AK HAVO3 HOOFDSTUK GLOBALISERING

toets is morgen maten

Globalisering

gebieden in de wereld raken steeds meer met elkaar verbonden

globaliseringsindex

de index waarin per land staat aangegeven in welke mate een land geglobaliseerd is

centrum

gebieden met een groot aandeel in globalisering

Semi-periferie

gebieden met een gemiddeld aandeel in de globalisering

periferie

gebieden met een klein aandeel in de globalisering

triade

de 3 centrumgebieden waartussen het meeste handel gebeurt

koloniën

gebied dat door een ver ander land wordt bestuurd en van zijn rijkdommen wordt ontdaan

Exploitatiekoloniën

gebieden die door het moederland gebruikt worden als wingewest

vestigingskoloniën

gebieden waar kolonisten zich blijvend vestigen en dat ze vaak opbouwen naar voorbeeld van het moederland

dekolonisatie

landen werden onafhankelijk

koude oorlog

periode van politieke spanning en militaire dreiging tussen de Verenigde Staten (kapitalistisch) en de Sovjet-Unie (communistisch)

kapitalisme

winst gaat naar bedrijven en niet naar de overheid, overheid heeft minder invloed

communisme

overheid heeft veel invloed, bedrijven mogen de winst niet houden

vrijemarkteconomie

productie in handen van particuliere bedrijven, prijs van producten wordt bepaald door vraag en aanbod

vrijhandel

handel waarbij de grenzen tussen handelsgebieden zoveel mogelijk worden weggenomen

productieketen

de weg die een product aflegt van grondstof tot eindproduct

just in time

wanneer een product op tijd geleverd kan worden

multinationale ondernemingen

bedrijf dat in meerdere landen een vestiging heeft

Global shift

verschuiving van het economisch kerngebied in de wereld

BRICS-landen

landen uit de semi-periferie die een snelle economische groei doormaken

protectionisme

beschermen van de eigen markt tegen buitenlandse concurrentie

importheffingen

belastingen op ingevoerde goederen, om de eigen binnenlandse producten te beschermen

landlocked country

een land dat opgesloten ligt tussen andere landen

politiek systeem

de wijze waarop een land bestuurd wordt

Gini-coëfficiënt

sociale ongelijkheid uitgedrukt in een getal tussen 0 en 1

importvervangende industrialisatie

het vervangen van importgoederen door eigen productie

exportgerichte industrialisatie

produceren van spullen voor de buitenlandse markt

buitenlandse directe investeringen

Buitenlandse investeringen (ook bedrijfsvestigingen) in een land.

speciaal economische zones

speciaal ingerichte bedrijventerreinen waar exportgerichte bedrijven zich vestigen

armoedegrens

inkomen dat je nodig hebt om te kunnen voorzien in de basisbehoeften. De hoogte van de grens verschilt per land.

natuurlijke hulpbronnen

grondstoffen die nuttig zijn voor de mens

voedselgewassen

gewassen om de eigen bevolking te voeden

handelsgewassen

gewassen bestemd voor de export