FilKom Reviewer 3rd Qtr

Pakisabi nalang po if ever may corrections. Review well & Good luck - reg

Kasaysayan ng Wika

\- Mahalagang malaman upang mapanatili ang halaga at maging mulat sa pinagmulan ng ating wika

Panahon ng Katutubo

\- Ayon sa mga mananaliksik, mayroon na tayong sariling kalinangan sa panahon pa ng mga katutubo o bago pa dumating ang mga mananakop

Baybayin

\- May sariling wika na ang Pilipinas at ang mga naninirahan dito ay may sistema sa pagsulat na tinatawag na ---

“Relacion De Las Islas Filipinas” (1604)

Ayon kay Padre Chirino sa kanyang aklat na ---, baybayin ang tawag sa sistema ng pagsulat sa Pilipinas

Baybayin

\- Katutubong paraan ng pagsulat

“baybay”

Ang Baybayin ay nagmula sa salitang ---

taga-Borneo

Natutunan ng mga tagalog ang baybayin sa mga --- sa pamamagitan ng pakikipagkalakalan

Tatlo (3) ; Labimpito (17)

Ang baybayin ay binubuo ng --- patinig at --- katinig

Panahon ng Kastila

\- Nagpatuloy ang pag-unlad ng baybayin hanggang sa unang siglo ng kanilang pananakop.

Panahon ng Kastila

\- Dito rin nagsimula ang paggamit ng mga Pilipino ng papel, pluma, at tinta sa pagsulat

Abecedario

Natutunan ng mga Pilipino sa panahon ng Kastila ang ---

labing-apat (14)

Abecedario: Mula sa labimpitong (17) titik sa baybayin, ito ay nadagdagan ng --- na titik

Kristyanismo

Sa panahon ng kastila, ang kanilang pangunahing layunin ay ang pagpapalaganap ng ---

Agustino at Heswita

\--- = buong Kabisayaan

Dominiko

\--- = lalawigan ng Pangasinan at Cagayan, kasama na ang pag-aaral ng wikang Intsik

Pransiskano

\--- = buong Katagalugan

Panahon ng Kastila

\- Sa panahong ito naging hati ang paniniwala ng mga kastila sa pagitan ng kung anong wika ang nararapat na maging wikang panturo sa mga Pilipino

Panahon ng Kastila

\- Sa panahong ito, ang edukasyon ay hindi para sa lahat

Panahon ng Propaganda

\- Namulat ang isipan at damdaming makabyan ng mga ating mga Kababayan. Dahil sa pang-aaping naranasan ng mga Pilipino, nagising ang kanilang damdaming **Nasyonalismo** mula sa 333 na taong pananakop

pagpatay sa tatlong pari na **GomBurZa**

Nagsimula ang propaganda sa ---

Konstitusyon ng Biak na Bato noong 1899

\- ginawang opisyal na wika ang Tagalog

Andres Bonifacio

Ginamit din ni --- ang Wikang Tagalog sa mga kautusan at pahayagan ng Katipunan

Treaty of Paris

Sa pamamagitan ng --- ay naibenta ng mga Kastila ang Pilipinas

Panahon ng Amerikano

Sa panahong ito naitatag ang **Pampublikong Paaralan**

Sundalong Amerikano

Ang unang naging guro noong panahon ng Amerikano ay ang mga ---

Thomasite

Sila ay dumating gamit ang bangkang **Thomas**

1935

Taon nang nagsimulang pagusapan ang pagsasagawa Wikang Pambansa

Batas Komonwelt Blg. 184

\- itinatag ang Surian ng Wikang Pambansa

\- Nakasaad na kailangan paunlarin at pagtibayin ang Wikang Pambansa

Ginintuang Panahon ng Panitikang Pilipino

Ang Panahon ng Hapon ay tinatawag din --- dahil maraming naisulat na akdang pampanitikan sa wikang Tagalog sa layuning burahin ang wikang Ingles

Order Militar Blg. 13

naguutos na gawing opisyal na wika ang **Tagalog** at ang wikang **Hapon** (Nihongo)

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134

\- ipinagtibay ang Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa ng Filipinas

Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 noong 1959

\- ipinag-utos ni Jose E. Romero na ang wikang pambansa ay tatawaging **Pilipino**

Artikulo XIV Seksyon 6-9

\- noong 1987 ay ipinagtibay sa Bagong Saligang Batas ng Pilipinas na ang wikang pambansa ay **Filipino**

1. Panahon ng Katutubo
2. Panahon ng Kastila
3. Panahon ng Propaganda
4. Panahon ng Amerikano
5. Panahon ng Hapon
6. Panahon ng Makasariling Pamahalaan hanggang sa Kasalukuyan

6 Panahon sa Kasaysayan ng Wika

Michael A.K. Halliday

\- linggwistang Briton na nagmungkahi ng Pitong Tungkulin ng Wika

Tungkulin ng Wika

\- ay tumutulong upang matugunan ang interpersonal at pangakademikong pangangailangan ng tao sa anomang sitwasyong kinakailangan.

1. Instrumental
2. Regulatori
3. Representasyunal
4. Interaksyunal
5. Personal
6. Heuristik
7. Imahinatibo

7 Tungkulin ng Wika

Instrumental

\- Sa pamamagitan ng wika ay naisasagawa o naisasakatuparan natin ang anumang naisin at nagagawa nating matugunan ang ating mga pangangailangan

Instrumental

\- Gamit ng wika upang mayroong mangyari o mayroong maganap na bagay-bagay

Regulatori

\- Tungkulin ng wika na pumipigil o kumokontrol sa mga pangyayaring kaugnay ng dapat asalin o ikilos

Regulatori

\- Gamit ng wika upang kumontrol o gumabay sa kilos o asal ng iba

Representasyunal

\- Gamit ng wika sa **pagpaparating ng kaalaman** tungkol sa daigdig, paguulat ng mga pangyayari at paglalahad.

Representasyunal

\- Naghahatid ng mga katotohanan at kaalaman, nagpapaliwanag o nagrereport, ayon sa mga nakikitang kaganapan.

\

Representasyunal

\- Gamit ng wika upang magpaliwanag, magbahagi, at makatanggap ng impormasyon

Interaksyunal

\- Nagagawa ng wika na mapanatili at mapatatag ang relasyong sosyal sa kanyang kapwa

Interaksyunal

\- Ginagamit dito ang wika sa pakikisalamuha sa kapwa upang mabuo ang panlipunang ugnayan sa pagitan ng bawat tao.

Personal

\- Dito naipahahayag ng indibidwal ang kanyang nararamdaman, opinyon, emosyon o personalidad.

Personal

\- Gamit ng wika sa pagpapahayag ng sariling damdamin o opinyon.

Heuristik

\- Katulong ng tao ang wika upang makapagtamo at makatuklas ng iba’t ibang kaalaman sa mundo sa pamamagitan ng pagtatanong, pakikipanayam, pananaliksik, at iba pa.

Heuristik

\- Ginagamit sa pagkuha o paghahanap ng impormasyong may kinalaman sa isang paksa.

Imahinatibo

\- Napapalawak ang imahinasyon ng tao

\- Malikhaing guniguni ng isang tao sa paraang pasulat man o pasalita

1. Impormatib
2. Ekspresib
3. Direktib
4. Perpormatib
5. Persweysib

5 Gampanin ng Wika

Impormatib

\- Nagagawa ng wika na makapaglahad at makapagbahagi ng impormasyon.

Ekspresib

\- Makapagpahayag ng saloobin o makapagpabago ng emosyon ng ibang tao

Direktib

\- Makapagpakilos sa isang tao at isagawa ang isang bagay

Direktib

\- Makapagpakilos sa isang tao at isagawa ang isang bagay

Perpormatib

\- Kinapapalooban ng kilos upang ipahayag ang nais sabihin.

\- Di-berbal na paraan na pagpapahayag.

Persweysib

\- Nagagawa nating makahikayat ng iba tungo sa isang paniniwala