Rechtsstaat Flashcards

Flashcards based on lecture notes about the Rechtsstaat (Rule of Law) in the Netherlands.

Rechtsstaat

Een staat waarin burgers beschermd worden door grondrechten tegen machtsmisbruik en willekeur van de overheid.

Geweldsmonopolie

Het principe dat de staat als enige het recht heeft om geweld te gebruiken.

Legaliteitsbeginsel

Het principe dat je alleen gestraft kunt worden als de wet voorschrijft dat bepaald gedrag strafbaar is.

Sociaal contract

Een overeenkomst tussen mensen om vreedzaam samen te leven, waarbij ze bepaalde rechten en plichten aanvaarden.

Klassieke Grondrechten

Rechten die de overheid moet respecteren en waar burgers direct een beroep op kunnen doen, zoals vrijheid van meningsuiting en godsdienst.

Sociale Grondrechten

Rechten waarbij de overheid actief moet optreden om ze te realiseren, zoals recht op gezondheidszorg, huisvesting, werk en onderwijs.

Wederkerige erkenning

De erkenning en acceptatie van elkaars rechten en overtuigingen, essentieel voor vreedzaam samenleven.

Recht

Het geheel van vastgelegde regels in wetten.

Rechtsorde

Het geheel van rechtsregels, rechtsbeginselen en de manier waarop het recht is georganiseerd.

Trias Politica

De scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht om machtsmisbruik te voorkomen.

Checks and Balances

Een systeem waarbij de verschillende machten elkaar controleren en in evenwicht samenwerken.

Wetgevende Macht

Parlement en regering

Uitvoerende Macht

Ministers en ambtenaren

Rechterlijke Macht

Onafhankelijke en onpartijdige rechters.

Klassenjustitie

Situatie waarin rechters zich laten leiden door vooroordelen.

Rechtshandhaving

Het uitbreiden van bevoegdheden van politie en justitie om criminaliteit te bestrijden.

Rechtsbescherming

De bescherming van burgers tegen een opdringerige overheid, onder andere door grondrechten.

Onschuldvermoeden

Het vermoeden dat iemand onschuldig is totdat het tegendeel bewezen is.

Strafbaarheid Beginsel

Je kan niet gestraft worden voor iets wat op het moment van plegen niet strafbaar is volgens het wetboek.