Testgebruik 25

Wat is een psychologische test volgens Cronbach?

Een systematische procedure om het gedrag van twee of meer personen te vergelijken.

Wat zijn de drie kenmerken van psychologische tests volgens Cronbach?

• Bevat gedragssteekproeven

• Systematische verzameling van gedrag

• Doel: gedrag van mensen vergelijken

Noem vier contexten waarin psychologische metingen voorkomen.

• Onderwijskundig

• Medisch

• Politiek

• Wetenschappelijk

Wat zijn niet-observeerbare psychologische kenmerken?

Kenmerken zoals angst, depressie en intelligentie die niet direct waarneembaar zijn, maar via gedrag worden gemeten.

Wat is een hypothetisch construct (latente variabele)?

Een theoretisch psychologisch kenmerk dat niet direct observeerbaar is, maar wordt gemeten via observeerbaar gedrag.

Wat zijn de drie aannames bij psychologische meting?

• Observeerbaar gedrag weerspiegelt het kenmerk

• De taak is theoretisch verbonden aan het kenmerk

• Het psychologische kenmerk bestaat

Wat zijn intra- en interindividuele verschillen?

• Intra: verschillen binnen één persoon over tijd

• Inter: verschillen tussen personen

Wat is het verschil tussen criteriumgerichte en normgerichte tests?

• Criteriumgericht: Vergelijkt met vooraf vastgesteld criterium

• Normgericht: Vergelijkt met andere personen (referentiesteekproef)

Wat is het verschil tussen snelheidstests en krachtmetingen?

• Snelheidstest: Aantal juiste antwoorden binnen een tijd

• Krachtmeting: Moeilijkheidsgraad neemt toe, tijd is niet beperkt

Wat is psychometrie?

De wetenschap die zich bezighoudt met het evalueren van de eigenschappen van psychologische tests.

Wat is testtheorie?

Een verzameling technieken die helpen bij het ontwikkelen en gebruiken van psychologische tests.

Noem drie belangrijke eigenschappen die psychometrie evalueert.

• Type score

• Betrouwbaarheid

• Validiteit

Wat zijn moeilijkheden bij psychologische metingen?

• Participant reactiviteit

• Demand characteristics

• Sociale wenselijkheid

• Simulatie (malingering)

• Onderzoeksbias

Wat betekent schaalgevoeligheid?

Het vermogen van een meting om onderscheid te maken tussen zinvolle hoeveelheden op een dimensie.

Wanneer is een score valide?

Als de score echt het mentale proces of kenmerk meet dat we denken te meten.

Wat was de historische basis voor psychologische metingen in China?

Selectie voor overheidsfuncties via tests, 2000–4000 jaar geleden.

Noem drie invloedrijke wetenschappers in psychometrie.

• Charles Spearman

• Karl Pearson

• Francis Galton

Wat zijn de vier meetschalen volgens Stevens (1946)?

• Nominale schaal

• Ordinale schaal

• Interval schaal

• Ratioschaal

Wat is een nominale meetschaal?

Een schaal waarbij getallen categorieën aanduiden; ze hebben geen wiskundige betekenis (bv. geslacht: 0 = man, 1 = vrouw).

Wat is een ordinale meetschaal?

Een schaal waarbij getallen rangorde aangeven; de grootte van verschillen is niet bekend (bv. plaats in een wedstrijd).

Wat is een interval meetschaal?

Een schaal waarbij gelijke verschillen in scores gelijke hoeveelheden vertegenwoordigen, maar zonder absoluut nulpunt (bv. temperatuur in Celsius).

Wat is een ratioschaal?

Een schaal met gelijke intervallen én een absoluut nulpunt; verhoudingen zijn betekenisvol (bv. lengte, gewicht).

Wat betekent een absoluut nulpunt?

Een waarde van 0 betekent afwezigheid van het gemeten kenmerk (bv. gewicht = 0 gram).

Wat betekent een arbitrair nulpunt?

Een waarde van 0 is willekeurig gekozen en betekent niet dat het kenmerk afwezig is (bv. 0°C).

Welke meetschaal heeft geen absoluut nulpunt?

Interval schaal

Welke meetschalen laten optellen en vermenigvuldigen toe?

Alleen de ratioschaal (optellen en vermenigvuldigen)

Wat zijn de drie eigenschappen van getallen bij meting?

1. Identiteit

2. Orde

3. Kwantiteit

Wat betekent de eigenschap 'identiteit' in meting?

Getallen geven aan of een kenmerk aanwezig is; gebruikt voor classificatie (bv. diagnose ja/nee).

Wat betekent de eigenschap 'orde'?

Getallen geven relatieve hoeveelheid aan; ze rangschikken mensen, maar zeggen niets over precieze verschillen.

Wat betekent de eigenschap 'kwantiteit'?

Getallen geven de exacte hoeveelheid verschil tussen mensen aan; continu en meetbaar.

Wat is het verschil tussen tellen en meten?

Meten vereist dat het tellen een kenmerk of attribuut weerspiegelt; tellen van objecten alleen is geen meting.

Wat is schaling in psychologische meting?

Het proces van het toewijzen van numerieke waarden aan psychologische eigenschappen.

Wat is een meetwaarde (unit of measurement)?

Een vaste hoeveelheid die wordt gebruikt als standaard bij meting (bv. IQ-punten).

Noem twee manieren waarop psychologische meeteenheden arbitrair zijn.

• De grootte van de eenheid is arbitrair

• De eenheid is niet gekoppeld aan een specifiek object

Wat zijn drie voorwaarden voor goede categorisering bij identiteit?

• Categorieën zijn intern homogeen

• Wederzijds exclusief

• Uitputtend

Wat is het verschil tussen beschrijvende statistiek en meetschaal?

De betekenis en toepasbaarheid van statistieken hangt af van het type meetschaal (bv. geen gemiddelde berekenen voor nominale data).

Wat zijn standaardmaten (standard measures)?

Meeteenheden die arbitrair zijn in grootte, object en toepassing; ze nemen vaak een fysieke vorm aan.

Wat is het gemiddelde in een verdeling van scores?

Het gemiddelde is de meest representatieve waarde van een reeks scores; het centrum van de verdeling.

Wat is variabiliteit?

Variabiliteit is de mate waarin scores verschillen tussen mensen of momenten.

Wat is variantie?

De gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde; geeft spreiding van scores weer.

Wat is standaarddeviatie?

De wortel van de variantie; drukt variabiliteit uit in originele meetschaal, intuïtiever dan variantie.

Wat beïnvloedt de grootte van de standaarddeviatie?

De spreiding van scores en de schaal waarop scores worden gemeten.

Wat is correlatie?

Standaardiseerde maat voor covariatie; geeft zowel richting als sterkte van een lineair verband aan, tussen -1 en +1.

Wat is een variantie-covariantiematrix?

Een matrix met varianties op de diagonaal en covarianties buiten de diagonaal; toont relaties tussen meerdere variabelen.

Waarom zijn standaardscores (zoals T-scores) nuttig?

Ze maken het mogelijk scores van verschillende tests te vergelijken en de score van een individu in context te interpreteren.

Wat is het doel van normalisatie-transformaties?

Scores transformeren naar een normaalverdeling wanneer de originele verdeling niet normaal is.

Waarom zijn correlaties beter vergelijkbaar dan covarianties?

Correlaties zijn onafhankelijk van de meeteenheid en schaal van de variabelen.

Welke aannames maken testontwikkelaars bij normalisatie?

1. Het kenmerk is normaal verdeeld; 2. De testdata zijn een onvolmaakte weergave van deze verdeling.

Waarom gebruiken onderzoekers soms geen testnormen?

Omdat zij eerder geïnteresseerd zijn in relaties tussen variabelen dan in individuele scores.

Wat zijn de 3 kernproblemen van testdimensionaliteit?

• Hoeveel dimensies weerspiegelen de testitems?

• Zijn de dimensies gecorreleerd met elkaar?

• Wat zijn de specifieke dimensies?

Wat is een unidimensionale test?

Een test die één psychologisch kenmerk meet, wat resulteert in één enkele totaalscore.

Wat betekent conceptuele homogeniteit?

Alle items meten hetzelfde psychologische kenmerk.

Wat zijn multidimensionale tests met gecorreleerde dimensies?

Tests die meerdere psychologische kenmerken meten die met elkaar gecorreleerd zijn. Ze geven zowel subscores als een totaalscore.

Wat zijn multidimensionale tests met ongecorreleerde dimensies?

Tests die meerdere psychologische kenmerken meten die niet gecorreleerd zijn. Er wordt geen totaalscore berekend.

Wat is factoranalyse?

Een statistische methode die onderzoekt hoeveel psychologische kenmerken (dimensies) door een test worden gemeten.

Wanneer gebruik je exploratieve factoranalyse (EFA)?

Wanneer de onderzoeker weinig of geen ideeën heeft over de testdimensionaliteit.

Wanneer gebruik je confirmatieve factoranalyse (CFA)?

Wanneer de onderzoeker duidelijke verwachtingen heeft over de testdimensionaliteit.

Wat is het doel van stap 1 in EFA?

Kiezen van een extractiemethode (bijv. PCA, PAF, MLFA).

Wat zijn eigenwaarden?

Waarden die aangeven hoeveel variantie een factor verklaart.

Wat gebeurt er in stap 3 van EFA?

Rotatie van factoren om de interpretatie te vergemakkelijken.

Wat is het verschil tussen orthogonale en oblieke rotatie?

• Orthogonaal: geen correlatie tussen factoren (bijv. Varimax)

• Obliek: wel correlatie tussen factoren (bijv. Oblimin, Promax)

Wat zijn factorladingen?

De mate waarin een item samenhangt met een factor (waarde tussen -1 en 1).

Wat zijn patrooncoëfficiënten?

Factorladingen ná rotatie, gecontroleerd voor andere factoren.

Wat zijn structuurcoëfficiënten?

Factorladingen ná rotatie, zonder controle voor andere factoren.

Wat gebeurt er in stap 5 van EFA?

Onderzoeken van correlaties tussen factoren (alleen bij oblieke rotatie met meerdere factoren).

Wat betekent een positieve correlatie tussen factoren?

Hoge score op de ene factor gaat samen met hoge score op een andere factor.

Wat betekent een negatieve correlatie tussen factoren?

Hoge score op de ene factor gaat samen met lage score op een andere factor.

Wat is Classical Test Theory (CTT)?

Een meettheorie die stelt dat geobserveerde scores bestaan uit ware scores plus meetfouten.

Wat zijn de 3 fundamentele concepten van CTT?

• Geobserveerde score

• Ware score

• Meetfout

Wat is de formule van de geobserveerde score volgens CTT?

Geobserveerde score (Xo) = Ware score (Xt) + Meetfout (Xe)

Wat is een belangrijke aanname van CTT over meetfouten?

Meetfouten treden willekeurig op en heffen elkaar op bij herhaalde metingen.

Wat betekent betrouwbaarheid in CTT?

De mate waarin verschillen in geobserveerde scores overeenkomen met verschillen in ware scores.

Wat is de betrouwbaarheidscoëfficiënt?

Rxx = variantie ware score / variantie geobserveerde score

Wat betekent een Rxx van 0?

Alle verschillen in geobserveerde scores zijn toe te schrijven aan meetfouten.

Wat betekent een Rxx van 1?

Er zijn geen meetfouten; alle verschillen in geobserveerde scores zijn echt.

Hoe wordt betrouwbaarheid nog meer uitgedrukt?

Als correlatie tussen de geobserveerde score en de ware score:
Rxx = (Rot)²

Wat zijn parallelle tests volgens CTT?

Twee tests met:

1. Gelijke ware scores

2. Gelijke foutvarianties

3. Slope = 1

4. Intercept = 0

Wat zijn tau-equivalente tests?

Tests waarbij ware scores gelijk zijn, maar foutvarianties mogen verschillen.

Wat zijn essentially tau-equivalente tests?

Gelijk aan tau-equivalente tests, maar met een intercept ≠ 0.

Wat zijn congenerische tests?

Meest flexibele model; tests meten hetzelfde kenmerk maar verschillen in betrouwbaarheid, intercepts en slopes.

Wat zegt CTT over de correlatie van parallelle tests?

De correlatie tussen geobserveerde scores van parallelle tests = betrouwbaarheid.

Wat is de domain sampling theory?

Theorie die stelt dat testitems een steekproef zijn uit een domein van mogelijke items die hetzelfde kenmerk meten.

Wat is foutvariantie?

De mate waarin fouten verschillende mensen op verschillende manieren beïnvloeden. Hoge foutvariantie = lagere betrouwbaarheid.

Hoe wordt betrouwbaarheid berekend met varianties?

Rxx = Variantie ware score / Variantie geobserveerde score
OF
Variantie geobserveerde score = Variantie ware score + Variantie meetfout

Wanneer is de foutvariantie het grootst?

Als meetfouten sterk variëren tussen respondenten, wat leidt tot lage betrouwbaarheid.

Wat is betrouwbaarheid volgens de Classical Test Theory?

Een theoretische eigenschap van een test, gedefinieerd als de verhouding tussen ware score-variantie en geobserveerde score-variantie.

Noem drie methoden om betrouwbaarheid te schatten.

• Alternatieve vormen

• Test-hertest

• Interne consistentie

Wanneer mag je de correlatie tussen twee testvormen interpreteren als betrouwbaarheid?

Alleen als de twee testvormen parallel zijn.

Wat zijn twee belangrijke aannames bij de methode van alternatieve vormen?

• Gelijke ware scores op beide versies

• Gelijke foutvarianties

Wat zijn mogelijke problemen bij de alternatieve vormen methode?

• Ongelijke ware scores

• Carry-over effecten

Hoe werkt de test-hertest methode?

Dien dezelfde test twee keer af op verschillende tijdstippen en bereken de correlatie tussen de scores.

Wat zijn de drie factoren die stabiliteit beïnvloeden bij test-hertest?

• Stabiliteit van het psychologisch kenmerk

• Lengte van het interval

• Tijdstip waarop het interval plaatsvindt

Wat is de methode van interne consistentie?

De test wordt één keer afgenomen; verschillende delen of items worden vergeleken als ‘mini-tests’.

Wat zijn benaderingen voor interne consistentie?

• Split-half

• Cronbach’s alpha (ruw en gestandaardiseerd)

• Generalized Spearman-Brown

• KR-formules (voor binaire items)

• Omegacoëfficiënt

Wat meet Cronbach’s alpha?

De mate van interne consistentie gebaseerd op correlaties tussen alle items.

Wanneer levert alpha een accurate betrouwbaarheidsschatting?

Als items tau-equivalent of parallel zijn.

Wat is een probleem van split-half betrouwbaarheid?

Betrouwbaarheidsschatting kan variëren afhankelijk van hoe de test wordt gesplitst.

Wat is een nadeel van verschil-scores?

Ze kunnen misleidend zijn; ze weerspiegelen vaak slechts één componentscore en zijn vatbaar voor fout.

Waarvoor gebruik je de generalized Spearman-Brown formule?

Wanneer testitems gestandaardiseerd zijn vóór sommatie of gemiddeld worden.

Hoe beïnvloedt testlengte de betrouwbaarheid?

Een langere test verhoogt meestal de betrouwbaarheid, omdat de ware score-variantie sneller toeneemt dan foutvariantie.