Câu 6: Phân tích các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư trong nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa

Đặc điểm của sản xuất giá trị thặng dư?

Người công nhân làm việc dưới sự kiểm soát của nhà tư bản; sản phẩm mà công nhân tạo ra thuộc về nhà tư bản.

Khái niệm giá trị thặng dư (m)?

là bộ phận giá trị mới đổi ra ngoài giá trị sức lao động do công nhân làm thuê tạo ra, là kết quả của lao động không công của công nhân cho nhà tư bản.

Khái quát lại sản xuất giá trị thặng dư trong tư bản chu nghĩa?

Tư bản là giá trị đem lại giá trị thặng dư.

Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư trong tư bản chủ nghĩa?

Sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối; sản xuất giá trị thặng dư tương đối; giá trị thặng dư siêu ngạch

Khái niệm giá trị thặng dư tuyệt đối?

Là giá trị thặng dư thu được do kéo dài ngày lao động vượt qua thời gian lao động tất yếu, trong khi năng suất lao động, giá trị sức lao động và thời gian lao động tất yếu không thay đổi.

Ví dụ: Ngày lao động 8h . Thời gian lao động XH tất yếu là 4h. Thời gian lao động thặng dư là 4h khi đó tỉ xuất giá trị thặng dư sẽ là:

m'=4/4.100%=100%

Ví dụ: Ngày lao động 8h . Thời gian lao động XH tất yếu là 4h. Thời gian lao động thặng dư là 4h, giả sử nhà tư bản kéo dài ngày lao động thêm 2h, khi đó tỉ suất giả trị thặng dư là:

m'=t'/t.100%=6/4.100=150%
t' là thời gian lao động thặng dư
t là thời gian lao động tất yếu

Cách tăng giá trị thặng dư?

Kéo dài ngày lao động và tăng cường độ lao động

Ngày lao động chịu giới hạn (1)?

Về mặt sinh lý: Người lao động cần thời gian ăn, ngủ, nghỉ ngơi, giải trí,…

Ngày lao động chịu giới hạn (2)?

Về sức chịu đựng: cường độ lao động không thể tăng mãi.

Giới hạn đó dẫn đến?

Công nhân đấu tranh đòi rút ngắn ngày lao động -> hình thành xung đột lợi ích giữa tư bản và lao động.

Kết luận về sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối?

Ngày lao động phải dài hơn ngày lao động tất yếu và cũng không thể vượt giới hạn về thể chất và tinh thần của người lao động.

Khái niệm giá trị thặng dư tương đối?

Là giá trị thặng dư thu được nhờ rút ngắn thời gian lao động tất yếu, do kéo dài thời gian lao động thặng dư trong khi độ dài ngày lao động không thay đổi hoặc thậm chí rút ngắn.

Ví dụ ngày lao động 8h, thời gian lao động tất yếu là 4h. Thời gian lao động thặng dư=4h, m'=4 giờ/4 giờ x 100%=100%, nếu giá trị sức lao động giảm khiến thời gian lao động tất yếu xuống còn 2 giờ thì

thời gian lao động thặng dư là 6h. Vậy tỉ suất khi đó là: m'=t'/tx100=6/2x100=300%

Muốn hạ thấp giá trị sức lao động thì cần phải thực hiện những biện pháp gì trong các ngành sản xuất?

Để hạ thấp giá trị sức lao động thì phải giảm giá trị xã hội của các tư liệu sinh hoạt và dịch vụ cần thiết để tái sản xuất sức lao động

Hạ thấp giá trị dẫn đến phải làm gì?

do đó phải tăng năng suất lao động xã hội trong các ngành sản xuất ra tư liệu sinh hoạt và các ngành sản xuất ra tư liệu sản xuất để chế tạo ra tư liệu sinh hoạt đó.

Điều gì dẫn đến xuất hiện giá trị thặng dư siêu ngạch?

Trên thực tế, việc cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động diễn ra trước hết ở một vài xí nghiệp riêng biệt, làm cho hàng hoá các xí nghiệp ấy sản xuất ra có giá trị cá biệt thấp hơn giá trị xã hội, và do đó, sẽ thu được một số giá trị thặng dư vượt trội so với các xí nghiệp khác.

Khái niệm giá trị thặng dư siêu ngạch?

Là phần giá trị thặng dư thu được do tăng năng suất lao động cá biệt, làm cho giá trị cá biệt của hàng hoá thấp hơn giá trị thị trường của nó.

Đặc điểm giá trị thăng dư siêu ngạch (1)?

Xét trong mỗi tư bản cá biệt thì giá trị thặng dư siêu ngạch là một hiện tượng tạm thời, xuất hiện rồi mất đi, nhưng trong xã hội lại là hiện tượng tồn tại thường xuyên.

Đặc điểm giá trị thăng dư siêu ngạch 2?

Giá trị thặng dư siêu ngạch là động lực mạnh nhất thúc đẩy các nhà tư bản ra sức cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động.

Đặc điểm giá trị thăng dư siêu ngạch 3?

Hoạt động riêng lẻ đó của từng nhà tư bản đã dẫn đến kết quả làm tăng năng suất lao động xã hội, hình thành giá trị thặng dư tương đối, thúc đầy lực lượng sản xuất phát triển

Đặc điểm giá trị thăng dư siêu ngạch (4)?

Vì vậy, giá trị thặng dư siêu ngạch là hình thải biển tưởng của giá trị thặng dư tương đối.