sprawdzian polski

Jak nazywa się pokolenie ludzi urodzonych ok. 1920 r., których wchodzenie w dorosłość przypadło na lata wojny?

Pokolenie Kolumbów lub pokolenie apokalipsy spełnionej.

Z jakiej książki zaczerpnięto nazwę „Pokolenie Kolumbów”?

Z książki Romana Bratnego „Kolumbowie, rocznik 20.”.

Na czym polegał tragizm Pokolenia Kolumbów?

Na konieczności walki i jednoczesnej chęci życia i rozwijania się, oraz świadomości psychicznych ran po wojnie.

Co było głównym tematem literatury okupacyjnej?

Obrona podstawowych wartości, w tym walka o wolność.

W jakiej konwencji przedstawiano wojnę w literaturze okupacyjnej?

W konwencji katastroficznej.

Jaki wzorzec poetycki przywoływano w literaturze okupacyjnej, aby pochwalić heroizm i podtrzymać patriotyzm?

Wzorzec tyrtejski.

Jakie dylematy etyczne przedstawiała literatura okupacyjna?

Konflikt między zakazem zabijania a patriotycznym obowiązkiem walki

Jak literatura powstała po 1945 r. ukazywała człowieka?

W sytuacjach skrajnych, stawiając pytania o naturę człowieczeństwa i odpowiedzialność za czyny.

Jaką metodą posługiwano się w literaturze powojennej do opisu człowieka?

Metodą behawioralną, przedstawiając zachowania bez wnikania w psychologię.

Jak Krzysztof Kamil Baczyński postrzegał rzeczywistość wojenną w duchu katastrofizmu?

Jako spełnioną apokalipsę, zagładę cywilizacji dokonującą się na jego oczach.

W jaki sposób poezja Baczyńskiego nawiązuje do polskiego romantyzmu?

Poeta przyjmuje rolę sumienia narodu, przewodnika duchowego i wyraża zbiorowe doświadczenia.

Jakie cechy, oprócz katastrofizmu i nawiązań do romantyzmu, charakteryzują twórczość Baczyńskiego?

Wizyjność i symboliczność, często w formie koszmarnego snu (oniryzm)

Jakie słowa-klucze często pojawiają się w poezji K. K. Baczyńskiego?

Krew, mrok, śmierć, młodość, czas, miłość, cisza.

Co symbolizuje fraza „Nas nauczono” w wierszu „Pokolenie” Baczyńskiego?

Fakt, że historia zmusiła pokolenie do odrzucenia tradycyjnych wartości.

Do jakich bohaterów upodabnia Pokolenie Kolumbów walka z bronią w ręku w wierszu Baczyńskiego?

Do bohaterów romantycznych.

Jaki jest los pokolenia przedstawiony w wierszu „Pokolenie” K.K. Baczyńskiego?

Jest to pokolenie skazane na zagładę i zapomnienie.

Co zaburza harmonię świata przedstawionego w wierszu Baczyńskiego „[Niebo złote ci otworzę...]”?

Wojna, której obecność, nawet we wspomnieniu, nie pozwala spokojnie żyć.

Do jakiej baśni nawiązuje motyw „bolesnego szkiełka” w wierszu „[Niebo złote ci otworzę...]”?

Do „Królowej Śniegu”.

Jaki jest główny temat wiersza Tadeusza Gajcego „Wczorajszemu”?

Rozważania na temat roli poezji w czasie wojny i uczuć młodych ludzi, którym odebrano młodość.

Jakim typem liryki jest wiersz „Wczorajszemu” Tadeusza Gajcego?

Liryką inwokacyjną, gdzie podmiot liryczny zwraca się bezpośrednio do adresata.

Do kogo skierowany jest wiersz „Wczorajszemu” Tadeusza Gajcego?

Do człowieka żyjącego przed wojną.

Jaką funkcję pełni anafora „ufałesz” w wierszu Gajcego „Wczorajszemu”?

Podkreśla więź z adresatem i jego przedwojenną niewinność.

Co opisuje Tadeusz Borowski w opowiadaniu „Proszę państwa do gazu”?

Rzeczywistość nazistowskich obozów zagłady i ich destrukcyjny wpływ na więźniów.

Kim jest człowiek zlagrowany ?

To człowiek, który chcąc przetrwać, wyrzekł się uniwersalnych wartości i dostosował się do moralności obozowej.

Czego brakuje w narracji opowiadań Borowskiego?

Narratora moralizującego, oceniającego postawy bohaterów.

Jak Borowski przedstawia obóz w opowiadaniu „Proszę państwa do gazu”?

Jako osobne państwo z własną ekonomią, prawem, społeczeństwem i językiem.

Kim jest Tadek w opowiadaniu „Proszę państwa do gazu”?

Jest bohaterem, narratorem i więźniem, który dostosował się do zasad panujących w obozie.

Kim jest Henri, kolega Tadka?

Francuzem, więźniem, który pracuje przy rozładunku transportów i jest obojętny na cierpienie innych.

Co zauważa Marsylczyk na temat transportów ludzi do obozu?

Zauważa, że nie mogą się one skończyć, bo więźniowie żyją „z tego co oni przywiozą”.

Jak zachowuje się jasnowłosa dziewczyna, która wyskoczyła z wagonu?

Przyjmuje ze spokojem fakt, że zginie w komorze gazowej.

Co próbowała zrobić Mirka, bohaterka opowiadania Borowskiego?

Chciała ukryć dziecko, aby uchronić je przed śmiercią w komorze gazowej.

Na czym polega behawioryzm ?

Przedstawienie ludzkich zachowań jako reakcji na bodźce zewnętrzne, bez analizy ich motywacji psychologicznych.

Co oznacza reifikacja ?

Proces urzeczowienia, traktowania człowieka jak przedmiotu lub towaru.

Co oznacza dehumanizacja ?

Proces odczłowieczenia, pozbawiania ludzkich cech i godności.

Na czym polegała moralność obozowa opisana przez Borowskiego?

Na wyrzeczeniu się uniwersalnych wartości na rzecz sprytu, uległości, egoizmu i obojętności w celu przetrwania.

Jak Borowski przedstawia zatarcie granic między katem a ofiarą?

Ukazuje, że przetrwanie było możliwe wyłącznie kosztem innych więźniów, co zmuszało ofiary do współudziału w zbrodni.

W jaki dwojaki sposób następowało uprzedmiotowienie człowieka w obozie?

Więzień był redukowany do zwierzęcych instynktów oraz traktowany jak towar lub materiał do wykorzystania.

Dlaczego obóz w prozie Borowskiego można nazwać państwem totalitarnym?

Ponieważ nadzorcy byli panami życia i śmierci, a więźniowie musieli przestrzegać narzuconych im zasad.