cogi

Harita

Harita

Yeryüzü şekillerinin belirli bir ölçekle küçültülerek, kuşbakışı bir biçimde bir düzleme aktarılmasıdır. Veriler doğrusal veya çizgisel bir şekilde aktarılabilir.

Kroki

Ölçeksiz, kuşbakışı ve taslak biçimindedir.

Haritalardaki Hataların Sebepleri

• Dünya'nın Geoid Şekli

• Ölçek (ayrıntı azalır)

• Yer Şekilleri

Projeksiyon

Dünyanın bir düzleme aktarılma biçimi.

Mercator Projeksiyon yöntemi

En çok kullanılan projeksiyon yöntemi. (Google Maps vb. sistemlerde)

Harita Unsurları

• Başlık

• Yön oku

• Lejant (Harita Sözlüğü)

• Ölçek (Kesir ölçek veya çizgi ölçek)

Çizgi ölçek

Kesir Ölçek

Örneğin: 1/500000 cm

Harita Örneği-1 (büyük ölçek)

• Ölçek: 1/100.000 (büyük)

• Ayrıntı: Fazla

• Hata Oranı: az

• Gösterilen alan: az

• İzohipsler daha küçük yükselti aralıkları ile belirtilir.

!! Görsel verilen örneği temsil etmemektedir !!

Harita Örneği-2 (küçük ölçek)

• Ölçek 1/1.000.000 (küçük)

• Ayrıntı: Az

• Hata Oranı: fazla

• Gösterilen Alan: fazla

• İzohipsler daha büyük yükselti aralıkları ile belirtilir.

!! Görsel verilen örneği temsil etmemektedir !!

Büyük Ölçekli Haritalar

Oranı 1/200.000'den büyük olan haritalar.

Orta Ölçekli Haritalar

Oranı 1/200.000-1/500.000 aralığında olan haritalar.

Küçük Ölçekli Haritalar

Oranı 1/500.000'den küçük olan haritalar.

İzohips

Eş yükselti.

İzobar

Eş basınç.

İzobat

Eş derinlik.

İzoterm

Eş sıcaklık.

İzohips Haritası

Yükseklik farklarının gösterildiği harita.

Harita Kullanım Yöntemleri

• Renklendirme

• Kabartma

• İzohips

Boyun

İki yükselti arası düzlük.

Delta

Deniz tarafına doğru üçgen biçiminde meydana gelen çıkıntılardır. Genellikle akarsuların denize ulaştıkları yerde taşıdıkları alüvyonları biriktirmesi ile deltalar oluşur.

Sırt

Sivri uca doğru yükselti azalır.

Falez

Dik yamaçlı kıyılara verilen isimdir. Bir izohips haritasında deniz kenarında çok sık şekilde eğrilerin bulunması falezin olduğunu göstermektedir.

Vadi

Sivri uca doğru yükselti artar.

Nüfusu Etkileyen Faktörler

• Ekonomi

• Coğrafya

• Sosyoloji

• Politika

• Sağlık Sektörü

• Ortalama İnsan ömrü

Nüfus Artışının Sonuçları

Nüfus artışı sonucunda daha çok yaşanılacak alan gerecektir. Nüfus artışı ayrıca daha fazla su ve besin ihtiyacı yaratacak, enerji ihtiyacını artıracaktır.

Dünyanın Yıllık Nüfus Artışı

%1.09

Kadın Başına Ortalama Çocuk Sayısı

2.4

Güney Afrika'da Kadın Başına Düşen Ortalama Çocuk Sayısı

4.7

Sanayi Devrimi'nin Nüfusa Etkileri

• Tarım temelli ekonomiden sanayi ve hizmet temelli ekonomiye geçiş

• Mamül mal üretiminde artış

• Kırdan kente göç

• İşçi sınıfının ortaya çıkışı

• Salgın hastalıklarda artış

• Doğum oranlarında artış

Nüfusa Olumlu Etkisi Olan 3 Önemli Olay

• Ziraat Devrimi

• Sanayi Devrimi

• Bilgi Teknolojileri Reformu

2005'teki kır ve kent nüfusları

kent (nüfus) = kır(nüfus)

2020'deki kır ve kent nüfusları

kent(7 milyar) > kır(2 milyar)

Geçmişteki çalışmayan kesimin yaş grubu dağılımı

2022→ 65 yaş (nüfus)= 5 yaş (nüfus)

2050→ 65 yaş (%18) > 5 yaş (%8)

1950→ 65 yaş (%5) < 5 yaş (%18)

Nüfus Dağılışına Etki Eden Faktörler

• Kıyılardaki ticari potansiyeli

• Ekonomik Krizler

• Delta Ovaları

• Eğitim Seviyesi

• İş imkanları

Doğum Oranı

Bir yılda doğanların toplam nüfusa oranı.

Ölüm Oranı

Bir yılda ölenlerin toplam nüfusa oranı.

Net Göç

Bir yılda göç edenlerin toplam nüfusa oranı.

Gerçek Nüfus Artışı

Göçün dahil edildiği nüfus artışı.

Doğal Nüfus Artışı

Sadece (Doğumlar - Ölümler) şeklinde değerlendirilen nüfus artışı.

Aşırı Nüfusun Etkileri

• Yetersiz yerleşim imkanı

• Su ve hava kirliliği

• Besin ve su yetersizliği

• Yüksek suç oranı

• Yetersiz sağlık ve eğitim imkanları

• İşsizlik

• Fakirlik

Az Nüfusun Etkileri

• Yetersiz işçi

• Düşük üretim seviyesi

• Yetersiz kaynak kullanımı

• Yüksek vergiler

• Düşük devlet geliri

• Küçük pazarlar oluşur

• İhracat bakımından zayıf olur

Doğal nüfus artışı yerine göç ile nüfus artışı amaçlayan bir politikanın sonuçları:

• Yetişmiş eleman getirebilmeyi sağlar.

• Bölgeye göç ile gelen toplumun kendi geleneklerini sürdürüp geldiği yere uyum sağlamaması kültürel ayrışmaya sebep olur.

Nüfus Politikası Sebepleri

• Askeri

• Ekonomik

• Hizmet

Nüfus Piramitlerinden Yapılabilecek Çıkarımlar

• Toplam nüfustaki yaş dağılımı

*Aktif/ Bağımlı nüfus

• Cinsiyet dağılımı

• Tarihsel olaylar (savaş, siyasi, ekonomik olayları ve doğal afetler)

• Gelecekteki olaylara dair tahminler

Çin'in Nüfus Politikasının Sonuçları

• 400 milyon muhtemel doğumun önlenmesi