Hücre Biyolojisi Flashcards

Hücre Biyolojisi ders notlarından oluşturulmuş flashcard'lar (soru-cevap formatında).

Hücreler hangi temel organik moleküllerden oluşur?

Şekerler, yağ asitleri, amino asitler ve nükleotidler.

Ribozomlar hangi yapısal bileşenlerden oluşur?

Ribonükleik asit (RNA) ve protein.

Ökaryotik hücrelerde ribozomlar nerede bulunur?

Çekirdek (özellikle nükleolus) ve sitozolde (serbest veya zar bağlı).

Mitoz ve mayoz arasındaki temel fark nedir?

Mitoz somatik hücrelerde gerçekleşir ve genetik olarak aynı iki diploid hücre üretir; mayoz ise gamet hücrelerinde gerçekleşir ve genetik olarak farklı dört haploid hücre üretir.

Mayozun amacı nedir?

Eşeyli üreme için gerekli olan yumurta ve sperm hücrelerini (yani gametleri) üretmek.

Mayoz I'in evreleri nelerdir?

Profaz I, Metafaz I, Anafaz I, Telofaz I.

Geçiş (Crossing over) nedir ve mayozda ne zaman gerçekleşir?

Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatidleri arasında genetik materyal değişimi; Profaz I sırasında gerçekleşir.

Endoplazmik retikulum (ER) hangi temel görevleri yerine getirir?

Protein modifikasyonu ve katlanması, glikozilasyon, çoklu protein montajı ve protein olgunlaşması/aktivasyonu için proteolitik bölünme.

Proteinlerin ER'ye yönlendirilmesine yardımcı olan başlıca proteinler nelerdir?

Sinyal tanıma partikülü (SRP) ve ER membranına gömülü bir SRP reseptörü.

ER'de katlanmayan proteinler için ne olur?

Şaperon proteinlere bağlanarak ER'de tutulurlar veya sitozole taşınarak proteazom tarafından parçalanırlar.

Pürüzlü ve düz ER arasındaki temel farklar nelerdir?

Pürüzlü ER ribozomlara sahiptir ve protein sentezi ile ilgilenir; düz ER ribozomlara sahip değildir ve lipid sentezi, steroid hormonu üretimi ve detoksifikasyon reaksiyonları gibi işlevleri vardır.

Mitozun evreleri nelerdir?

Profaz, Metafaz, Anafaz, Telofaz.

Hücre döngüsünün kontrol noktaları nerelerdedir ve neyi değerlendirirler?

G1 kontrol noktasında DNA bütünlüğü, G2 kontrol noktasında kromozom replikasyonu ve M kontrol noktasında kinetokorların iğ ipliklerine bağlanması değerlendirilir.

Ekstrinsik ve intrinsik apoptoz yolları arasındaki temel fark nedir?

Ekstrinsik apoptoz hücre dışındaki sinyallerle başlar, intrinsik apoptoz ise hücre içindeki stres veya hasar sonucu aktive olur.

MikroRNA'lar (miRNA'lar) gen regülasyonunda nasıl bir rol oynar?

Hedef mRNA'larla baz eşleşmesi yaparak, translasyon inhibisyonu ve mRNA'nın kararsızlaştırılması yoluyla gen ifadesini negatif olarak düzenler.

TATA kutusu nedir ve transkripsiyonda ne işe yarar?

Genetik dizinin okunup deşifre edilebileceği yeri belirten bir DNA dizisidir; transkripsiyonun başlangıcını belirler.

Fosforilasyon nedir ve hücrede ne gibi etkileri vardır?

Bir moleküle fosforil (PO3) grubu eklenmesidir; protein fonksiyonunu ve hücre sinyalini konformasyon değişikliklerine neden olarak düzenler.

Hücre iskeleti hangi üç ana filament tipinden oluşur?

Mikrotübüller, ara filamentler ve aktin filamentleri.

Endositoz nedir ve hangi iki ana tipte gerçekleşir?

Hücrelerin sıvı ve molekülleri almasıdır; pinositoz (küçük veziküllerle) ve fagositoz (büyük veziküllerle) olarak gerçekleşir.

DNA replikasyonunda hangi enzimler rol oynar?

DNA polimeraz, primaz, nükleaz, tamir polimerazı ve DNA ligaz.

Transkripsiyon nedir ve hangi enzim tarafından gerçekleştirilir?

DNA'daki genetik talimatların mRNA'ya aktarılmasıdır; RNA polimeraz enzimi tarafından gerçekleştirilir.

Translasyon nedir ve nerede gerçekleşir?

mRNA'daki genetik kodun amino asit dizisine dönüştürülmesidir; hücre sitoplazmasındaki ribozomlarda gerçekleşir.

DNA polimeraz ve RNA polimeraz arasındaki temel farklar nelerdir?

RNA polimeraz ribonükleotidtrifosfatları kullanır, primere ihtiyaç duymaz ve RNA kalıcı depolama için kullanılmaz.

Telomeraz nedir ve hücrede ne işe yarar?

Kromozomların uçlarında bulunan telomerik DNA dizilerini yenileyen bir enzimdir; hücre ömrünü uzatır ve tümör büyümesini sağlar.

Apoptozda fosfolipidlerin rolü nedir?

Fosfatidilserin (PS) gibi fosfolipidlerin hücre zarının dış yüzeyine taşınması, fagositler için "beni ye" sinyali olarak işlev görür.

Tümör baskılayıcı genlere örnek veriniz ve işlevlerini açıklayınız.

TP53, hücre bölünmesini kontrol altında tutmaya yardımcı olur; inaktif hale geldiğinde kontrolsüz hücre bölünmesine ve kansere yol açabilir.

Onkogenlere örnek veriniz ve işlevlerini açıklayınız.

RAS, hücre büyümesi, çoğalması ve göçünü teşvik eden bir sinyal iletim proteinidir; aktif RAS, tümör oluşumuna katkıda bulunur.

Hücre zarının akışkanlığını etkileyen faktörler nelerdir?

Sıcaklık, kolesterol ve fosfolipidlerdeki yağ asitlerinin türü.

Hücre sinyali ne demektir?

Bir hücrenin dışındaki maddelere, hücre yüzeyinde veya içinde bulunan sinyal molekülleri aracılığıyla tepki vermesidir.

RNA işleme adımları nelerdir?

Başlık ekleme (capping), splicing (intronların çıkarılması), poliadenillenme (polyadenylation).

Hücre döngüsü kontrol noktaları hangi aşamalarda bulunur?

G1/S, G2/M ve mitozda (iğ oluşumu kontrol noktası).

Çeşitli RNA türleri ve fonksiyonları nelerdir?

mRNA (protein kodlar), rRNA (ribozomların yapısında yer alır), tRNA (amino asitleri taşır), miRNA (gen ifadesini düzenler).

Hücre kültüründe kullanılan antibiyotikler nedir?

Penisilin ve Streptomisin

Cis-Golgi ve Trans-Golgi nedir?

Cis ER'ye en yakın kısım, Trans Hücre membranına en uzak kısım

Ekstrinsik apoptosiz başlatmak için aktivasyon ne olmalıdır?

Hücre dışı sinyalleşme (kaspaz-8) (FasL)

Çalışılmadığı takdirde genlerin kanseri teşvik etmesi nedir?

Protoonkogenler