AP 4th Quarter Flashcards (UNFINISHED

Pagkontrol ng isang bansa sa isa pang bansa

Pagkontrol ng isang bansa sa isa pang bansa

Kolonyalismo

Dominasyon ng isang bansa sa ekonomiya at politika ng isa pang bansa

Imperyalismo

Dalawang makapangyarihang bansa noong unang Panahon

Spain at Portugal

Isang rutang pangkalakalan; mula sa Dinastiyang Han, China; seda, tsaa at porselana

Daang Seda/Silk Road

Isang rutang pangkalakalan; mga Arab; insenso at mira mula Timog Arabia

Incense Route

Isang rutang pangkalakalan; kalakan sa pagitan ng mga Indian at Greco-Roman; pampalasa at rekado

Spice Route

Mangangalakal at manlalakbay na taga-Venice, Italy 

Marco Polo

Ang kaniyang paglalakbay ay nagbigay-daan sa pagdating ng mga Kanluranin sa Asya

Paglalakbay ni Marco Polo

Sinulat ang mga kuwento tungkol sa paglalakbay ni Marco Polo

Rustichello de Pisa
Pangalan ng kaniyang aklat: “The Travels of Marco Polo”

Banal na pakikidigma; dala ang mga Kristiyano ang simbolo ng krus at may basbas ito ng Papa; layunin: labanan ang mga Muslim na mananakop

Krusada

Sistemang pang-ekonomiya noong ika-16 - ika-18 siglo; ginto at pilak

Merkantilismo

Naimbeto ng Tsino sa Dinastiyang Han; kagamitang panlayag ng may magnetic needle na laging nakaturo sa hilaga

Magnetic Compass

Kagamitang panlayag upang matukoy ang latitud ng barko sa dagat

Mariner’s Astrolabe

Mapang panlayag na batay sa direksiyon ng compass; mula sa Italy

Portolani

Naimbento ng mga Tsino na pinaunlad ng mga Europeo para sa kanilang mga baril

Pulbura (Gunpowder)

Tatlong layunin ng mga Europeo sa Pananakop

“God, Gold, Glory” o 3G’s

Paghati ng mundo ng Spain at Portugal kung sino may ari sa lupain
silangan - Portugal     kanluran - Spain

Kasunduan sa Tordesillas 1529

Isang isla sa Indonesia na mayaman sa rekado at pampalasa kung kaya tinawag na “Isla ng Rekado”

Moluccas

Nagtatakda ng sakop ng impluwensiya ng Spain at Portugal sa Asya upang lutasin ang kanilang pag-aagawan sa Isla ng Moluccas

Kasunduan sa Zaragoza 1529

Naglayag siya sa Silangang baybayin ng Africa

Vasco da Gama

Pinatay ang mga Dutch ang 10 mangangalakal na Ingles, 10 Hapones, at isang Portuguese

Amboina Massacre

Samahan ng mga Dutch; layunin: palawigin ang pangangalakal ng mga Dutch sa rehiyong Asya gamit ang paraan ng pananakop

Dutch East India Company

Binuo ng mga Ingles noong 1600; layunin: matagumpay na makipagkalakalan sa Asya sa pamamagitan ng pananakop

British East India Company

Digmaan kung saan tinalo ang British East India Company ang Portuguese

Digmaan sa Swally

Sistemang pang-ekonomiya; may kalayaan ang mga namumuhunang indibidwal na magmay-ari ng mga salik ng produksiyon

Kapitalismo

Tula na sinulat ni Rudyard Kipling bilang kaniyang hamon sa United States sa pananakop nito sa Pilipinas; animo ay isinasaad ng tula na ang tungkuling gawing maunlad at sibilisado ang mga Pilipino ay nakaatang sa balikat ng mga Amerikano na may superyor na kultura kaysa sa mga Pilipino

The White Man’s Burden

Tawag sa lupaing Asyano na sinakop ng mga Europeo

Kolonya

Sistema kung saan binigyan ng pagkakataon ang mga mamamayan ng mga lupain nasakop

Protectorate

Binigay ng kontrol sa bansang Allied Powers sa mga lupain sinakop

Covenant of the League of Nations

Pansamantalang pagkontrol ng mga bansang Allied sa mga lupaing dating sakot ng Germany at Imperyong Ottoman

Mandate System

Labanan naipano ng British East India Company laban sa puwersang French at Bengal sa India

Labanan sa Plassey

Nangyari sa Europa; nagkampihan ang mga estado sa pag-aagwan ng mga kolonya

Seven Years’ War

Binubuo ng mga sundalong Muslim at Hindu

Sepoy

Pakikipaglaban ng mga sundalong Indian na Muslim at Hindu laban sa mga Ingles na nag-ugat sa paglalagay ng sebo ng baboy at baka sa cartridge ng baril na pinagamit sa kanila

Rebelyong Sepoy

Labanang naipanalo ng mga Ingles laban sa kaharian ng Kandy na noon ay namumuno sa kalakhang bahagi ng Ceylon nang naisin ng England na masakop ang kabuuan ng Ceylon

Digmaang Kandyan

Ripleng gumagamit ng nilangisang papel, ang cartridge; upang mabuksan ang mga cartridge at mailagay sa riple, kailangang kagatin ng mga sepoy ang papel at punitin ito gamit ang mga ngipin

Pattern 1853 Enfield

Nagsupil ng mga sundalong Ingles sa mga rebelde; nang matapos ang rebelyon: isang milyon namatay

Hugh Rose

Direktang pinamunuan ng pamahalaang Ingles ang kalahating bahagi ng India na dating kontrolado ng British East India Company

British Raj

Isinaad sa kasunduang ito ang pormal na pagsuko ng The Netherlands sa mga lupaing sakop nito sa Ceylon sa pamumuno ng mga Ingles

Kasunduan sa Amiens

Sykes-Picot Agreement

Lihim na kasunduan ng England at France na nagsasaad na magpapalawak ng kapangyarihan at impluwensiya ang mga ito sa kalakhang bahagi ng Kanlurang Asya lalong-lalo  na ang Asia Minor kapag naipanalo nila ang Unang Digmaang Daigdig

Aromatikong dagta mula sa puno na ginagamit ipang makalikha ng insenso at pagbango; tinatawag itong frankincense ng mga Kanluranin ngunit ito ay tradisyonal na tinatawag ng mga Arab na olibanum na nangangahulugang “mula sa dagta.”

Boswellia

Paniniwala ng Germany at England na sila ang lahing nararapat maghari sa mundo

Etnosentriko

Pagnanais ng mga mamamayang sakop ng Imperyong Ottoman at Austria-Hungary na makalaya at pamunuan ang kanilang sariling lupain

Panslavism

Pagpaparamihan at pagpapalakasan ng mga hukbo at kagamitang pandigma

Militarismo

Mga bansa sa Central Powers

Germany, Austria-Hungary, at Ottoman Empire

Mga bansa sa Allied Powers

England, France, at Russia

Siya ay ang tagapagmana ng trono ng Austria

Archduke Franz Ferdinand

Siya ay pumatay kay Archduke Franz Ferdinand

Gavrilo Princip

Nasyonalistang organisasyon; lihim na isahin ang lahat ng mga bansang Slav sa pamumuno ng Serbia

Black Hand

Pinakamalaking reserbang hukbong kolonyal ng England na mas marami pa nang ilang beses sa hukbong British

Mandirigmang Indian

Unang Indian na ginawaran ng unang Victoria Cross dahil sa kaniyang ipinamalas na katapangan sa Unang Labanan ng Ypres

Khudadad Khan

Nag dulot ng pagkamatay ng daan-daan at libo-libong sugatang Indian

Amristsar Massacre

Layunin ng ito ay palawigin ang partisipasyon ng mga Indian sa usaping pampolitika

Government of India Act

Pagitan ng Central Powers na pinangungunahan ng Imperyong Ottoman kasama ng mga Kurdish, Persian, ilang mga tribong arab; sa kabilang dako naman ay ang allied powers

Middle Eastern Theatre of WW 1

Mahalagang rutang pantransportasyon na malaking tulong sa mga Allied upang direktang makatawid mula sa Indian Ocean patungong Mediterranean Sea at Europa

Suez Canal

Bahagi ng Imperyong Ottoman (Central); tangway na bumubuo sa hilagang baybayin ng Dardanelles; kipot na nagsisilbing rutang pandagat papunta sa Russia (Allied)

Gallipoli Peninsula

Malawakang pamamaslang ng mga Nazi sa mga Hudyo sa Germany

Holocaust

Muling pagbalik ng mga Hudyo sa “Lupang Pangako” (Israel)

Zionism

Ang dating Imperyong Ottoman ay ganap na bumagsak matapos pirmahan ang kasunduan na ito; ikinagalit ng mga ito ang kasunduan sapagkat isinawalang-bahala ang kanilang karapatan sa kanilang lupain

Treaty of Sevres

Pangunahing kasunduang pormal na nagpawakas sa Unang Digmaang Pandaigdig; kasunduan sa pagitan ng Germany at mga nanalong bansang Allied

Treaty of Versailles

Uri ng pamamahala, ang pamahalaan ay pinamumunuan ng isang diktador na kumokontrol sa buhay ng mga mamamayan at hindi pinapayagan ang mga ito na sumalungat sa pamahalaan; isa sa mga bansang nanguna sa pagpapairal ng pasismo ay ang Spain

Pasismo

Higit na lumaganap ito sa Italy sa pamumuno niya; nagpasimula ng pasismo sa Italy

Benito Mussolini

Nagsimulang naging makapangyarihan siya at ang kaniyang partidong Nazi nang mangako ito ng pag-asa sa mga aleman

Adolf Hitler

Emperador ng Japan na nagpahayag ng pagsuko sa mga Allied Forces

Hirohito

Demokratikong pamahalaang itinatag sa Germany noong 1919 matapos ang Unang Digmaang Pandaigdig

Weimar Germany

Diplomatikong pamaraan ng pagbibigay kagustuhan ng isang kalabang bansa upang makaiwas sa digmaan

Appeasement

Pinakamadugong tagpo sa Ikalawang Digmaang Pandaigig sa India na nagdulot ng kamatayan sa pinakamagagaling na pinunong militar ng Japan sa Burma

Labanan sa Kohima at Imphal

Hukbong Indian na binubuo naman ng mga sundalong Indian na nabihag ng Germany sa mga labanan sa Europa

Tiger Legion

Naglalayong himukin ang mga mamamayang Indian na mapapayapang iginiit sa Britain ang paggawad sa kalayaan ng India

Quit India Movement

Pinakamalalang taggutom, halos apat na milyong Indian ay namatay

Great Bengal Famine (1943)

Intake ng Japan ang Colombo sa Ceylon, ngunit nabigla ito nang tatlong barkong pandigma lamang ang naroroon

Easter Sunday Raid

Utak ng pagpapasabog sa Pearl Harbor sa Hawaii

Admiral Isoroku Yamamoto

Lihim na tanggulan sa Addu Atoll sa Maldives bilang isa sa kanilang mga base militar sa Indian Ocean

Port-T

Agosto 15, 1945 hanggang Seytembre 2, 1945 noong sumuko ang Japan at nagwakas ang labanan sa rehiyong Pacific

V-Day o Victory over Japan Day

Dalawang lungsod ng Japan na binomba ng United States

Hiroshima at Nagasaki

Pangalan ng bomba ng Hiroshima

Little Boy

Pangalan ng bomba ng Nagasaki

Fat Man

Pangunahing layunin ng paglusob na ito ay upang makontrol ang suplay ng langis sa Iran para sa digmaan

Operation Countenance

Pangmilitar at pampolitikang tensiyon sa pagitan ng puwersang Western Bloc na binubuo ng United states at mga kaalyada nitong bansa sa rehiyong hilagang Atlantic (NATO)

Cold War

Isla kung saan nanggaling ang reinforcement ng Amerika papunta Hiroshima

Marianas

Piloto ng Enola Gay

Paul Tibbets Jr.