Thế giới từ năm 1918 đến 1945 – Nước Nga, Liên Xô và Châu Âu – Mỹ

50 thẻ từ vựng ôn tập nội dung Nước Nga, Liên Xô và Châu Âu-Mỹ giai đoạn 1918-1945.

Nội chiến Nga (1918-1920)

Cuộc xung đột vũ trang giữa chính quyền Xô viết và các lực lượng chống đối sau Cách mạng Tháng Mười.

Năm 1919 ở Nga

Thời điểm chính quyền Xô viết áp dụng Chính sách cộng sản thời chiến để ứng phó khó khăn.

Chính sách cộng sản thời chiến

Biện pháp kinh tế-chính trị khẩn cấp của Nga Xô viết (1919) nhằm nuôi quân và quản lý sản xuất trong nội chiến.

Kết thúc nội chiến (1920)

Sự kiện đánh dấu thắng lợi của chính quyền Xô viết, mở đường cho thời kỳ hòa bình xây dựng.

Thời kỳ hòa bình 1921

Giai đoạn Nga Xô viết bắt đầu khôi phục kinh tế sau chiến tranh và nội chiến.

Chính sách kinh tế mới (NEP)

Chính sách do Lê-nin khởi xướng năm 1921, cho phép kinh tế tư nhân hoạt động hạn chế để phục hồi đất nước.

Đảng Bôn-sê-vích Nga

Lực lượng lãnh đạo cách mạng, nội chiến và triển khai NEP tại Nga Xô viết.

Thành lập Liên Xô (1922)

Sự ra đời Liên bang Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết, đánh dấu nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới.

Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1928-1932)

Chương trình công nghiệp hoá ưu tiên công nghiệp nặng và cơ giới hoá nông nghiệp của Liên Xô.

Kế hoạch 5 năm lần thứ hai (1933-1937)

Giai đoạn tiếp tục công nghiệp hoá, giúp Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp hàng đầu châu Âu.

Thành tựu công nghiệp Liên Xô thập niên 1930

Liên Xô vươn lên đứng thứ hai thế giới (sau Mỹ) về sản lượng công nghiệp.

Hạn chế xây dựng CNXH ở Liên Xô

Tập thể hoá quá nhanh và đầu tư thấp cho công nghiệp nhẹ gây khó khăn cho đời sống dân dân.

Tập thể hoá nông nghiệp

Chính sách gom ruộng đất vào nông trang tập thể nhằm hiện đại hoá nông nghiệp Liên Xô.

Công nghiệp nhẹ

Ngành sản xuất hàng tiêu dùng, nhận đầu tư thấp trong các kế hoạch 5 năm.

Cách mạng Tháng Mười Nga

Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa 1917, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong trào cách mạng thế giới.

Phong trào cách mạng châu Âu 1918-1923

Làn sóng đấu tranh của công nhân và binh lính ở nhiều nước sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Nguyên nhân phong trào 1918-1923

Kinh tế tàn phá, lạm phát, thất nghiệp, mâu thuẫn xã hội và ảnh hưởng Cách mạng Tháng Mười.

Phong trào cách mạng ở Đức

Nơi các cuộc nổi dậy diễn ra mạnh mẽ nhất trong giai đoạn 1918-1923.

Phong trào cách mạng ở Hungari

Quốc gia Trung Âu chứng kiến cuộc cách mạng vô sản tiêu biểu năm 1919.

Quốc tế Cộng sản (Comintern)

Tổ chức quốc tế của các đảng cộng sản, thành lập tháng 3-1919 tại Mát-xcơ-va.

Đại hội thành lập Quốc tế CS

Hội nghị tháng 3-1919 tại Mát-xcơ-va thống nhất thành lập Comintern.

Đảng Cộng sản Pháp (1920)

Đảng cộng sản ra đời sau ảnh hưởng Comintern và phong trào cách mạng châu Âu.

Đảng Cộng sản Anh (1920)

Chính đảng vô sản của Anh thành lập năm 1920 trong bối cảnh cách mạng lan rộng.

Đảng Cộng sản Italia (1921)

Đảng cộng sản thành lập tại Ý, tiếp nối làn sóng cách mạng.

Cuộc Đại suy thoái kinh tế 1929-1933

Khủng hoảng kinh tế toàn cầu bùng nổ từ Mỹ và kéo dài đầu thập niên 1930.

Tháng 10/1929

Thời điểm thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ, khởi đầu Đại suy thoái.

Lan rộng khủng hoảng 1929

Sau Mỹ, khủng hoảng kinh tế nhanh chóng lan sang châu Âu, Á, Mỹ Latinh.

Đỉnh khủng hoảng 1932

Năm trầm trọng nhất của Đại suy thoái, sản xuất và việc làm sụt giảm kỷ lục.

Thất nghiệp hàng chục triệu

Hệ quả xã hội to lớn của Đại suy thoái, đặc biệt ở Mỹ và châu Âu.

Phá sản nhà máy, nông trại

Thiệt hại kinh tế phổ biến trong thời kỳ 1929-1933.

Cải cách kinh tế-xã hội Anh, Pháp

Biện pháp các nước dân chủ thực hiện để khắc phục khủng hoảng và ngăn chủ nghĩa phát xít.

Chủ nghĩa phát xít châu Âu

Trào lưu chính trị cực đoan hình thành ở Đức, Ý… sau khủng hoảng kinh tế và bất ổn xã hội.

Cường quốc công nghiệp Liên Xô

Vị thế mới của Liên Xô sau hai kế hoạch 5 năm, dẫn đầu châu Âu về sản lượng công nghiệp.

Lê-nin

Lãnh tụ vô sản Nga, người đề xướng NEP và đặt nền móng xây dựng Liên Xô.

Kinh tế kế hoạch hoá

Phương thức quản lý kinh tế dựa trên các chỉ tiêu nhà nước, tiêu biểu ở Liên Xô.

Kolkhoz

Nông trang tập thể của Liên Xô trong chính sách tập thể hoá nông nghiệp.

Sovkhoz

Nông trang quốc doanh thuộc sở hữu nhà nước Liên Xô.

Lạm phát hậu chiến châu Âu

Một trong những nguyên nhân làm bùng nổ phong trào cách mạng 1918-1923.

Thất nghiệp sau WWI

Tình trạng phổ biến tại châu Âu sau chiến tranh, góp phần gia tăng đấu tranh giai cấp.

Mâu thuẫn xã hội căng thẳng

Đặc điểm nổi bật ở các nước châu Âu giai đoạn hậu chiến dẫn đến nhiều cuộc nổi dậy.

Ảnh hưởng Cách mạng Tháng Mười

Sự lan tỏa tư tưởng vô sản, thúc đẩy phong trào cách mạng quốc tế.

Khủng hoảng kinh tế 1933-1934

Giai đoạn khủng hoảng dần suy giảm, kinh tế thế giới bước vào phục hồi.

Sản lượng công nghiệp Liên Xô

Chỉ tiêu tăng mạnh nhờ hai kế hoạch 5 năm, vượt xa nhiều nước châu Âu.

Ưu tiên công nghiệp nặng

Đường lối then chốt trong chiến lược phát triển kinh tế Liên Xô giai đoạn 1928-1937.

Điện khí hoá Liên Xô

Mục tiêu quan trọng đặt ra trong các kế hoạch 5 năm để hiện đại hoá sản xuất.

Liên Xô đứng đầu châu Âu

Kết quả kinh tế sau Kế hoạch 5 năm lần thứ hai: dẫn đầu khu vực về công nghiệp.

Chính sách khẩn cấp 1919

Tên gọi khác của Chính sách cộng sản thời chiến ở Nga Xô viết.

Kinh tế hỗn hợp NEP

Mô hình kết hợp thành phần nhà nước, tập thể và tư nhân trong giai đoạn 1921-1928.

Cải biến xã hội chủ nghĩa

Quá trình chuyển đổi kinh tế, xã hội ở Liên Xô từ sau nội chiến đến trước WWII.

Sự hình thành chủ nghĩa phát xít

Hệ quả chính trị của khủng hoảng kinh tế và bất ổn xã hội tại châu Âu cuối thập niên 1920.