Wikang Filipino Bilang Konsepto

Pamela C. Constantino

Sino ang sumulat ng “Wikang Filipino Bilang Konsepto”

Konstitusyon ng 1935

ayon dito, batay sa isang wika ang wikang pambansa

Tagalog, 1937

ano ang naging batayan ng wikang pambansa at kailan ito pinatupad

Pilipino

tinawag na ? ang wikang pambansa noong 1959

1973

noong ?, binago ang konstitusyon, hindi na isa, kundi lahat ng wika ng Pilipinas, kasama ang ingles at kastila, ang batayan ng wikang pambansa

1987, Filipino

kailan nilinaw na tatawaging ? ang wikang pambansa sa konstitusyon

Politikal

ito ang pangunahing dahilan ng pagbabago ng wikang pambansa

konsepto

isang idea o abstraktong prinsipyo kaugnay ng isang partikular na paksa o pananaw sa paksa

konsepto ng lingua franca

nakabatay saan ang bagong wikang pambansa?

lingua franca

ito ay isang wikang nagagamit ng dalawang taong magkaiba ang unang wika

horizontal

ibigsabihin nito ay konseptuwal ang pagbabago i.e. sosyolohiyal ang resulta ng pagbabago

vertical

ibigsabihin nito ay historikal ang pagbabago, mula sa tagalog, lumaganap at umunlad ito sa pagdaan ng panahon

magkakahawig

Sa pag-aaral ng mga lingguwista, tinatanggap na halos kalahati ng bokabularyo ng lahat ng katutubong wika ng Filipinas ay ?

Hapon, Espanyol, Ingles

magbigay ng mga salitang banyaga na naging bahagi na ng ating bokabularyo dahil sa kolonisasyon sa ating bansa

mass media at paaralan

malaki ang naging papel ng ? para ipalaganap ang pinagtibay na wikang pambansang Filipino batay sa tagalog

interference

sa sosyolingguwistika, tinatawag na ? ang nangyayaring epekto ng unang wika sa pangalawang wika sa oras na ginamit ito, lalo nang pasalita

Wikang Filipino Bilang Konsepto ni Pamela C. Constantino

Ano ang pamagat ng akda at sino ang may-akda?

lingua franca at diyalekto ng wikang Filipino

Ano ang dalawang pangunahing ideya na maiuugnay sa wikang Filipino bilang konsepto?

katutubong wika

ang mga tagapagsalita ng ? ay nahihikayat na gamitin ang Filipino, ipasok ang kanilang mga salita, ekspresyon at panlapi — nakakatulong ito sa natural na pag-unlad ng wika.

horizontal

Sosyo-sikolohikal na proseso ng pagbabago (halimbawa: interaksyon ng wika sa lipunan).

vertical

Historikal o institusyonal na pagbabago (halimbawa: pagbabago ng pangalan ng pambansang wika sa konstitusyon).

Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa

Ano ang nangyari noong 1937 sa pambansang wika ng Pilipinas?

tawag sa wikang pambansa

Ano ang kahulugan ng “Pilipino” noong 1959?

interference

Epekto ng unang wika ng tagapagsalita sa pangalawang wika (Filipino) — halimbawa panlapi, leksikal na pagbabago.

karanasang komon

Mga karanasan ng mga Filipino bilang gumagamit ng wika — hal., pagkakahawig ng mga wika sa Pilipinas, kalakalan, kolonisasyon — na nagbigay daan sa paggamit ng lingua franca.

artipisyal

kapag ? ang pagsasama-sama ng mga wika para lamang makabuo ng wika, maaari itong mamatay

mass media at paaralan

Malaki ang papel ng ? sa pagpapalaganap ng wikang batay sa Tagalog na naging Filipino.

diyalekto

Ang wikang Filipino ay hindi monolitiko — ito ay may varayti, kinasasangkutan ng mga katutubong wika at ng pengguna-wika na nagdadala ng sariling katangian.

karanasang kolonyal

Ang ? (Espanyol, Amerikano, Hapon) ay may dala ng wikang banyaga, impluwensiya sa edukasyon at mass media, kaya naimpluwensyahan ang pag-unlad ng Filipino.