laminina
glikoproteina, nabłonek, blaszka jasna
nidogen
białko, nabłonek, blaszka jasna, łączenie lamininy z kolagenem IV
BM40
białko, nabłonek, blaszka jasna
perlekan
proteoglikan, nabłonek, blaszka jasna
agryna
proteoglikan, nabłonek, blaszka jasna
kolagen VII
włókienka kotwiczące, warstwa siateczkowata nabłonka
miozyna I + kalmodulina
mikrokosmki, oddziałują z aktyną, ruch mikrokosmków
wilina, fimbryna
łączenie mikrofilamwntów aktynowych w mikrokosmkach
neksyna
białko łączące ze sobą obwodowe pary mikrotubuli w aksonemie rzęsek
dyneina
białko motorowe w aksonemie rzęsek
kinetosom
ciałko podstawne w aksonemie, polimeryzacja tobuliny alfa i beta, ruch rzęsek
paracelina
białko, obwódka zamykająca w nefronie, selektywne przepuszczanie Mg, Ca, H2O
kadheryna, integryna
cząsteczki adhezyjne, połączenia zwierające
nektyna, kadheryna, desmoplakina, plakofilina, plakoglobina
obwódki zwierające
desmoplakina, plakofilina, plakoglobina, kadheryny: desmokolina, desmogleina
desmosomy
desmoplakina, plakofilina, plakoglobina
płytki w desmosomach
desmokolina, desmogleina
kadhedryny zakotwiczone w płytkach desmosomów
koneksyna
połaczenia neksus, koneksony
cytokeratyna
nabłonek wielowarstwowy płaski, rogowaciejący
komórki mioepitelialne
kurczenie w gruczołach
białko erbB2 + liganda heregulina
naprawa nabłonka
peptydowe antybiotyki (defensyny)
antybiotyki w nabłonkach
glikozaminoglikany
polisacharydy, + białka = proteoglikany, dużo grup anionowych
kwas glukoronowy/iduronowy + acetyloglukozamina/acetylogalaktozamina
=GAG
kwas hialuronowy, siarczan chondroityny, siarczan dermatanu, siarczan heparanu, heparyna, siarczan keratanu
rodzaje GAG
GAG (bez kwasu hialuronowego) + białko łączące
monomery proteoglikanów
monomery proteoglikanów + kwas hialuronowy
agregaty proteoglikanów
białka niekolagenowe
glikoproteiny
fibronektyna
białko osocza, organizacja fibryli kolagenowych
osteopontyna
kierowanie ruchem komórek
tropokolagen
makrocząsteczka kolagenu, trzy helisy alfa
glicyna, prolina
główne aminokwasy kolagenu
hydroksyprolina, hydroksylizyna
najbardziej charakterystyczne aminokwasy kolagenu
kolagen IV
brak włókien, siateczka w błonie podstawnej
kolagen IX, XII
łączy włókna kolagenowe
kolagen II
chrząstak szklista, sprężysta, krążki międzykręgowe
kolagenaza
rozkłada kolagen, sok trzustkowy, lizosomy fibroblastów, histocytów, osteoblasty
kolagen III
włókienka siateczkowe, barwione solami srebra
hydroksylazy, O2, Fe2+, wit. C
czynniki niezbędne do hydroksylacji proliny i lizyny
prekolagen
pojedyńczy łańcuch z peptydem sygnałowym
prokolagen
prekursor kolagenu
peptydaza prokolagenu
odcina niespieralne końce prokolagenu wytwarzając tropokolagen
oksydaza lizynowa
wytwarzanie wiązań krzyżowych w tropokolagenie
czym się wybarwiają włókna sprężyste
rezorcyna, orceina
elastyna
włókna sprężyste, skleroproteina, główne aminokwasy: prolina, lizyna
elastaza
trawienie elastyny
włókna oksytalanowe
odporne na hydrolizę kwasami
włókna elauninowe
nabłonek gruczołów potowych
metaloproteinazy
rozwój człowieka, gojenie ran, angiogeneza, nowotwory
stromelizyny
rozkładanie kolagenu IV i elastyny
kolagenzay 1, 2, 3
rozkładanie kolagenu I-III, V
gelatynazy A i B
rozkładanie kolagenu I
enzymy wydzielane przez fibroblasty
kolagenaza, stromelizyna
FGF
czynnik wzrostu fibroblastów, zwiększenie ilości fibroblastów, gojenie ran
melanina
melanofory, odmiana fibroblastów
receptory TLR
na powierzchni makrofagów, wiążą drobnoustroje PAMP → reakcja, defensyny, cytokiny
lizozym
histiocyty, trawi ściany komórkowe, działa bakteriobójczo
chymazyna
komórki tuczne tkankowe
tryptazyna
komórki tuczne błony śluzowej
co wydzielają komórki tuczne
histamina, heparyna, chymaza, tryptaza, arylsulfataza A, TNF
TNFalfa
cytokina, proces zapalny
hormon adrenokortykotropowy, glikokortykosteroidy
hamowanie GAG w tkance łącznej
TLR, NLR, RLH
receptory PRR w mastocytach, makrofagach, neutrofilach (zapalenie)
eikosanoidy, prostanglandyny, leukotrieny, lipoksyny
mediatory zapalenia
prosteoglandyny PGI2, PGE2
uczucie bólu w zapaleniu
lipochromy
barwa tkanki tłuszczowej żółtej
czynnik transkrypcji PPAR
różnicowanie adipocytów
GLUT4
transportery glukozy, błona kom. adipocytów, wytwarzanie kwasów tłuszczowych z glukozy
lipidy
triglicerydy, cholesterol, transportowane w chylomikronach i lipoproteinach
adipokiny
cytokiny wydzielane w adipocytach, regulacja czułości kom. na insulinę, ilości tkanki tłuszczowej
lipaza lipoproteinowa
rozkład chylomikronów i lipoprotein
alfa-glicerol
estryfikacja kwasów tłuszczowych
LDL
low density lipoprotein, zły cholesterol
HLD
high density lipoprotein, dobry cholesterol, wsteczny transport cholesterolu i lipodów do wątroby
ACTH, adrenalina, glukagon
aktywacja lipazy (lipoliza)
insulina, prostaflandyny
hamowanie aktywności lipazy
receptory beta-adrenergiczne
aktywacja kom. tkanki tłuszczowej brunatnej
termogenina, UCP-1
białko kanałowe w kom. tk. tłuszcz. brunatnej, emisja energii w postaci ciepła
subst. wydzielane przez tk. tł. brunatną
estron, adipokiny: leptyna, adiponektyna, resystyna, TNFalfa, interleukina 6, ASP, adipsyna, inhibitor aktywności plazminogenu, RAS, metalotioneina
leptyna
hormon sytości, pobudza angiogenezę, zapoczątkuje pokwitanie i 2-rzędne cechy pł., działanie na poziomie układowym i komórkowym
adiponektyna
rozpuszczalny kolagen, przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe, zapobiega odporności na insulinę
resystyna
zmniejszenie wrażliwości na insulinę
interleukina 6
odporność na insulinę, hamowanie syntezy pomp GLUT, glikogenezy w kom. wątroby
białko stymulujące acylacje (ASP)
zwiększa ilość transporterów glukozy GLUT, acetyl-CoA
adipsyna
proteaza, wytwarzanie ASP, spada w anoreksji
inhibitor aktywatora plazminogenu
zahamowanie syntezy plazminy → wewnątrznaczyniowe powstawanie skrzepów krwi, zwiększona ilość po zawale i w chorobie wieńcowej
RAS
regulacja masy tkanki tłuszczowej
metalotioneina
białko wiążące metale
estron
żeński hormon płciowy, w adipocytach
tkanka chrzęstna szklista
kolagen II, GAG, białka→proteoglikany
somatomedyna C (IGF-1), hormon wzrostu, IHH, testosteron, tyroksyna
pobudzenie chondrocytów
kortyzon, estrogeny
hamowanie chondrocytów
chondronektyna
mocowanie chondrocytów do podłoża
jak jest ułożony kolagen w tkance chrzęstnej szklistej
w postaci włókienek
z czego zbudowana jest istota podstawowa chrząstki
proteoglikany + kwas hialuronowy, reszty sacharydowe siarczanów chondroityny i siarczanów keratanu
jaki kolagen w chrząstce włóknistej
typu I
półpłynna istota międzykom. jądra miażdżystego
kwas hialuronowy, kolagen II
jaki kolagen w kościach
typu II
osteonektyna, osteokalcyna, osteoprotegeryna, osteopondyna, sialoproteiny, BMP
organiczna susbstancja bezpostaciowa kości