fysica arbeid + verband tussen arbeid en verplaatsing + energiebronnen en-vormen + arbeid vs energie

arbeid

als de constante kracht een verplaatsing veroorzaakt, is een scalaire grootheid

scalaire grootheid

niet op een tekening voorstellen met een pijl: is geen vector

arbeid geleverd door een constante kracht

is het product van de grootte van die kracht met de grootte van de verplaatsing van het aangrijpingspunt in die richting van de kracht 

grootheid + symbool a

arbeid + W

si-eenheid + symbool a

newtonmeter of joule + Nm of J

formule a

W= F . Δx

energiebronnen

je voeding, de zon, de aarde, de batterij in je smartphone, biogas uit varkensmest, opgespannen veer,…

systeem

is een energiebron, als het zich in een krachtveld bevindt

krachtveld

is de ruimte waarin een systeem een kracht ondervindt

3 fundamentele energievormen

kinetische energie, potentiële energie ( verschil in energie tussen de begin- en eindpositie van het systeem), thermische energie (= warmte energie)

potentiële chemische binding

chemische bindingen gevormd worden in stoffen

elastische energie

ingedrukte of uitgerekte veer

potentiële gravitatie-energie

gravitatieveld van een hemellichaam

potentiële elektrische energie

elektrisch veld

is een systeem een energiebron

alleen als het arbeid kan leveren. Door het leveren van arbeid verandert de hoeveelheid energie van de energiebron.

bij het leveren van arbeid kan:

energie van de ene naar de andere vorm worden omgezet, energie van het ene naar het andere systeem worden overgedragen

de verandering van de energie ΔE + symbolen

is een gevolg van het leveren van arbeid + ΔE = W

grootheid + symbool e

energie + E

si-eenheid + symbool e

newtonmeter of joule + Nm of J

energiedissipatie

bij elke energieomzetting kan er een toename van thermische energie zijn door wrijving, die kun je moeilijk gebruiken en is dus niet nuttig. Bij ideale omstandigheden veronderstel je dat er geen thermische energie is, soms is die wel nuttig zoals in verwarmings- en ventilatiesystemen.

syn energiedissipatie

een transport van moeilijk te gebruiken energie