AA biomen + wind

factoren van temperatuurverschil

culminatiehoogt

Invallende zonnestralen(invalshoek)

Beschenene oppervlakte

Opwarmend effect

Afgelegde weg door atmosfeer

Absorptue door de atmosfeer

Temperatuur

Hoogteligging

Invloed van de zee

Zeestromen

Bodem en vegetatie

Hellingsgraad + orientatie

Windrichting en bevolking

temp bij lage breedteligging

culminatiehoogt: groot

Invallende zonnestralen(invalshoek): recht

Beschenene oppervlakte: klein

Opwarmend effect: groot

Afgelegde weg door atmosfeer: klein

Absorptue door de atmosfeer: klein

Temperatuur: hoog

Temp hoge breedtligging

culminatiehoogt: klein

Invallende zonnestralen(invalshoek): schuin

Beschenene oppervlakte: groot

Opwarmend effect: klein

Afgelegde weg door atmosfeer: groot

Absorptue door de atmosfeer: groot

Temperatuur: laag

hoogteligging

Hoger’ in troposfeer > kouder

Ijle lucht warmt moeilijker op

(1°C per 100 meter)

Invloed van zee

water warmt trager op, maar koelt ook trager af

• grote volume + in beweging

zeestromen

Zee stromen van noorde = kou

bodem en vegetatie

droge bodems, weinign waterr vasthouden = weinig verdamping + sneller opwarmen , maar ‘s nachts sneller afkoelen

Donkerde bodem sneller opwarmen minder licht reflecteren

Begroeide bodem trager opwarmen, niet begroeid sneller afkoelen

hellingsgraad en orientatie

grote hellingsgraad + naar zuiden > temp omhoog

windrichting en bewolking

Bewolking

• overdag: lage temp

• ‘S nachts: hoge temp

Windrichtinf:

• zuidenwind: warm

  • Noordenwind = koud

storm

Grote verschil temp N en Z deel van N halfornd > grote drukverschil

• windkracht 9 of meer schaal ban beaufort

• Code oranje

  • 75 km/h gedurende 10 min

luchtdruk

druk atmosfeer

• laagdrukgebied of minima < 1013 hPa

  • Hoogdrukgebied of maxima > 1013 hPa

isobaren

lijnen die punten met dezelfde luchtdruk verbidnen

ontstaan wind

warme mucht = licht + stijgt » laagdrukgebied

Koude lucht = zwaar + daalt » hoogdrukgebied

Verplaatsing van lucht van lage drukgebid naar hoge = conventie

ontstaan van luchtdrukverschillen

tempverschil: thermische drukgebied (o en 90°, 3 gebieden )

Dynamisch drukgebied (30 en 60°, 4 gebieden )

thermische drukgebied

0° warme lucht = lage drukgebied, equatoriaal min

90° koude lucht = hoge drukgebied, polaire max

dynamisch drukgebied

30° warme lucht beweegt weg van evenaar, koelt af + daalt > H subtropisch max

60° koude lucht uit polen botst met bwarme lucht van 30° > warme lucht stijgt + koelt af > L = subpolaire min

3 circulatiecellen

0° > 30°: hadleycell

30°>60°: ferrelcell

60° > 90°: polaire cel

corioliseefect

wind beweegt door aardrotatie

Op N afbuiging naar rechts

Op Z afbuiging naar links

Passaatwinden

oostenwinden naar evenaar toe

Itcz

Gebied aan evenaar waar bno en zo passaten elkaar ontmoeten

In juli omhaag

Januarie omlaag

Verschuift meer boven land, water = drukkernen en land warmt sneller op

neerslag

droge gebieden, hogedrukgebieden

Neerslaggebieden = lage drukgebieden

absolute luchtvochtigheid

totale hoeveelheid waterdamp in g/m³

T lucht omhoog = meer waterdamp opnemen

relatieve luchtvochtigheid

verhoudung av en max waterdamp bij die temp

Rv = 100% =1 condensatie

Hydrologische cyclus

water op land, verdampt > waterdamp in atmosfeer

condensatie > wolken > neerslag

soorten neerslag

regen: wolk < 0 , land > 0

Sneeuw: wolk <0, land < 0

Hagel: wolk < 0, land > 0 + 0 graden ligt in wolk

stijginghsregen

bij geberget

Lucht moet stijgen T omlaag > condensatie van waterdamp > neerslag aan loefzijde

Aan lijzijden lucht daalt en T omhoog = droogte = regenschaduweffect

zenitakle regens

evenaar + keerkringen

Ligging ITCZ: droge en natte seizoenen

Moessonregens

half jaar keerende wind, overstroming > droogte

Juli: warme lucht stijgt > L boven azie > hevige neerslag(himalaya regenschaduweffect)

Januarie: koele lucht siberie > H + droge NO winden > droogte ZO-azie

frontale regens

gelatigh klimaat

Botsen warme lucht met koude lucht > warme lucht stijgt en T daalt > condensatie > wolken + neerslag

droge gebiedn

rond keerkringen door H

Woestijnen door regenschaduweffect

Door koude zeestromen

Door erg continentale ligging

Poolgebieden door H

Gematigd klimaat

Keerkringen en poolcirkels

Tk < 18° Tw > 10

Neerslag afh van subpolaire min en subtropisch mlax

Boven 40 frontale regens

Onder 40 droogte door subtriopisc mlax

Rond 40 droogte in zomer nattere winter

Biomen; loofbossen, naaldwouden

polaire klimaat

60-90°

Tw < 10)

Lage zonestand > lage T

uitz. Galfstroom. > opwarminjg noorwegen

Meer naar NP hoe droger (koude lucht weinig vocht + weinuig verdampung)

Weinig neerslag = sneeuw

Toendra en taiga

warme klimaten

keerkringenen evenaar

Tk > 18

Hoge zonnestand > hoge T

Evenaar veel regen door convectieregens

Verder van evenaar droge seizoenen

Biomen: tropisch regenwoud graslanden en weostijgebiedne