Mapanuring Pagsulat sa Akademiya: Pagbuo ng Mapanuring Sanaysay

Layunin

Layunin

Karaniwang pagpapaunlad o paghamon ito sa mga konsepto o katuwiran.

Tono

Impersonal ito, hindi parang nakikipag-usap lang. Hindi rin ito emosyonal.

Batayan ng datos

Pananaliksik at kaalamang masusing sinuri upang patunayan ang batayan ng katuwiran dito.

Obhetibo ang posisyon

Batay ito sa pananaliksik. Iniiwasan dito ang anomang pagkiling. Makikita ang pagka-obhetibo sa paksa, organisasyon, at mga detalye.

Katotohanan (Fact) vs. Opinyon

Kailangan ang pruweba o ebidensiyang mapagkakatiwalaan o talagang nangyari, hindi haka-haka o gawa-gawa lamang.

Balangkas ng Kaisipan (Framework) o Perspektiba

Ito ang piniling ideya o kaisipan na gustong patunayan ng sumulat.

Perspektiba

Nagbibigay ng bagong perspektiba o solusyon sa umiiral na problema.

Target na mambabasa

Kritikal, mapanuri, at may kaalaman din sa paksa kaya naman mga akademiko o propesyonal ang target nito. Tinatawag silang mga ka- diskursong komunidad.

INTRODUKSYON

Ito ang pinakatesis o pokus ng pag-aaral o paksa. May gustong patunayan ang paksa at makatutulong kung sa bahaging ito ay nalilinaw na ang nais patunayan sa pamamagitan ng paksang pangungusap o tesis na pangungusap.

1. Sanhi at Bunga

2. Fact o Opinyon

3. Halaga

4. Solusyon o Patakaran

Ano ang mga maaaring patunayan sa introduksyon?

Paksang Pangungusap

Ang pagkakaroon ng malakas na paksang pangungusap o tesis na pangungusap ang magpapalakas din ng mga argumento at batayan o datos.

Atensiyon sa Simula

Upang makuha ang atensiyon ng mambabasa, magkaroon din ng estratehiya kung paano sisimulan ang introduksiyon. Narito ang ilang halimbawa:

• Tanong

• Impormasyon, Pigura

• Depinisyon

• Sipi

KATAWAN

Sa bahaging ito pinauunlad at nagsusulat ng mga talata. Mahalaga rito ang tuloy-tuloy, organisado, lohikal, malinaw maayos, at makinis na daloy ng ideya kung saan:

• Ang unang pangungusap ng talata ay kaugnay ng naunang talata.

• Ang mga sumusuportang ideya ay magkakasama sa loob ng talata

Kaayusan ng talata

Maaaring batay ito sa kronolohikal na ayos, kahalagahan ng ideya, hakbang-hakbang, o serye.

Pagpapaunlad ng talata

Maliban sa malakas na argumentong magpapatunay sa isinasaad ng talata ang ebidensiya batay sa pananaliksik.

• Ebidensya

• Argumento

• Pagbubuo

1. iba-ibahin ang anyo ng pangungusap

2. gumamit ng iba’t uri ng pangungusap

Paano buuohin ang nga pangungusap sa teksto?

KONGKLUSYON

Ito ang huling bahagi ng teksto na isinasagawa sa pamamagitan ng pagbubuod, pagrebyu ng mga tinalakay, paghahawig (paraphrase), o kaya’y paghamon, pagmungkahi, o resolusyon.

1. aktibong pagiisip

2. gumagamit ng datos

3. nagtatanong

4. malayang nag-iisip

5. sinusuri ang sitwasyon

6. perspektiba

7. organisado

8. respeto

Mula sa mapanuring pag-iisip nabubuo ang isang mapanuring manunulat na nagtataglay ng anong mga katangian?

larawang sanaysay

Sanaysay na may larawan upang epektibong mailahad ang impormasyon.

pasalaysay

Larawang sanaysay na nagpapahayag ng kwento sa pamamagitan ng teksto o caption at larawan.

ayon sa tema

Larawang sanaysay na naglalahad ng kwento sa pamamagitan ng serye ng mga larawan.

1. paksa ayon sa interes

2. saliksik muna

3. tukoy anggulo

4. padama ang damdamin

Paano gumawa ng larawang sanaysay?