gibi gördüğü Hayrullah'la evlenir
Hayrullah ölür, onun sayesinde Kamuran Feride ile barışır

Reşat Nuri Güntekin:
Damga

İffet, Celal, Vedia Hanım

İffet bir paşa oğludur, hareketli ve yaramazdır
Hukuk okur, en iyi arkadaşı Celal'dir
Bir gün öğretmeni, düşünceleri nedeniyle atılır
Tüm okul paşa çocuğu olduğundan ondan kuşkulanır
O da okulu bırakır, Meşrutiyet ilan edilir, babası sürülür
Babası ölünce İstanbul'a döner, ders verir, Vedia'ya aşık olur
Bir gün yakalanırlar, Vedia'yı kurtarmak için hırsız olduğunu söyler
6 ay hapis yatar, artık damgalıdır, sedalet içinde yaşar
Arkadaşı Celal ona yardım eder, miras sayesinde rahatlar
Vedia'ya rastlar, evlenme teklif eder, Vedia reddeder

Atilla İlhan:
Dersaadet'te Sabah Ezanları

Halıcızadeler, Abdi Bey, Neveser

Halıcızadeler Selanik'te köklü bir aile
Ailenin tek varisi Abdi Bey Paris'e tahsil için yollanır
Abdi Paris'te hovarda yaşamaya devam eder
İttihatçılara katılır, döndüğünde Neveser ile evlendirilir
Savaş sonrasında Selanik kaybedilir, göç başlar
İttihatçı Abdi gözden uzak durur, Rosa'da kalır

Kemal Tahir:
Devlet Ana

Devlet Hatun, Orhan Bey, Demircan, Kerim, Ertuğrul, Aslıhan

Çökmüş bir imparatorluğun yarattığı aşağılık duygusunu silmek
Osmanlı insan tipi, onun erdemleri, devlet yeteneği
Osmanlı'nın kuruluşu anlatılır

Peyami Safa:
Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

Genç, Nüzhet, Ragıp

Bilinç akışı, iç konuşma, kendi yaşamından izdüşümler
On beş yaşında hasta bir genç
Sık sık akrabasına yatıya gider, onun kızı Nüzhet'e aşık
Nüzhet Ragıp'la görüşmekte, ama ona da umut verir
Bacağı yüzünden ameliyat olması gerekir, hastanede kalır
Bu sırada Nüzhet ile Ragıp evlenmeye karar verir

Salah Birsel:
Dört Köşeli Üçgen

Paradoks üzerine kurulu alegorik bir eser
Matematiksel kesinliklerin olmadığı bir dünya
Anlatıcı tütün fabrikasının deposunda çalışır
Gözlemcidir, uyurken bile gözlemler, işinden kovulur
Garip akıl yürütmesi yüzünden insanlarla anlaşamaz
Ona göre yaptığı suç değil, özgürlüktür, algı sınırlanmamalı

Faik Baysal:
Drina'da Son Gün

Rıza Selmanoviç, Mehdi Azamoviç

İlk kez yurt dışındaki olaylar evrensel bir dille anlatılmış
Yugoslavya'da geçen yaşanmış olaylar
II. Dünya Savaşı'nda Drina'da yaşayan Türkler

Reşat Nuri Güntekin:
Dudaktan Kalbe

Kenan, Lamia, Binbaşı Kemal, Vedat

Şöhretin şımarttığı kemancı Kenan'ı seven Lamia
Kenan'ın babası ölür, Avrupa'ya gider, ünlü bir kemancı olur
Nimet Hanım'la gönül ilişkisi, Prenses Cavidan ile nişan
Lamia ile tanışır, Lamia hamile kalır, Kütahya'ya gönderilir
Kızını doğurur, tecavüze yeltenen amcasını öldürür
Binbaşı Kemal'le evlenir, Vedat'la adı çıkar, boşanır
Kenan Cavidan'da soğumuş, eser üretemez olmuş
Lamia'ya rastlar, evlenmek ister, Lamia reddeder
Vedat'la evlenir, Kenan intihar eder

Ömer Seyfettin:
Efruz Bey

Efruz Bey (Ahmet Bey)

Ömer Seyfettin'in Don Kişot'u
Efruz İttihatçı, onun kişiliğinde dönemin aydınları hicvedilmiş
Ahmet Bey kendini olduğundan fazla göstermeyi sever
Meşrutiyet'in ilan edildiği sabah coşkuyla daireye gelir
Diğer memurlar temkinlidir, onları korkaklıkla suçlar
Sokaktahürriyet naraları atar, bir anda hürriyet kahramanı olur
Adını bile değiştirir, Efruz, ışık saçan demektir

Kemal Tahir:
Esir Şehrin İnsanları

Kamil Bey, Nermin Hanım, Nedime Hanım

İşgal yıllarındaki İstanbul ve aydınların tutumu
Paşa çocuğu Kamil, karısı Nermin, kızı Ayşe
Mülk satmak için İspanya'dan İstanbul'a gelirler
Batılı yaşayıp düşünen insanlardır
Kamil, Nedime Hanım'ın gazetesinde çalışmaya başlar
Nedime hamile ve kocası sürgünde
Gazete Milli Mücadele'ye destek için çıkarılmakta
Kamil de ilk kez memleket meseleleri ile ilgilenir
Önemli ve gizli bir belgeyle yakalanır
Arkadaşlarını ele vermesi için baskı görür
Kamil gerçek bir aydına dönüşür, hiçbir baskıya aldırmaz

Orhan Kemal:
Eskici ve Oğulları

Topal Eskici, Mehmet, Ali, Zeliha

Eskici, oğulları Mehmet ve Ali'yle ayakkabı tamiri yapar
Kıt kanaat geçinirler, Eskici sürekli içer, oğullarını döver
Bu hayattan bıkan oğulları tarlada çalışmaya başlar
Anne ve kız kardeş Zeliha da onların yanına gider
Aile tarla işini beceremez, oğullar hastalanır
Dükkan satılır, ailenin bir kısmı fabrikada işe girer

Mehmet Rauf:
Eylül

Süreyya Bey, Suat Hanım, Necip

İlk psikolojik roman
Süreyya ve Suat beş yıllık evli
Süreyya'nın arkadaşı Necip sık sık ziyarete gelir
Necip Suat'a aşık olur, ancak arkadaşına ihanet edemez
Suat da durumun farkında, platonik takılırlar
Konakta yangın çıkar, Suat'ı kurtarmak için Necip içeri girer
İkisi de ölür

Peyami Safa:
Fatih-Harbiye

Neriman, Şinasi, Faiz Bey, Macit

Doğu-Batı sorunsalı
Şinasi ile Neriman yedi yıldır sevgili, Fatih'te otururlar
Şinasi geleneklerine bağlı, tıpkı baba Fazi Bey gibi
Neriman çok bozar; makyaj, içki, eğlence, Harbiye
Macit'le takılmaya başlar, babasına yalanlar söyler
Bir Rus kızın hikayesini dinledikten sonra hata yaptığını anlar
Artık onun için Beyoğlu da Macit de ölmüştür

Abdülhak Şinasi Hisar:
Fehim Bey ve Biz

Fehim Bey

Fehim tam bir hayalperest, Babıâli'de ücretsiz çalışır
Kiraladığı konağa koyacak eşya alamaz
Hariciye'ye girer, evlenir, Bursa'da ticaret yapmak ister
İstanbul'da bir yazıhane tutar, evraklarla uğraşır
Herkes ne yaptığını merak eder, kirayı ödeyemeyince anlaşılır
Kendine yazdığı mektuplara kendi cevap vermiştir
Hayallerinin hiçbirini gerçekleştirememek onu mahveder
Her şey küs bir şekilde ölür

Ahmet Mithat Efendi:
Felatun Bey ile Rakım Efendi

Felatun Bey, Rakım Efendi

Yanlış Batılılaşma temasını işleyen ilk eser
Felatun alafranga, züppe; Rakım ise Avrupa'yı özümsemiş
Felatun şık giyinen, pek çalışmayan, züppe mirasyedi
Polini'ye aşık olur ve tüm servetini tüketir
Rakım ise zor şartlarda büyümüş, kendini yetiştirmiş
Fransızca öğrenmiş bir memur, çeviri yapmakta
Canan adlı cariyeyi eğitir, sonra onunla evlenir

Ahmet Hikmet Müftüoğlu:
Gönül Hanım

Mehmet Tolun, Gönül

Turancılık ülküsünü savunan tezli roman
Türk subayı Mehmet Ruslara esir düşer
Çok iyi Rusça bilen Mehmet, Sibirya'da Gönül'le tanışır
Orhun Abideleri'ni görmek için trenle Moğolistan'a gider
Abidelerin kopyasını alır, Radloff'un eksiklerini tamamlar
İstanbul'a gelerek Gönül'le evlenir

Hüseyin Rahmi Gürpınar:
Gulyabani

Muhsine Hanım, Hasan

Batıl inançlara saplanan insanların kolayca sömürülmesi
Muhsine sarhoş kocasından kaçar ve bir köşkte hizmetçi olur
Hanımefendi'nin delirdiğini ve odasından çıkmadığını öğrenir
Muhsine gitmek ister, ancak bırakmazlar, korkunç olaylar
Minare boyunda Gulyabani ve perileri
Aslında Gulyabani kahya, periler de işçilerdir
İki yeğenin mala mülke konma planı
Hasan olayı çözer, Hanımefendi onu Muhsine'yle evlendirir

Rasim Özdenören:
Gül Yetiştiren Adam

Öykücü olan yazarın tek romanı
Batı kültürüne karşı gizli protestolar ve kabullenişler
Savaş bitmiş, Batı yanlıları ülkeye egemen olmuş
Tanzimat'ta beri süregelen kültür değişimi hızlanmış
Gül Yetiştiren Adam ollup bitenlere üzülür, eve kapanır
Dışarıda çılgın, arsız, maddeci bir hayat var
Peygamber severdi diye gül yetiştirir, gizli protesto
Bir gün kendini eleştirir ve hapis hayatını bırakır
Düzenin temsilcilerine çıkışır ve tutuklanır

Cengiz Aymatov:
Gün Olur Asra Bedel

Kırgızistan'da Sovet idaresi altında geleneklerini korumaya çalışan insanlar

Ferit Edgü:
O / Hakkari'de Bir Mevsim

Uzun bir şiir gibi roman
Bir deniz kazasında suçlu bulunup Hakkari'ye öğretmen olarak sürülen anlatıcının dilini, göreneklerini, kültürünü bilmediği yöre insanlarıyla iletişime geçme çabası

Halide Edip Adıvar:
Handan

Refik Cemal, Neriman, Handan

Aşk hikayesiyle Abdülhamit'in baskı rejimi
Refik ile Neriman evlenir, bir yıl sonra Neriman hamile
Refik Abdülhamit'in hafiyeleri tarafından jurnallenir, Paris'e gider
Neriman Nazım'ın intihar ettiğini öğrenir, çok üzülür
Refik bu durumu kıskanır, intihar nedeni Handan'ın reddedişidir
Refik Londra'da Handan'la tanışır, görüşürler
Handan hafızasını yitirir, Refik'le tedavi için İngiltere'ye gider
Handan iyileşince her şeyi hatırlar
Neriman'a ihanet ettiği için vicdan azabından ölür

Orhan Kemal:
Hanımın Çiftliği

Güllü, Muzaffer Bey, Kemal, Hamza, Ramazan, Cemşir

Güllü Kemal'e aşık, babası ve kardeşi onu dövmekte
İlişkiyi öğrenen kardeşi Hamza Kemal'i öldürür
Muzaffer Bey'in yeğeni Ramazan Güllü'yü beğenir
Baba Cemşir duruma çok sevinir, Güllü çaresiz
Muzaffer Bey Güllü'yü beğenir, Ramazan'ı kovar
Muzaffer ve Güllü evlenir, bir oğulları olur
Muzaffer köylülerin topraklarını almak istiyordur
Habib Muzaffer'i vurur, işleri Güllü devralır
Köylüler ayaklanır, çiftlik basılır ve yıkılır

Ahmet Hamdi Tanpınar:
Huzur

Mümtaz, Nuran, Suat

Şiirsel dil ve modern teknik
Doğu-Batı, eski-yeni, geçmiş-bugün çatışmaları
İstanbul anlatımı, musiki, tarih, mimari, resim, doğa
Mümtaz'ın iç dünyası üzerine kurulu
Nuran'a aşık Suat ve Mümtaz
Nuran kocasından ayrılmış, bir çocuklu dul
Suat, Nuran'ın Mümtaz'ı sevdiğini öğrenince intihar eder
Bu olay Mümtaz'ı çok sarsar
Nuran toplumsal baskı ve dedikodu nedeniyle kocasına döner

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Hüküm Gecesi

Ahmet Kerim, Samiye

31 Mart Olayı sonrası, iktidar ile muhalefetin çekişmesi
Ahmet'in gazeteci arkadaşı öldürülür, o da İttihatçılara karşıdır
Samiye'ye aşık olur, onun abisi İttihatçıdır
Ahmet 'e tuzak kurarlar, kızın yardımıyla canını kurtarır
Samiye çok pişman olmuştur, ancak Ahmet affetmez
Samiye intihar eder, Ahmet suçluluk hisseder
Sadrazam öldürülür, Ahmet tutuklanır
İdam korkusuyla hüküm gecesini beklerken kendini sorgular
Sinop'a sürülür ve zavallı bir alkoliğe dönüşür

Samiha Ayverdi:
İbrahim Efendi Konağı

İbrahim Bey, Şevkiye Hanım

Bir konakla birlikte muhteşem bir devrin çöküşü
İbrahim çok zengin, gösterişli yaşayan bir tüccar oğlu
Damadı onun mirasına konmak için her yolu dener
Diğer damadı karısına dayanamaz intihar eder
İbrahim kalp krizinden ölür
Konağın idaresi kızı Şevkiye'ye kalır
Yeni kahya Şevkiye'yi kandırır, yönetimi alır
Mücevherlerini de avukatlara kaptırırlar
Sefil halde çatı katında yaşarlar

Yaşar Kemal:
İnce Memed

Memed, Abdi Ağa, Hatçe

Eşkıyalığın destansı ve şiirsel anlatısı
Memed, Abdi Ağa'nın köyünde yaşamakta
Sevgilisi Hatçe'yi Ağa kendi yeğenine almak ister
Memed Hatçe'yi kaçırır, Ağa ve adamları peşinden gider
Memed yeğeni öldürür, kendi de yaralanır, Hatçe yakalanır
Yeğeni Hatçe'nin öldürdüğünü söylerler, Hatçe hapse girer
Memed onu kaçırır, jandarmalar peşlerine düşer
Hatçe doğurur, Memed teslim olur, komutan acır
Memed çocuğunu ve Hatçe'yi arkadaşına emanet eder
Abdi Ağa'yı vurur, zulüm biter, dağlara kaçar

Namık Kemal:
İntibah

Ali Bey, Mahpeyker, Dilaşup

İlk adı Son Pişmanlık
İlk edebi ve romantik roman
Mirasyedi Ali düşkün kadın Mahpeyker'e aşık olur
Annesi Ali'yi kurtarmak için cariye Dilaşup'u satın alır
Bir sürü şey olur, aşağı yukarı herkes ölür, sıkıldım

Refik Halid Karay:
İstanbul'un Bir Yüzü

Kani, Fikri Paşa

Savaş zenginleri, karaborsacılar, İttihatçılar
Kani'nin savaş sırasında zengin olması
Fikri Paşa etliye sütlüye karışmayan konak sahibi
Son bölümde Abdülhamit İstanbul'unun daha iyi olduğu söyler

Samim Kocagöz:
Kalpaklılar

Yusuf, Talip, Müjgan

İzmir işgal edilmekte, yetkililer ses çıkarmamakta
Hasan Tahsin tek başına düşmana saldırarak şehit olur
Düşman katliama başlar, Yusuf esir düşer, kaçar
Amacı Anadolu'da direnişe katılmak

Fakir Baykurt:
Kaplumbağalar

Rıza, Kır Abbas

Ankara ve Kızılırmak yakınlarında Alevi olan Tozak köyü
Şarap yapıyorlar diye civar köyler Tozaklılara üzüm satmaz
Öğretmen Rıza bağ yapmalarını önerir
Kaplumbağalar da sıcaktan kaçıp bağa sığınır
Devlet yetkilileri gelir ve bağ arazisinin devlete ait olduğu söyler
Köylüler haklılıklarını kanıtlayamaz, bağ eski haline döndürülür

Orhan Pamuk:
Kar

Ka (Kerim Alakuşoğlu), İpek

Türban sorunu, töre intiharları
Köşe yazarı ve ünlü şair Ka, Kars'a araştırmaya gider
Yobaz çevreler intiharları devletin dinsiz oluşuna bağlar
İpek'in otelinde kalır, ona aşık olur
Gericiler laik bir öğretim üyesini öldürür

Nabizade Nazım:
Karabibik

Karabibik, Yosturoğlu

İlk köy romanı
Antalya'nın Kaş ilçesinde Beymelik köyü
Karabibik ile Yosturoğlu tarla yüzünden kavgalı
Karabibik'in hayali kızını İmam'ın kaynıyla evlendirmek
Böylece öküzleri bedava kullanabilecek
Sonra Yosturoğlu'nun yeğeni kızını ister, çok sevinir

Orhan Pamuk:
Kara Kitap

Celal Salik, Avukat Galip, Rüya

Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk'ının günümüze uyarlanması

Rıfat Ilgaz:
Karartma Geceleri

Mustafa Ural, Şükran

II. Dünya Savaşı sırasında İstanbul
Sağ-sol kavgaları, sıkıyönetim mahkemeleri
Mustafa düşünceleri nedeniyle hapishanede olan bir şair

Kemal Tahir:
Karılar Koğuşu

Hanım Kuzu, Tözey

Malatya Cezaevi deneyimleri
Anadolu köylüsünün yoksulluğu, cehaleti
II. Dünya Savaşı sırasındaki sosyal durum

Sait Faik Abasıyanık:
Kayıp Aranıyor

Nevin'in mutluluğu, huzuru arayışı

Halit Ziya Uşaklıgil:
Kayıp Aranıyor

Ömer Behiç, Piç Bekir, Vedie

Ömer ailesinden habersiz tıbbiyeye girer
Bekir dışında arkadaşı yok, Fransa'ya gider
Vedie'yi ilk görüşte vurulur, evlenirler
Neyyir'le yasak aşk başlar, karısı durumu anlar
Ömer pişman olur, karısının dizlerine kapanır
Kadının simsiyah saçlarının bembeyaz olduğunu fark eder

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Kiralık Konak

Seniha, Naim Efendi, Servet Bey, Cemil

Tanzimat'ta I. Dünya Savaşı'na kadar üç kuşak
Naim Efendi, Abdülhamit döneminde bakan, gelenekçi
Damadı Servet alafranga, torunları Cemil ve Seniha tam züppe

Nezihe Meriç:
Korsan Çıkmazı

Meli, Berni

Anılar, çağrışımlar, duygular, iç konuşmalar, yaşantılar
Meli ve Berni çocukluk arkadaşı

Hüseyin Rahmi Gürpınar:
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç

İrfan Galip Bey, Feriha

İrfan mirasyedi, Batı hayranı, biraz da tuhaf
Halley kuyruklu yıldızının dünyaya çarpacağı söylentisi
İrfan cahillerle alay etmek için bir konuşma yapar
Feriha ile tanışır, çarpışma günü evlenirler

Kemal Tahir:
Kurt Kanunu

Abdülkerim Bey, Kara Kemal

İzmir'deki suikast girişimi
Atatürk romanda Sarı Paşa diye geçer

Sabahattin Ali:
Kuyucaklı Yusuf

Yusuf, Muazzez

Toplumsal gerçekçi edebiyatın ilk örneği
Yusuf küçükken annesi ve babası eşkiyalarca öldürülmüş
Kaymakan Selahattin Bey onu evlatlık almış
Kaymakam'ın kızı Muazzez'i sever...

Tarık Buğra:
Küçük Ağa

Mehmet Reşit Efendi (İstanbullu Hoca)

Kurtuluş Savaşı
Mehmet Reşit hükümet tarafından Akşehir'e gönderilir
İstanbullu Hoca adıyla anılmaya başlar
Görevi halkın padişaha bağlılığını sağlamaktır
Akşehir Kuvayi Milliye'ye katılmaz
İstanbullu için vur emri çıkarılır, dağa kaçar
Küçük Ağa adıyla anılmaya başlar

Sabahattin Ali:
Kürk Mantolu Madonna

Raif Bey, Maria Puder

Anlatıcının Ankara'da iş yerinde arkadaşı Raif Bey
Raif içine kapanık, anlatıcı onu merak eder, anı defterini okur

Ahmet Hamdi Tanpınar:
Mahur Beste

Behçet Efendi

Klasik Türk musikisi medeniyetimizin özüdür
Acı bir aşk öyküsü, Tanzimat'tan beri yaşanan değişimler
Behçet kitap ciltleyip duruyor

Halit Ziya Uşaklıgil:
Mai ve Siyah

Ahmet Cemil, Lamia

Hayaller mavi, gerçek siyah ile simgelenmiş
Ahmet tipik bir Servet-i Fünuncu, romantik bir yazar
Eseri bir gün basılınca meşhur olacak, Lamia'yla evlenecek
Beklenildiği gibi olmaz, İstanbul'u terk eder

Orhan Pamuk:
Masumiyet Müzesi

Kemal, Sibel, Füsun

Kemal, Sibel ile evlenme hazırlığında
Füsun'u görür, ilişki başlar, diğer yanda nişan hazırlıkları
Füsun çeker gider, Sibel'le ayrılırlar
Kemal, Füsun'un eşyalarıyla müze açar

Peyami Safa:
Matmazel Noraliya'nın Koltuğu

Ferit, Noraliya, Nuriye

Mistik Doğu (ruh), akılcı Batı'dan (madde) üstündür
Kültürlü, sanatkar, ayyaş, erkek düşkünü bir annenin oğlu
Ferit psikolojik sorunları olanlarla pansiyonda kalmakta
Sonra adaya taşınır, bir süre önce ölmüş Noraliya'nın evine
Matmazel'in ruhunun telkinleriyle güç bulur

Sait Faik Abasıyanık:
Medarı Maişet Motoru

Ali Rıza, Melek, Hikmet

Şiirli bir anlatım, olayların bağı zayıf
Burgaz Adası'nda parasız ve ayyaş Ali Rıza
Evlatlığı hikmet Medarı Maişet adlı motorda çalışmakta
Kızı Melek kendi dükkanını açar...

Orhan Kemal:
Murtaza

Bekçi Murtaza

Murtaza'nın hayali dayısının kolağası Hasan gibi şehit düşmek
Otorite ve disiplin aşığı
Fabrikada çalışırken yanlışlıkla birini öldürür
Oğlu hırsızlık yapınca onun için en ağır cezayı ister

Hüsayin Rahmi Gürpınar:
Mürebbiye

Dehri Efendi, Şemi, Angel, Sadri

Dehri, Fransız Angel'i mürebbiye olarak tutar
Angel hepsini baştan çıkarıp birbirine düşürür

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Nur Baba

Nigar, Nur Baba

Çamlıca'daki Bektaşi tekkesinde yaptığı gözlemler
Tekkelerin şeyhiyle evli bir kadın arasındaki tutkulu aşk
Nur Baba zengin kadınlarla evlenip, parayı yiyip, boşuyor

Cengiz Dağcı:
Onlar da İnsandı

Rusların Kırım'ın Kızıltaş köyünde yaşayan Türklere zulmü

Tarık Buğra:
Osmancık

Osmanlı'nın kuruluşu

Adalet Ağaoğlu:
Ölmeye Yatmak

Doçent Aysel,

1938-1968 arasında ülkenin panoraması
Kadın özgürlüğü temasını irdeleyen Aysel'in iç hesaplaşması

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Panorama

Sevim, Ragıp Bey, Halil Ramiz, Hacı Emin Efendi

1923-1952 arası, Atatürk devrimlerine karşı olanların fırsatçılığı

Kemal Tahir:
Rahmet Yolları Kesti

Maraz Ali, Çerçi Süleyman Ağa, Kasım Dede

İnce Memed'le başlayan eşkıya hayranlığına karşı tez
Ağalık sisteminin eşkıyalıkla ilişkisi

Ahmet Hamdi Tanpınar:
Saatleri Ayarlama Enstitüsü

Hayri İrdal, Halit Ayarcı

İki uygarlık arasında kalan insanları alaya alır
Abdülhamit dönemini ve cumhuriyeti gören Haryi'nın anıları

Ahmet Hamdi Tanpınar:
Sahnenin Dışındakiler

Cemal, Sabiha, İhsan

Cemal, Sabiha'ya aşık; tiyatroyla ilgilenmeye başlarlar
Cemal'in babasının tayini çıkar
İstanbul işgal edilir...

Samipaşazade Sezai:
Sergüzeşt

Dilber

Romantizimden realizme geçişte bir köprü
Kafkasya'da esir edilen Dilber İstanbul'da satılır
Daha çok para etsin diye ut çalmayı ve şarkı söylemeyi öğtirler
Celal, Dilber'e aşık olur; annesi onaylamaz
Mısırlı zengin bir tüccara satılır, kendini Nil'e atar

Orhan Pamuk:
Sessiz Ev

Faruk, Metin, Nilgün

Üç kardeşin babaannelerini ziyareti
İstanbul yakınlarındaki Cennethisar kasabası
Her karakter olayı kendi ağzından bilinç akışıyla anlatır

Halide Edip Adıvar:
Sinekli Bakkal

Kız Tevfik, Rabia, Peregrini, Hilmi

Abdülhamit döneminin istibdat ortamı, Sinekli Bakkal Mahallesi
Karagözcü Kız Tevfik taşraya sürülür
Kızı Rabia'yı imam olan dedesi hafız olarak yetiştirir
Rabia meşhur olur, Peregrini ile evlendirilir

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Sodom ve Gomore

Leyla, Necdet

İstanbul'un işgal yılları, Tevrat'tan alınan hikaye
Her türlü ahlaksızlığın alıp yürüdüğü kendi tanrı helak etmiş
Leyla İngiliz sevdalısı, Necdet ezik karakterli...

Bahaeddin Özkişi:
Sokakta

Milli değerlerin yok oluşuna eleştiri

Peyami Safa:
Sözde Kızlar

Mebrure, Behiç

Mütareke döneminde İstanbul'daki yozlaşmış hayat
Arka planda Anadolu'da başlayan Kurtuluş Savaşı

Refik Halid Karay:
Sürgün

Yüzbaşı Hilmi Efendi, Seher

Hilmi Beyrut'a sürülür, aklı karısı ve kızında
Bir gün Kani adlı birinden para gelir
Kızı Seher bu adamın metresi olmuştur
Bir gün kolunda bir onitorenkle bara girer
Bar kadınının Seher olduğunu görünce yıkılıp ölür

Hüseyin Rahmi Gürpınar:
Şık

Şöhret Bey, Madam Potiş

Yazarın ilk romanı
Alafranga öznetisi Şöhret'in lakabı Şık
Doğuştan aptal denecek kadar saf

Hüseyin Rahmi Gürpınar:
Şıpsevdi

Meftun, Kasım Efendi, Lebibe, Mahir, Edibe

Meftun, Paris'ten yeni dönen bir züppe
Özentiliğini köşktekilere de dayatır
Edibe ile evlenerek Kasım'ın parasına konma amacında
Kardeşi Lebibe ile de Mahir evlenir...

Şemsettin Sami:
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat

İlk yerli roman
Talat kadın kılığına girerek Fitnat'la buluşur...

Halide Edip Adıvar:
Tatarcık

Lale (Tatarcık)

Boğaz'ın Karadeniz kıyılarındaki Poyrazköy'de
Balıkçı olan Osman Kaptan'ın kızı Lale
Okuyup İngilizce öğretmeni olur...

Oğuz Atay:
Tutunamayanlar

Turgut Özben, Selim Işık

İlk postmodern eser
İzlenimler, iç yolculuklar, çağrışımlar, çözümlemeler
Küçük burjuva dünyasına taşlamalar
Selim Işık'ın intihar haberini gazeteden öğrenen...

Necati Cumalı:
Tütün Zamanı

Recep, Zeliha, Cemal

Ege, tarıma dayalı yaşam, gelenekler, aşk öyküsü
Urla yakınlarında bir köyde yaşayan Recep çiftçi...

Mithat Cemal Kuntay:
Üç İstanbul

Adnan Bey, Belkıs, Süleyha

Osmanlıların yıkılışı
İstibdat, Meşrutiyet ve Mütareke dönemleri

Yakup Kadri Karaosmanoğlu:
Yaban

Ahmet Celal, Emine

Türk aydını ile halkı arasındaki uçurum
Ahmet Celal savaşta kolunu kaybetmiş paşa çocuğu
İstanbul'un işgali üzerine emireri Ali'nin köyüne yerleşir
Köy Eskişehir'de Porsuk çayı yakınlarındadır...

Nazım Hikmet:
Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim

Ahmet, İsmail

Yazarın hayatından kesitler
Türkiye Komünist Partisi mensuplarının mücadeleleri

Peyami Safa:
Yalnızız

Samim, Meral

Samim Meral'i seviyor, Meral'in aklı başka yerde
Arkadaşı gibi Fransıza metres olup Paris'e gitmek istiyor
Yanlışlıkla kendini yakıyor, intihar ettiği sanılıyor