pagbabasa at pagsusuri

pagbasa

pagbasa

ito ay tumutukoy sa proseso ng pagbibigay kahulugan sa nakatalang salita

2 mahalagang sangkap sa pagbasa

teksto at mambabasa

visual imagery o larawang diwa

ito ay nakatutulong sa pagbigay ng kahulugan. ginagamit nito ang imahinasyon upang bumuo ng larawan sa mga nakatalang salita.

a,e,i,o,u

mga patinig (vowels)

28

ilang katinig ang mayroon sa alpabetong filipino?

2

iilan ang malapatinig sa alpabetong filipino?

w,y

mga malapatinig

8

ilang hiram titik ang mayroon ang alpabetong filipino?

j, c, v, q, z, f, x, ñ

mga hiram na titik

alibata

ito ay tumutukoy sa dating gamit ng mga pilipino sa pagsusulat. tinutukoy nito ang baybayin script. ito ang tawag sa alpabetong filipino noon.

alpabetong filipino

ito ang gamit na alpabeto ng mga pilipino sa kasalukuyan.

ponema, ponolohiya, katatasan, bokabularyo, imbak na kaalaman, pag-unawa

ang anim na proseso sa pagbasa

ponema

ito ay isang pangunahing yunit ng tunog sa wika

ponolohiya

ito ay tumutukoy pag-aaral sa mga parisan ng mga tunog na nagaganap sa loob ng isang partikular na wika

skimming o iskiming

ito ay mabilisang pagbasa upang makuha ang pangkalahatang ideya o paksa ng isang teksto.

scanning o iskaning

ang pagbasa na ito ay ginagamit upang hanapin ang tiyak na impormasyon sa loob ng isang teksto, tulad ng mga numero, pangalan, o petsa.

masusing pagbasa o intensive reading

ito ay malalim at detalyadong pagbasa na naglalayong unawain nang husto ang isang teksto.

masaklaw na pagbasa o extensive reading

ito ay pagbasa ng mas maraming materyales na may layuning magpalawak ng kaalaman o magpalipas ng oras.

teyoriyang top-down

ang pag-unawa sa binasa ay nag sisimula sa isip ng mambabasa (top) patungo sa tektso (down). ito ay tumutukoy sa pag-unawa mula sa utak hanggang sa librong binabasa o teksto.

teyoriyang bottom-up

ito ay nagsasaad na ang pag-unawa sa pagbasa ay nagsisimula sa pagkilala sa mga letra at tunog, patungo sa salita, parirala, at sa wakas ay sa buong teksto. ito ay tumutukoy sa pag-unawa muna sa libro o teksto.

teyoriyang iskima

ito ay nagsasabing ang pag-unawa sa pagbasa ay nakasalalay sa mga naunang kaalaman at karanasan ng mambabasa. ito ay tumutukoy at bumabase sa imbak na kaalaman.

teyoriyang interaktib

ito ay nagsasabi na ang pagbasa ay resulta ng aktibong pakikipag-ugnayan sa pagitan ng mambabasa at teksto, gamit ang parehong detalye ng teksto at naunang kaalaman para sa mas mahusay na pag-unawa. ito ay ang pinaghalo-halo na pagunawa mula sa utak, sa libro o teksto, at imbak na kaalaman.

tekstong impormatibo

ang uri ng tekstong ito ay layuning magbigay o maglahad ng impormasyon sa mga mambabasa.

obhetibo

katangian ng tekstong impormatibo na nagsasabing hindi dapat magbigay ng bahid ng opinyon ang may-akda sa teksto.

layunin ng may-akda

anong elemento ng tekstong impormatibo ang tumutukoy sa layunin ay maaaring mag batid ng kaalaman o impormasyon depende sa may-akda.

pangunahing ideya

anong elemento ng tekstong impormatibo ang tumutukoy sa ideya ng may-akda na nais niyang ipaunawa sa mga mambabasa.

pantulong kaisipian

anong elemento ng tekstong impormatibo ang tumutukoy sa paggamit ng mga pang-uri upang malahad ang pangunahing ideya.

paggamit ng estilo

anong elemento ng tekstong impormatibo ang tumutukoy sa paggamit ng graphic organizers, salungguhit, larawan, bold, pahilig.

tesktong deskriptibo

ang uri ng tekstong ito ay layuning maglarawan ng isang babasahin. ito ay gumagamit ng mga cohesive devices.

subhetibo

katangian ng tekstong deskriptibo na naglalahad ng sariling saloobin ng may-akda

reperensiya, substitusyon, ellipses

ano ang mga cohesive devices (kohesyong gramatikal) na ginagamit sa tekstong deskriptibo?

reperensiya

kohesyong gramatikal na tumutukoy sa paggamit ng mga salitang maaaring tumukoy o maging reperensiya ng paksang pinag-uusapan

anapora

uri ng reperensiya kung saan nangunguna ang pangalan, kasunod namang ang panghalip

katapora

uri ng reperensiya kung saan nangunguna ang panghalip, kasunod namang ang pangalan

substitusyon

isang kohesyong gramatikal kung saan ang pangalan ay pinapalitan ng pang-uri

ellipses

isang kohesyong gramatikal kung saan tinatanggal ang isang salita sa pangungusap nang hindi binabago ang kahulugan

kohesyong leksikal

ito ay tumutukoy sa paggamit ng mga salita o parirala na nagkakaisa at nag-uugnay sa mga bahagi ng isang teksto upang makabuo ng isang malinaw at lohikal na kaisipan.

pagpapares-pares

uri ng kohesyong leksikal kung saan ang magpares na salita ay nasa loob ng isang pangungusap

pag-iisa-isa

uri ng kohesyong leksikal na tumtukoy sa enumeration

reiterasyon

uri ng kohesyong leksikal na tumtukoy sa hindi pinapalitang salita ngunit ito ay inuulit para bigyang “emphasis”. kabaliktaran ng reperensiya

pagbibigay-kahulugan

uri ng kohesyong leksikal na may nakasaloob na definition o explanation

pang-ugnay

mga salitang ginagamit sa pagsusulat o pagsasalita para mapag-ugnay o maikabit ang isang ideya sa iba pang ideya

pangatnig

uri ng pang-ugnay kung saan ito ay nag-uugnay ng dalawang pangungusap o sugnay

pang-ukol

uri ng pang-ugnay kung saan ito ay nag-uugnay ng salita o parirala sa iba't ibang bahagi ng pangungusap.

panghalip

tumutukoy sa mga salita katulad ng “ako” “ikaw” “siya” “kami” atbp.

tayutay

sa ingles, ito ay tinatawag na figures of speech. kabilang dito ang metapora, simili, personipikasyon at iba pa.

tekstong deskriptibo

isang uri ng tekstong naglalarawan na gumagamit ng maraming pang-uri at pang-abay upang ilarawan ang tauhan, tagpuan, mahahalagang bagay, at emosyon, at nagbibigay ng detalyadong impormasyon sa mga mambabasa.

tauhan, damdamin o emosyon, tagpuan, isang mahalagang bagay

uri ng mga paglalarawan