Maatschappij en Werkveldverkenning januari

welzijnszorg

welzijnszorg

het antwoord van de omgeving op de noodsituatie van een individu

welvaartstaat

een staat die de verantwoordelijkheid op zich neemt de welvaart van de burgers te beschermen

noodsituatie

een breuk tussen iemands noden en capaciteiten

verzorgingsstaat

plotselinge opkomt van Sociale Zekerheid in de wet, maatschappij werd anders georganiseerd, bij veranderingen in je leven was er een vangnet (ziekte, zwangerschap...)

sociale zekerheid

een systeem van overheidsvoorzieningen en uitkeringen dat financiële ondersteuning biedt aan burgers in geval van ziekte of ouderdom

vermaatschappelijking van de zorg

het proces waarbij zorg en ondersteuning steeds meer in de samenleving zelf worden georganiseerd en uitgevoerd, en minder binnen instellingen

UVRM

Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

no future beweging

de jeugd kwam op straat om duidelijk te maken dat er voor hen geen toekomst meer was (werkloosheid, problemen huisvestiging)

neo-liberaal denkbeeld

mensen moeten hun eigen weg kunnen maken > met als gevolg een sterk schuldmodel

kracht van het engagement

de motivatie en inzet van individuen om actief bij te dragen aan sociale verandering en gemeenschapsontwikkeling

people first language

de manier waarop je de persoon benoemt, op voorhand besproken met de cliënt

mantelzorg

de onbetaalde zorg die door familieleden of vrienden aan een persoon met een beperking of chronische ziekte wordt verleend

exclusie

buiten de samenleving, buitengesloten of opzettelijk verhinderd

segregatie

buiten de samenleving, wij-zij denken centraal, mensen met beperking passen niet binnen bepaalde maatschappelijke structuren en hebben nood aan een systeem afzonderlijk en op maat

integratie

binnen de samenleving, wij-zij denken centraal, ze zijn patiënten met duidelijke 'defecten' en hebben hulp nodig om de norm te bereiken

inclusie

binnen de maatschappij, mensen met beperking zijn gelijkwaardig en kunnen deelnemen aan de maatschappij met behoud van hun eigen identiteit

integrale toegankelijkheid

De benadering waarbij alle fysieke, sociale en digitale omgevingen volledig toegankelijk zijn voor iedereen, inclusief mensen met beperkingen, zodat participatie en gelijkheid worden bevorderd

Universal Design

Een ontwerpbenadering die producten en omgevingen creëert die toegankelijk zijn voor alle mensen, ongeacht leeftijd, vaardigheid of status

actieve participatie

binnen de samenleving, voor zowel mensen met als voor mensen zonder beperking

onvoorwaardelijk burger

de normen van de samenleving moeten meer openstaan, het is de taak van de samenleving om met diversiteit om te gaan

toegankelijkheid

wat voor iedereen een basisrecht is, ongeacht fysieke en/of mentale conditie

7 b's van toegankelijkheid

bekendheid, betaalbaarheid, begrijpbaarheid, bruikbaarheid, beschikbaarheid, betrouwbaarheid, bereikbaarheid, begrip

'handicap'

de wisselwerking tussen personen met functiebeperkingen en sociale/fysieke drempels die hen ten volle beletten, daadwerkelijk en op voet van gelijkheid met anderen (participatie)

burgerschapsmodel

iemand is een volwaardige burger in de samenleving die eigen keuzes kan maken, budget beheren en niemand die beslissingen overneemt

persoonsvolgende financiering

een financieringssysteem dat individuen met een handicap ondersteunt bij het kiezen van zorg en ondersteuning op maat

‘geïnformeerde gebruikers’

personen die beschikken over voldoende kennis en informatie om weloverwogen keuzes te maken binnen de samenleving

Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)

elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren

stoornis

een afwijking in/verlies van functies of onderdelen van het lichaam ten gevolge van ziekte, ongeval, etc. dat te objectiveren valt (zonder discussie mogelijk)

beperking

moeilijkheden die iemand heeft met het uitvoeren van activiteiten als gevolg van een stoornis dat geanalyseerd wordt

maatschappelijk participatieprobleem

problemen die iemand heeft met het deelnemen aan het maatschappelijk leven dat geanalyseerd wordt

handicap

combinatie van stoornis, beperking en maatschappelijk participatieprobleem

langdurig en belangrijk

een stoornis hebben is noodzakelijk maar onvoldoende als voorwaarde, de participatieproblemen en de beperkingen moeten langdurig (chronisch, definitief) en belangrijk zijn (bijzondere ondersteuning, hulpmiddelen)

werking VAPH

de werking van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) richt zich op het ondersteunen van mensen met een handicap, door hen toegang te geven tot zorg, hulpmiddelen en andere vormen van ondersteuning

werking Vlaamse Sociale Bescherming

de werking van de Vlaamse Sociale Bescherming richt zich op het waarborgen van sociale rechten en het bieden van ondersteuning aan mensen in kwetsbare situaties, waaronder financiële hulp en zorgvoorzieningen

perspectiefplan 2020

zoveel mogelijk gewoon in de samenleving, zo weinig mogelijk afzonderlijk en uitzonderlijk

oorsprong, doelstelling en pijlers van Perspectiefplan 2020

het Perspectiefplan 2020 is ontstaan uit de noodzaak om inclusie te bevorderen en richt zich op het creëren van een samenleving waarin mensen met een handicap volledig kunnen participeren. De doelstellingen zijn onder andere het verminderen van segregatie en het versterken van de ondersteuning in de reguliere samenleving

vermarkting van de zorg

de zekerheid van een geldstroom neemt af, is afhankelijk van de toestroom

concentrische cirkel

(1 - binnenste) zelfzorg, (2) eigen gezin, (3) familie, vrienden, vrijwilligers, (4) reguliere diensten (huisarts, kinesist), (5) professionele diensten voor personen met een handicap (Oranje, De Kade)

vermaatschappelijking van de zorg binnen het VAPH

de trend waarbij zorg steeds meer wordt geïntegreerd in de samenleving, met nadruk op ondersteuning in de eigen omgeving van de cliënt

hulpverleningsaanbod voor personen met een handicap

de verschillende soorten ondersteuning en diensten die beschikbaar zijn voor mensen met een handicap, gericht op hun specifieke behoeften en integratie in de samenleving, dit omvat zowel reguliere als gespecialiseerde diensten, zoals begeleiding, therapieën en maatschappelijke participatie

subsidiariteitsprincipe

de minst ingrijpende zorg als eerste

zorgbudget voor mensen met een handicap

€300 per maand van de Vlaamse Sociale Bescherming die vrij te besteden is zonder verantwoording (poetshulp, thuiszorg, vervoer, etc.)

Persoonsvolgend budget (PVB)

jaarlijks budget wordt toegewezen door het VAPH en is op maat, dit voor begeleiding, dagopvang en verblijf te financieren, boekhouding is verplicht

mobiele begeleiding

de hulpverlener komt tot bij de cliënt, meestal in zijn eigen woonomgeving

ambulante begeleiding

de cliënt komt tot bij de hulpverlener, dit binnen de dienst

dagbesteding

activiteiten die structuur en zinvolle invulling geven aan de dag van de cliënt

residentieel verblijf

een vorm van begeleiding waarbij de cliënt tijdelijk of langdurig in een instelling verblijft voor zorg en ondersteuning

rechtstreeks toegankelijk aanbod (puntensysteem)

een aanbod waarbij cliënten direct toegang hebben tot zorg en ondersteuning zonder verwijzing, vaak via een puntensysteem dat de benodigde zorg bepaalt

BOB (niet-rechtstreeks toegankelijk aanbod)

basisondersteuningsbudget, een aanbod waarbij cliënten een verwijzing nodig hebben om toegang te krijgen tot zorg en ondersteuning, vaak via een indicatie of zorgplan

PVB (niet-rechtstreeks toegankelijk aanbod)

persoonsvolgend budget, een vorm van financiële ondersteuning die cliënten in staat stelt om zelf zorg en ondersteuning in te kopen, vaak met verwijzing of indicatie

inkomensvervangende tegemoetkoming

een financiële ondersteuning voor mensen met een beperking of langdurige ziekte, bedoeld om het inkomen te vervangen of aan te vullen

integratie tegemoetkoming

een financiële ondersteuning voor mensen met een beperking, gericht op het bevorderen van participatie in de samenleving

zorginvesteringsplan

rechtszaak over het lange wachten wat mensonwaardig is en niet strookt met de rechten van de mens

moderne kindbeeld

onschuldig, voorspelbaar of autonoom kind

onschuldig kind

moet beschermd worden, met maatregelen, vanuit de controle van de gezinscontext

voorspelbaar kind

wetenschap gaat alles onderzoeken

autonome kind

eigen wezen met betekenis, rol, keuzes, rechten...

kindbeelden - object

kind zien als 'ding' of bezit, moet alleen naar mij luisteren en gehoorzamen, ik maak het kind zoals ik het voor ogen heb

kindbeelden - subject

kind heeft ook gevoelens, zien als persoon die invloed heeft op de pedagogische relatie met actoren rondom

crisis welvaartstaat

subsidiëring kinderdagverblijven daalt (Mattheuseffect)

samenwerkingsverband

lokaal netwerk dat ondersteunende initiatieven bundelt, basisaanbod en supplementair aanbod voor specifieke noden

brede basiszorg (fase 0)

maatregelen voor iedereen binnen een klasgroep

verhoogde zorg (fase 1)

niet meer voor iedereen maar voor 1 iemand, op basis van de noden van een student verhoogde zorg bieden

uitbreiding van de zorg (fase 2)

op advies van het CLB, iemand komt om 1 op 1 begeleiding te bieden

individueel aangepast curriculum - IAC (fase 3)

advies van het CLB (minimumdoelen niet bereiken), kind op zijn manier gaan ondersteunen. OV4-verslag is om naar het buitengewoon onderwijs te mogen en kunnen gaan

OKAN

onthaalonderwijs voor anderstalige kinderen (vanuit de Vlaamse Overheid)

Gelijke Onderwijskansen (GOK)

ongelijkheid zoveel mogelijk wegwerken

schooluitval

behaalt geen kwalificatie en heeft gevolgen op alle levensdomeinen

Rechtstreeks Toegankelijke Jeugdhulp (RTJ)

brede instap, multidisciplinaire teams en probleemgebonden hulp

niet probleemgebonden

informatie, advies, verhelderen en bespreken

brede instap

centrum voor algemene welzijnszorg (CAW) of jongeren advies centrum (JAC)

multidisciplinaire teams

diverse professionals die samenwerken

probleemgebonden hulp

ambulante of mobiele begeleiding, dagcentrum of tijdelijke opvang (specifieke hulp en/of ondersteuning)

indicatiestelling

aanmeldingsdocument dat binnenkomt, geanalyseerd wordt en daarop wordt er dan vastgesteld welke hulp er nodig is binnen het gezin

jeugdhulpregie

gaan zoeken naar beschikbare plaatsen binnen hulp/ondersteuning

doelstelling 1 integrale jeugdhulp - inzetten op zorg IN en DOOR de maatschappij

inzetten op vermaatschappelijking van de jeugdhulp - kracht uit eigen netwerk, voorkeur in eigen leefmilieu, residentieel verblijf, subsidiariteit

doelstelling 2 integrale jeugdhulp - tijdige toegang tot RTJ en NRTJ

brede instap, snel op juiste plaats, NRTJ voorbehouden voor wie nodig, passende hulp bieden

doelstelling 3 integrale jeugdhulp - hulpcontinuïteit waarborgen

cliëntoverleg, bemiddeling, contactpersoon, vertrouwenspersoon

doelstelling 4 integrale jeugdhulp - gepast omgaan met verontrusting

verontrusting bespreken, inschakelen via Signs Of Safety, gemandateerde voorzieningen

doelstelling 5 integrale jeugdhulp - voorzien in een aanbod crisisjeugdhulp

snel inzetbaar aanbod binnen reguliere werking, programma crisisjeugdhulp (meldpunt, interventie, begeleiding, opvang)

doelstelling 6 integrale jeugdhulp - maximale participatie van de minderjarige en zijn context

participatieve basishouding hulpverlener, "Decreet Rechtspositie Minderjarige"

geestelijke gezondheidszorg

persoon die in staat is zich aan te passen aan leefsituaties, kan omgaan met hoogte- en laagtepunten, moeilijke momenten kan doorstaan of problemen oplossen. In een goede geestelijke gezondheid is iemand met voldoende zelfvertrouwen om zich aan te passen aan situaties waar men iets aan kan veranderen

geestelijke gezondheid

niet goed voelen

fysieke gezondheid

middelengebruik

sociale gezondheid

zichzelf isoleren

"de-institutionalisering"

verminderen van residentiële opnames, meer variatie in het zorgaanbod, verdeling verantwoordelijkheid over verschillende personen en voorzieningen

segregatie

het afbouwen van verblijven in de psychiatrie

KOAP

kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem

vermaatschappelijking van de zorg

geïntegreerd in de samenleving

gedeelde zorg en continuïteit

samenwerking tussen diensten

subsidiariteit

gewoon waar mogelijk, bijzonder waar nodig

vrijwillige jeugdhulp

ondersteuning die niet verplicht is

vrijwillige jeugdhulp in aanklampende context

nog steeds vrijwillig maar niet meer zozeer vrijblijvend.

gerechtelijke jeugdhulp

progressief werken

werken op een manier die zich richt op verbetering/vernieuwing, stappen zetten om dingen efficiënter, effectiever of moderner te maken (nieuwe ideeën/methoden), gaat om vooruitgang boeken in plaats van vasthouden aan oude gewoontes

PAAZ

psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis

subsidiariteit lijnen - lijn 0

zelfhulp en mantelzorg

subsidiariteit lijnen - lijn 1

rechtstreeks toegankelijke zorg (huisarts, kinesist, thuiszorg)

subsidiariteit lijnen - lijn 2

niet-rechtstreeks toegankelijke zorg (centrum geestelijke gezondheid - CGG)

subsidiariteit lijnen - lijn 3

gespecialiseerde intramurale zorg (PAAZ)