Evolutie

Organische stoffen

Organische stoffen

Meestal afkomstig van organismen en hebben relatief grote, ingewikkelde gebouwde moleculen

Anorganische stoffen

Komen in de levenloze natuur als in organismen voor en bestaan uit kleine eenvoudige gebouwde moleculen

Autotroof

Kunnen organische stoffen maken uit anorganische stoffen

Heterotroof

Hebben andere organismen nodig als voedsel

Prokaryoten

Bactieren en archaea, hebben wel ribosomen maar geen celkern of andere organellen. het DNA ligt los in het cytoplasma

Eukaryoten

Amoeben, slijmzwammen, dieren, schimmels, planten en kranswieren

Indeling groepen

Rijken, stammen, klassen, orden, families, geslachten en soorten

geslachtsnaam

Voorop met hoofdletter

Soortaanduiding

achteraan met kleine letter

Bacteriën

Chromosomen liggen los in het cytoplasma en bestaan alleen uit DNA. Planten zich voort door deling

Virussen

Bestaan uit DNA of RNA omgeven door eiwitmantel.

Bacteriofagen

Gebruiken bacteriën als gastheer

Bacterie kenmerken

Celwand, celmembraan, chromosoom, cytoplasma

Schimmel kenmerken

Celwand, celmembraan, celkern, cytoplasma

Plant kenmerken

Celwand, celmembraan, celkern, bladgroenkorrels, cytoplasma

Dier kenmerken

Cytoplasma, celkern, celmembraan

Schimmels

Heterotroof voeden zich met dode resten van organismen

Gisten, eencellige schimmels

Planten zich voort door knopvorming en deling

Meercellige schimmels

Planten zich voort door sporen

Genetische variatie

Door mutaties en recombinatie verschillen individuen van één soort in genotype en fenotype

Recombinatie

Het herverdelen van erfelijke eigenschappen

Mutatie

Veranderingen in de genen die kunnen plaatsen vinden door foutjes

Natuurlijke selectie

Individuen met een betere adaptatie (aanpassing) aan het milieu hebben een grotere overlevingskans

Selectiedruk

De invloed van milieufactoren op de genetische variatie in een populatie

Fitness

Individuen met een gunstig genotype zullen meer nakomelingen in leven blijven en zich voortplanten

Grotere genetische variatie

Grotere overlevingskans

Soort

Organismen die onderling kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen voortbrengen

Populatie

groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald gebied leeft en zich voortplanten

Isolatie

Lange tijd geen voortplanten plaatst tussen twee populaties van dezelfde soort waardoor er een nieuwe soort ontstaat

Genenpool

De verzameling van alle verschillen allelen van alle individuen in een populatie. De omvang is een maat voor genetische variatie

Allel frequentie

Hoe vaak een allel voorkomt in een populatie

Homologe lichaamsdelen

Hebben hetzelfde bouwplannen maar de functie kan verschillen

Analoge lichaamsdelen

Hebben dezelfde functie maar een ander bouwplan

Rudimentaire lichaamsdelen

Hebben hun oorspronkelijke functie verloren