Filipino 100-Item Quiz

Cape Town

Cape Town

Legislative Capital of South Africa. Ito ang kapital na may kapangyarihang gumawa ng lehislatura o mga batas.

Pretoria

Administrative Capital of South Africa. Ito ang kapital na nagiimplementa ng batas base sa lehislatura.

Bloemfontein

Judiciary Capital of South Africa. Ito ang kapital na naghahatol at nag-aaplay ng batas.

Johannesburg

isa sa pangunahing lungsod ng Africa

Call Response technique

Ito ay isang tuwirang pagpapahayag ng saloobin sa pagitan ng speaker at mga tagapakinig. Ito ang ginagamit na pamamaraan ng mga Afrikano sa pagkukuwento ng alamat.

pangkasaysayan at pang-mitolohiya

Ang prosa ng Africa ay maaaring nasa ganitong anyo.

inaawit

Maaaring nasa ganitong anyo ang tulain ng Africa.

Pagkiklino

Ito ang paghahalayhay ng mga salita ayon sa tindi o antas ng damdamin.

Nurudeen Olaniran

Siya ang nagsulat ng tulang pinamagatang “Pinuno sa Kinabukasan.” Ito ay isang halimbawa ng panitikan ng Africa

Tula

pinakamagandang salita sa kaniyang pinakamagandang kaayusan

Fernando B. Monleon

Siya ang nagsulat ng aklat na “Hiyas.”

Hiyas

Ayon sa aklat na ito, ang tula ay gumagamit ng matatalinghaga o matatayutay na mga salita o yaong hindi pangkaraniwan.

Talinghaga

Ito ay mga salitang hindi literal at may natatagong kahulugan. Isang halimbawa ay “Kapilas ng Buhay” na nangangahulugang asawa.

Simbolismo

Ito ay isang masining na paglalarawan ng mga salita. Isang halimbawa ay ang “Puso” na maaaring mangahulugang pag-ibig.

Bernie C. Santos at Dr. Corazon L. Santos

Sila ang nagpahayag ng dalawang paraan sa paglikha ng sagisag.

1. Pagtingin sa isang bagay na kaniyang karaniwang anyo at saka mag-isip ng maaaring isagisag nito (In other words, looking for the meaning based on the most basic form of an object)

2. Pagtingin sa mga katangian ng isang tao, karanasan, at pangyayari at paghahanap ng isang bagay na maaaring sumagisag dito. (In other words, observing the characteristics of something and looking for an object that can symbolize it.)

Ito ang dalawang paraan sa paglikha ng sagisag.

Bisa sa Isip

Isa itong bisa ng tula na nagsasabing mahalagang tumimo sa isip ng mambabasa ang anumang akdang babasahin. (memorable)

Bisa sa Kaasalan

Isa itong bisa ng tula na nagiging aktibo kung may naituro itong aral na nagagamit sa pang-araw-araw na buhay. (moral lessons)

Bisa sa Damdamin

Isa itong bisa ng tula na gumigising ng anumang akda sa pamamagitan ng pag-antig ng iyong damdamin. (emotionally striking)

Tula ng Damdamin

Ito rin ay tinatawag bilang “Tulang Liriko” o “Lyric Poetry.”

• Nagpapahayag ito ng damdaming pansarili

• Maaaring awitin o lapatan ng himig

• Maaaring pansarili o damdamin ng ibang tao ang inilalahad na damdamin.

• (poetry that touches the heart / our emotions)

Kantahin

• Payak ang mga salita (ang mga salita ay nasa pinakasimpleng anyo)

• Nahahati ito sa ilang taludturan (ang taludturan ay nangangahulugan ring stanza)

• Maaaring pansarili o panlipunan ang damdaming ipinapahayag (personal or societal)

• (simplest form of lyric poetry)

Oda

Maaaring:

• masiglang damdamin (strong/lively emotions)

• isang papuri (praise)

• panaghoy (lamentation or mourning)

• Ex. “Ode to the Nightingale”

• (A lyric poeem written as an address to a particular subject)

Elehiya

• hinggil sa kamatayan (death)

• Ex. “Elegy” ni Thomas Gray

• (a lyric poem lamenting the dead)

Soneto

• tiyak at palagiang kaanyuan

• 14 taludtod

• Nakasaad sa huling dalawang taludtod ay ang aral na makukuha

• (Most unique form of lyric poetry)

Tulang Pasalaysay

Ito ay tinatawag ring “Narrative Poetry”

• nagsasalaysay ng isang kawil ng mga pangyayari (narrates the linkage of events)

• maaaring tunay o hango lamang sa guni-guni (fictional or non-fictional)

• (A poem that tells a story)

Epiko

• Mahaba

• Nagsasalaysay ng mga kabayanihang gawa

• may halong kababalaghan o angat sa kalikasan (supernatural)

• Ex: Hudhud & Alim ng mga Ifugao; Bantugan & Bidasari ng mga Moro

• (A narrative poem narrating the heroic deeds of someone)

Awit

• 12 pantig

• Andante (mabagal)

• Ex. Florante at Laura

Korido

• 8 pantig

• Allegro (mabilis)

• Ex. Ibong Adarna

Tulang Pandulaan

• binibigkas nang patula

• itinatanghal sa entablado o tanghalan

Sarswela

• dulang may kantahan at sayawan

Komedya

• dulang nagbibigay aliw o tuwa

Moro-Moro

• dulang komedya patungkol sa paglalaban ng mga Kristiyano at Moro (Muslim)

Tulang Patnigan

Ito ay tinatawag ring “Joustic Poetry”

• tulang ukol sa pagtatalo o diskurso ng dalawang tao.

• Ex. Fliptop & Balagtasan

Bukanegan

tinatawag ring “Balagtasang Ilocano.” Ito ay hango mula kay Pedro Bukaneg.

Crissotan

tinatawag ring “Balagtasang Kapampangan”

Duplo

Isa itong pagalingang ginagawa sa lamayan. Layunin nitong magbigay aliw.

Karagatan

• Isa itong laro na kung saan ang 2 lalaki ay maglalabanan.

• Ang manalo sa kanila ay makakakuha ng singsing sa pusod ng karagatan.

• Pumalit ito sa duplo.

• Ginagawa rin ito sa lamayan.

Balagtasan

Isa itong tulang patnigan na hango kay Francisco Balagtas.

Mahabharata at Ramayana

Ito ang pinakamahabang epiko sa buong mundo.

Gilgamesh

Ito ang pinakamatandang epiko sa buong mundo. Galing din ito mula sa Mesopotamia.

Darangen

Ito ang pinakamahabang epiko sa Pilipinas.

Alim

Ito ang pinakamatandang epiko sa Pilipinas.

Paksa

• Ito ang buto at laman

• diwa

• kaluluwa

ng isang wika.

Sukat

• bilang ng pantig sa bawat taludtod ng isang saknong.

• Nahahati sa gansal at pares

hati o sesura

Nahahati rito ang bawat taludtod na may bilang na pares o even.

Sintunog o Tugma

• Ito ang pagkakasintunugan ng mga huling pantig sa bawat dulo ng taludtod.

• Nahahati ito sa Patinig at Katinig.

Saknong

Ito ang bilang ng estropa (isa pang tawag sa taludtod) o bilang ng pinagsama-samang taludtod.

Persona

Ito ang tinig ng tula

Sining o Kariktan

Ito ang paghahanap ng angkop na salita

• nobela (ruman)

• maikling kuwento (dastan-I-kutah)

• makabagong kuwento ng pag-ibig

• iba pang pasalaysay na nasusulat sa prosa

Ang mga makabagong kathang-isip ng Persia ay binubuo ng mga sulatin na nasusulat sa wikang Persiyano tulad na lamang ng mga?

1. Dahil sa mga aktibistang pampolitika at manunulat ng Constitutional Revolution ng 1905-1911.

2. Dahil sa pagunlad ng pahayagan at magasin sa loob at labas ng bansa.

3. Dahil ito ay naimpluwensiyahan ng mga Kanluranin sa simula ng ika-20 siglo.

Ito ang tatlong kadahilanan ng pagkakasulpot ng makabagong kathang-isip na ito.

Mirza Fath Ali Akhundzadeh

Isa siya sa mga halimbawa ng aktibistang pampolitika na nagpalaganap ng makabagong kathang-isip ng Persia.

• Abd al-Rahim Talibuf’s

• Kitab-I Ahmad

• Siyahat-nama-yi Ibrahim Beg

Ilan sa mga nobelang nagpapahayag ng damdamin na tumutuligsa sa mga sitwasyong sosyal at politikal sa Iran.

Ali Akbar

siya ang nagpakilala ng payak, mga tanyag na prosa, satiriko, at kuwentong katatawanan.

Sur-I Israfil

pinakilala ni Ali Akbar ang payak, mga tanyag na prosa, satiriko, at kuwentong katatawanan dito.

Adventures of Hajji Baba ng Ispaham

isinalin sa wikang Persia ni Mirza Habib Esfahani

Alexandre Dumas

Malaki ang impluwensiya ng mga prosa sa France tulad ng mga nobelang pakikipagsapalaran at pangkasaysayan niya.