Referentiekader MHT

0.0(0)
studied byStudied by 0 people
learnLearn
examPractice Test
spaced repetitionSpaced Repetition
heart puzzleMatch
flashcardsFlashcards
Card Sorting

1/419

encourage image

There's no tags or description

Looks like no tags are added yet.

Study Analytics
Name
Mastery
Learn
Test
Matching
Spaced

No study sessions yet.

420 Terms

1
New cards

Déclaration des droits de l’homme et du citoyen

26 augustus 1789 door Assemblée Nationale
·       Gelijkheid

·       Nationale soevereiniteit bevolking

·       Vrijheid van mening en religie

·       Vrijheid: alles mogen doen wat anderen niet schaadt

·       Iedereen gelijk voor de wet

·       Enige soeverein is de natie zelf

·       Niet enkel mannen (man=mensheid)

·       Praktijk: homme = man

2
New cards

Bill of Rights (VSA)

een verklaring van de fundamentele rechten van burgers, aangenomen in 1791 als de eerste tien amendementen van de Amerikaanse grondwet.

3
New cards

Staten-Generaal

(1) sinds de 17de eeuw was deze franse vergadering van de 3 standen niet meer samengeroepen. Ze bestond uit de 3 standen, waaronder de geestelijkheid, de adel en de burgerij.

4
New cards

Assemblée Nationale

(2) De Franse nationale vergadering die in 1789 werd opgericht (eed kaatsbaan), verantwoordelijk voor de afkondiging van belangrijke wetten zoals de Déclaration des droits de l’homme et du citoyen.

5
New cards

Assemblée Constituante

(3) De Franse nationale vergadering van 1789 die verantwoordelijk was voor het opstellen van een nieuwe grondwet na de Revolutie.

6
New cards

Assemblée Legislative

(4) De Franse nationale vergadering die in 1791 werd opgericht en verantwoordelijk was voor de wetgevende macht tijdens de Franse Revolutie. Er zaten geen mensen in van de constituante

tot implosie augustus 1792

7
New cards

Assignaten

obligaties in grote sommen, later geld in klein briefgeld

Te gebruiken om eigendom kerk op te kopen

1794: door inflatie waardeloos

1796: afschaffing

beetje een lening met onderpand van onteigend kerkelijk bezit

8
New cards

Wet le Chapelier

wet uit 1791, door de constituante
Verbod Gilden & Compagnonnages

  Verbod op enige vorm van economische organisatie

  Iedereen mag beroep kiezen

  Alle lonen in private sfeer bepaald

  Vakbonden bleven in het geheim bestaan

9
New cards

Girondijnen

politieke factie tijdens de Franse Revolutie, voornamelijk uit de bourgeoisie. . Ze stonden vaak tegenover de meer radicale Jacobijnen.
actieve periode: 1791-1793, waren voorstander van een constitutionele monarchie en economische vrijheid.

10
New cards

Jakobijnen

politieke groep tijdens de Franse Revolutie, bekend om hun radicale opvattingen en beslissingen, zoals de afschaffing van de monarchie. Ze waren de tegenstanders van de Girondijnen en speelden een centrale rol in de Reign of Terror.

11
New cards

Montagnards

radicale fractie binnen de jakobijnen, zaten vanboven in de convention nationale (5)
Waren voorstander van sociale gelijkheid en directe actie tegen de aristocratie.
uit parijs, steun van de sansculottes

12
New cards

Convention Nationale

De nationale vergadering van Frankrijk van 1792 tot 1795, die betrokken was bij belangrijke besluiten van de Franse Revolutie, waaronder de afschaffing van de monarchie (en regicide).

13
New cards

sansculottes

radicale stadsbewoners van Parijs, die zich verzetten tegen de aristocratie en pleitten voor sociale gelijkheid en directe politieke actie tijdens de Franse Revolutie. £
Culotte = kniebroeken van hogere klassen

Pre-industriële arbeidsklasse

Eisten meer gelijkheid

14
New cards

Comité du salut public

De uitvoerende instantie van de Franse Revolutionaire overheid tijdens de radicale fase van de Revolutie, belast met het bewaren van de openbare veiligheid en het organiseren van oorlogsinspanningen. Het comité had aanzienlijke macht en was verantwoordelijk voor veel van de radicale besluiten, waaronder de guillotineexecuties.
o   12 leden uit de Conventie

§  Herverkozen elke maand

§  Robespierre invloedrijk
organisatie tijdens oorlog

  • wetgeving voor conventie (steun lagere klassen)

  • levée en masse

  • allerlei wetten om sansculottes te helpen

15
New cards

Directoire

De politieke regering in Frankrijk van 1795 tot 1799, die volgde op de Convenantie en gekenmerkt werd door een meer gematigde fase van de Franse Revolutie, met een uitvoerende macht bestaande uit vijf directeuren.

16
New cards

Code Civil

Een wetboek dat in 1804 werd geïntroduceerd door Napoleon Bonaparte, dat de basis vormde voor het moderne Franse rechtssysteem. Het Code Civil regelde onderwerpen zoals burgerschapsrechten, eigendom, en contracten, en had invloed op vele andere rechtssystemen wereldwijd.

17
New cards

Heilige Alliantie

Een verbond van Europese landen, opgericht in 1815 na de Napoleontische oorlogen, met als doel de monarchieën te behouden en de stabiliteit in Europa te waarborgen.

18
New cards

Concert van Europa

Een diplomatiek systeem van samenwerking tussen de grote Europese mogendheden vanaf 1815, bedoeld om vrede en stabiliteit te handhaven na de Napoleontische oorlogen. Het Concert van Europa bevorderde samenwerking in zaken van internationale politiek en preventief beheer van conflicten tussen staten.

19
New cards

Cornlaws

Wettelijke maatregelen in het Verenigd Koninkrijk die de import van graan beperkten, bedoeld om de binnenlandse prijzen te beschermen en de boeren te steunen. Zeer onpopulair onder de stedelijke bevolking en leidde tot sociale onrust.

20
New cards

House of Commons

Het lagerhuis van het Britse parlement, waar leden gekozen worden om de belangen van de burgers te vertegenwoordigen. De House of Commons speelt een cruciale rol in de wetgeving en controleert de regering. Hier zetelen de gekozen leden van het parlement en hebben zij de bevoegdheid om wetsvoorstellen in te dienen en te stemmen.

21
New cards

House of Lords

Het hogerhuis van het Britse parlement, samengesteld uit benoemde leden, levenslange peers en bisschoppen, dat een belangrijke rol speelt in de wetgeving en het controleren van de regering.
kijkt wetten na maar kan ze niet tegenhouden

22
New cards

whigs

Politieke partij in het Verenigd Koninkrijk die ontstond in de 17e eeuw, bekend om hun steun aan parlementaire macht en oppositie tegen autocratisch bestuur. Ze waren voorstanders van de Glorious Revolution en later betrokken bij de vorming van het moderne politieke systeem.
progressieve partij die in de 19de eeuw zorgde voor industriële en sociale hervormingen.

23
New cards

Tories

Conservatieve politieke partij in het Verenigd Koninkrijk, die ontstond als tegenhanger van de Whigs. De Tories hebben historisch gezien de monarchie en traditionele waarden gesteund.

24
New cards

Reform Bill

Tories en Whigs proberen zo meer aanhangers te krijgen
o   Reform Bill (1832) à 1/8ste van de mannelijke, volwassen bevolking

o   Second Reform Bill (1867) à bredere groep kiesgerechtigden (van 1 miljoen naar 2 miljoen)

25
New cards

Chartisme

Een politieke en sociale beweging in het Verenigd Koninkrijk, ontstaan in de jaren 1830, die streefde naar uitbreiding van het kiesrecht en politieke hervormingen zoals geheime stemming, gelijke districten en jaarlijkse verkiezingen.

26
New cards

tweede franse republiek

ontstaan na de februari revolutie van 1848 in Frankrijk, waarbij de monarchie werd afgeschaft en een parlementaire democratie werd opgericht.

27
New cards

tweede franse keizerrijk

opgericht na de staatsgreep van 1851 door Louis Napoleon, die zichzelf tot keizer benoemde in 1852. Dit regime volgde op de Tweede Franse Republiek en eindigde met de Frans-Duitse Oorlog in 1870.

28
New cards

Ateliers Nationaux

de nationale werkplaatsen opgericht in 1848 in Frankrijk om werk aan te bieden aan de werklozen na de revolutie. Ze waren bedoeld om economische en sociale problemen aan te pakken, maar werden uiteindelijk opgeheven na junirevolutie. (de parijse revolutionairen bleken niet zó representatief te zijn voor de gehele bevolking)

29
New cards

Parlement van Frankfort

professorenparlement dat in 1848 bijeenkwam om een Duitse grondwet te ontwerpen en de unificatie van Duitsland te bespreken, maar faalde in zijn doelstellingen.

30
New cards

Heilige Roomse rijk

een multi-etnisch rijk in centraal Europa dat bestond van de middeleeuwen tot 1806, waar keizers vaak hoewel niet altijd van Duitse afkomst waren en dat sterk beïnvloed werd door de Katholieke Kerk. vanaf late middeleeuwen door habsburg gemonopoliseerd en dat bestond uit vele vorstendommen, graafschappen en vrije steden.

31
New cards

Rijnbond

Napoleon voegde de duitse staten hierin samen, zichzelf als beschermer, schrikt pruisen af en leidt tot jena-aerstadt
kort daarop ontbindt Frans II het keizerrijk

32
New cards

Risorgimento

de sociale en politieke beweging in Italië die tijdens de 19e eeuw leidde tot de eenwording van Italië, met belangrijke figuren zoals Garibaldi en Cavour.

33
New cards

Ausgleich

De compromissen tussen Oostenrijk en Hongarije in 1867, die leidde tot de oprichting van de dubbele monarchie.

34
New cards

Dubbelmonarchie

Een politieke unie tussen Oostenrijk en Hongarije, waarbij beide landen een gezamenlijke monarchie delen maar elk een eigen regering en parlement onderhouden.

35
New cards

Missouri Compromise

Een wet uit 1820 die de uitbreiding van slavenstaten in de Verenigde Staten reguleerde door te bepalen dat Missouri als slavenstaat werd opgenomen en Maine als vrijstaat.

36
New cards

Meiji-Dynastie

De periode van moderne nationale ontwikkeling in Japan van 1868 tot 1912, gekenmerkt door politieke, economische en sociale hervormingen. genoemd naar keizer Meiji.

37
New cards

Goudstandaard

Een monetair systeem waarin de waarde van valuta is gekoppeld aan een specifieke hoeveelheid goud, dat wordt gebruikt als reserve om de waarde van het geld te waarborgen.

38
New cards

Derde Franse Republiek

De periode van 1870 tot 1940 in Frankrijk, gekenmerkt door politieke instabiliteit, de opkomst van de socialistische beweging en de voorbereidende stappen naar de moderne Franse staat.

39
New cards

Labour Party

Een politieke partij in het Verenigd Koninkrijk, opgericht in de vroege 20e eeuw, die zich richt op de belangen van arbeiders en sociale rechtvaardigheid.

40
New cards

Home Rule

Een politiek principe dat regionale zelfbestuur en autonomie voor Ierland bepleit, met beperkte onafhankelijkheid van de Britse regering. jaartal: 1914, uitgesteld tot na wo1, na onafh oorlog in 1922 dominion status en in 37 soeverein
republiek en verlaat commonwealth in 49’

41
New cards

Junker

Pruissische adel en grootgrondbezitters die een belangrijke rol speelden in de Duitse politiek en economie, vooral in de 19e en vroeg 20e eeuw.

42
New cards

Kulturkampf

Bismarck lanceert Kulturkampf

ð Verminderen katholieke invloed in het Duitse Rijk

ð Liberalen sluiten zich hier snel bij aan (want ze waren antiklerikaal en tegen kerkelijke invloed)

ð Veel wetten om katholieke invloed te beperken

ð Jezuïeten werden verbannen

ð Veel bisschoppen gevangen genomen of in ballingschap

zag snel in dat dit programma niet  veel nut had à hij had de steun van de Centrale Partij ook nodig

—> Onder meer omdat het socialisme opkwam door een snelle industrialisatie

43
New cards

Realpolitik

Bismarck past pragmatische politiek toe, waarin de nadruk ligt op praktische resultaten in plaats van ideologische overwegingen. Het gaat om het bereiken van politieke doelen via onderhandelingen, opportunisme en strategische allianties.

44
New cards

Doema

een Russische nationale zemstvost, opgericht in 1905 na de Bloedige Zondag en bedoeld om politieke hervormingen door te voeren.

45
New cards

Eerste Internationale

Een organisatie van arbeidersbewegingen in de 19e eeuw, opgericht in 1864, die internationale samenwerking bevorderde en streefde naar sociale en politieke emancipatie.

o   Streefde naar een internationale samenwerking van arbeiders tegen het kapitalisme.

o   Viel uiteen na interne conflicten, vooral tussen Marxisten en anarchisten (zoals Mikhail Bakoenin).

46
New cards

tweede internationale

o   Opgericht in 1889, na de dood van Karl Marx.

o   Minder revolutionair dan de Eerste Internationale, met een focus op gematigde socialistische hervormingen.

o   Pleitte voor betere arbeidsomstandigheden, algemeen stemrecht en sociale zekerheid.

o   Viel uiteen tijdens de Eerste Wereldoorlog omdat socialistische partijen in verschillende landen hun nationale regeringen steunden in plaats van een gezamenlijke arbeidersstrijd te voeren.

47
New cards

Sociaal Darwinisme

Een ideologie die stelt dat de principes van de natuurlijke selectie van Darwin van toepassing zijn op menselijke samenlevingen, vaak gebruikt om sociale ongelijkheid te rechtvaardigen. voorbeelden zijn racisme en imperialisme.

48
New cards

Ultramontanisme

Een doctrine die de autoriteit van de paus en de katholieke kerk boven de politieke staat plaatst, vooral populair in de 19e eeuw.

49
New cards

Association Internationale Africaine

Een organisatie opgericht in 1876 door de Belgische koning Leopold II, bedoeld om de exploitatie van Afrika te bevorderen en een humanitaire facade te creëren voor zijn koloniale ambities.
later du Congo

50
New cards

Triple Alliantie

Een militaire alliantie tussen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië in de periode voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog.

51
New cards

Triple Entente

De militaire alliantie tussen Frankrijk, Rusland en het Verenigd Koninkrijk, gevormd als tegenkracht tegen de Triple Alliantie voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog.

52
New cards

veertienpuntenplan van Woodrow Wilson

o   Einde geheime verdragen

o   Vrijheid van handel, de zeeën, …

o   Beperking in bewapening

o   Koloniale herverdeling

o   Terugtrekken uit bezette gebieden

o   Zelfbeschikkingsrecht der volkeren (!)

o   Voluntarisme (= filosofie die de initiatie van geweld en dwang bestrijdt)

o   Volkerenbond

Het veertienpuntenplan van Woodrow Wilson was een lijst van principes voorgesteld in 1918 voor het beëindigen van de Eerste Wereldoorlog, gericht op vrede, zelfbeschikking en de oprichting van de Volkerenbond.

53
New cards

volkenbond

Een internationale organisatie opgericht na de Eerste Wereldoorlog om vrede te handhaven en samenwerking tussen landen te bevorderen. in realiteit was de Volkerenbond vaak ineffectief vanwege het ontbreken van dwangmiddelen en de afwezigheid van belangrijke landen zoals de Verenigde Staten.

54
New cards

Mir

boerendorpsvergadering, waren verantwoordelijk voor terugbetaling aan de tsaar voor de vrijkoping tegen hun voormalige aristocratische meesters. De Mir was een traditionele boerensamenkomst in Rusland die verantwoordelijk was voor het beheer van gemeenschappelijke middelen en het organiseren van de landbouwproductie.
de sociaal revolutionaire partij (niet lenin) ziet dit als een vorm van commune

55
New cards

Bolsjewieken

de Sociaal Democratische Partij splitst in 1903 in de B en M, onder leiding van Lenin, streefden naar een kleine, strak geleide voorhoedepartij van professionele revolutionairen. Ze wilden de macht sterk centraliseren.

De Bolsjewieken waren een Marxistische politieke partij in Rusland, geleid door Vladmir Lenin. Ze kwamen aan de macht na de Oktoberrevolutie van 1917 en streefden naar de oprichting van een socialistische staat.

56
New cards

Mensjevieken

de tegenhanger van de Bolsjewieken binnen de Sociaal Democratische Partij, die streefden naar een bredere, meer democratische partijstructuur en samenwerking met andere politieke groeperingen. Ze geloofden in een geleidelijke socialistische transformatie van Rusland.

57
New cards

NEP

De NEP (nieuwe economische politiek) liet naast de bestaande staatscontrole opnieuw ruimte voor privé-economische activiteit, vooral op het platteland en in de kleine handel. Boeren mochten hun overschotten verkopen op de markt, wat vooral in het voordeel was van de  meer welvarende boerenlaag: de koelakken. Tegelijk bleef de industrie grotendeels genationaliseerd.

58
New cards

Komintern (3de internationale)

De Komintern, of Derde Internationale, was een organisatie van communistische partijen wereldwijd die in 1919 werd opgericht met als doel de wereldrevolutie te bevorderen en socialistische regimes te ondersteunen.

59
New cards

Koelakken

de meer welvarende boerenlaag uit de tsaristische periode, die profiteerde van de NEP door hun landbouwoverschotten op de markt te verkopen.

60
New cards

Goelag

systeem van strafkampen in de Sovjetunie waar politieke kwetsbare en gewone criminelen werden vastgehouden, vaak onder zware omstandigheden.

61
New cards

Weimarrepubliek

De Weimarrepubliek was de Duitse staatsvorming tussen 1919 en 1933, gekenmerkt door democratische instellingen, politieke instabiliteit en de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog.

62
New cards

Guomindang

Chinese Republiek in 1911, In het zuiden Sun Yat-sen à hervormd de Kwomintang (nationalisten)     

o   Sun Yat-sen eerst onder Yüan Shih-Kai omdat hij dacht hij voor een China van eenheid & soevereiniteit zou zorgen à ontslag na paar maanden
·       Na dood Yüan in 1916 à Sun president in het zuiden à 2 regeringen à rivaliteiten

·       In het gebied van Sun-Yat-sen worden de grootste hervormingen doorgevoerd

o   3 principes van het volk  

§  Democratie

·       = soevereiniteit van het volk

·       Weinig aandacht aan verkiezingen

·       Alleen mensen die bekwaam waren konden echt heersen (Confucius)

§  Nationalisme

§  Volkswelvaart

·       Gelijke verdeling bezit & land

·       Einde aan armoede

·       Einde aan economische exploitatie

63
New cards

New Deal

De New Deal was een reeks federale programma's en wetten in de Verenigde Staten, geïnitieerd door president Franklin D. Roosevelt in de jaren 1930, om de economie te herstellen en de effecten van de Grote Depressie te verminderen.
Het omvatte sociaal welzijn, werkgelegenheidsprojecten en financiële hervormingen.

64
New cards

NSDAP

De NSDAP, of Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij, was de politieke partij die onder leiding van Adolf Hitler in Duitsland de macht greep in 1933. De partij richtte zich op nationalisme, militarisme en antisemitisme.

65
New cards

wetten van Neurenberg (1935)

Wetten ingesteld door de NSDAP, die raciale discriminatie van Joden legaliseerden en de basis legden voor hun vervolging in Duitsland.

66
New cards

Reichskristallnacht

Een gewelddadige aanval op Joodse huizen, winkels en synagogen in Duitsland op 9 en 10 november 1938, uitgevoerd door zowel de NSDAP als de bevolking. Deze gebeurtenis markeerde een escalatie in de vervolging van Joden en leidde tot verdere discriminatie en geweld.

67
New cards

As Rome-Berlijn

alliantie tussen nazi-Duitsland en fascistisch Italië, gevormd in de jaren 1930 toen deze landen naar elkaar groeiden tijdens de spaanse burgeroorlog.

68
New cards

AntiKomintern Pact

Verdrag tussen nazi-Duitsland en Japan, ondertekend in 1936, gericht tegen de Communistische Internationale en de uitbreiding van het communisme.

69
New cards

Drôle de guerre

De "Drole de guerre" of "Phoney War" verwijst naar de periode van relatief weinig militaire actie aan het westfront aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, van september 1939 tot mei 1940, terwijl de oorlog officieel was verklaard.

70
New cards

Vichy Regime

De Vichy Regime was de autoritaire regering van Frankrijk onder leiding van maarschalk Philippe Pétain tijdens de Tweede Wereldoorlog, die samenwerkte met nazi-Duitsland na de Franse nederlaag in 1940. die actief(!) joden deporteerde

71
New cards

Lend and Lease act 1941

Een programma van de Verenigde Staten dat militaire en economische hulp bood aan geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog, waardoor wapens en andere middelen konden worden geleverd zonder directe deelname aan de strijd.

72
New cards

Operatie Barbarossa

De codenaam voor de Nazi-Duitse invasie van de Sovjetunie op 22 juni 1941, die leidde tot een van de grootste conflictsituaties tijdens de Tweede Wereldoorlog.

73
New cards

Asmogendheden

De Asmogendheden verwijzen naar de alliantie van Duitsland, Italië en Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog, die tegen de geallieerden vochten.

74
New cards

Endlösung

Het plan van de Nazi's voor de systematische vernietiging van het Joodse volk, wat leidde tot de Holocaust en de genocide van miljoenen mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

75
New cards

Atlantische handvest

Een verklaring die in 1941 werd uitgevaardigd door Franklin D. Roosevelt en Winston Churchill, waarin de doelen van de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog werden uiteengezet.
lijkt beetje op 14 puntenplan Woodrow Wilson
democratie & de 4 vrijheden/vrijwaringen (vrijheid van mening en godsdienst, vrijwaring van gebrek en angst) à leggen hier ideologische basis

76
New cards

Curzonline

Een lijn die in 1920 werd voorgesteld door de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Lord Curzon, als de grens tussen Polen en Rusland.

77
New cards

VN

De Verenigde Naties, opgericht in 1945, zijn een internationale organisatie die zich inzet voor wereldwijde samenwerking, vrede en veiligheid, mensenrechten en ontwikkeling.
algemene vergadering en veiligheidsraad

78
New cards

veiligheidsraad vn (niet adviesraad president vs!!)

Het belangrijkste orgaan van de Verenigde Naties dat verantwoordelijk is voor het handhaven van internationale vrede en veiligheid, met de bevoegdheid om sancties op te leggen en militaire acties goed te keuren.

79
New cards

Central Intelligence Agency (CIA)

(1947) De centrale inlichtingendienst van de Verenigde Staten, verantwoordelijk voor het verzamelen en analyseren van inlichtingen, evenals clandestiene operaties. De CIA speelt een cruciale rol in nationale veiligheid en buitenlandse besluitvorming.
opgericht onder Truman in de context van de containment Policy

80
New cards

Cominform

Een instrument van de Sovjet-Unie om controle te houden over communistische partijen in Europa tijdens de vroege Koude Oorlog. Het was een reactie op het Marshallplan en onderdeel van de ideologische scheiding tussen Oost en West.

81
New cards

Noord Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)

een militaire alliantie opgericht in 1949, bedoeld voor collectieve verdediging tussen de lidstaten in het kader van de Koude Oorlog.

82
New cards

Warschaupact

Een militaire alliantie gevormd in 1955 als tegenhanger van de NAVO, bestaande uit de Sovjetunie en haar Oost-Europese satellietstaten. Beetje reactie op NAVO, Marshallplan en Trumandoctrine

83
New cards

DDR

De Duitse Democratische Republiek, een communistische staat die van 1949 tot 1990 bestond. Het was een van de twee Duitse staten tijdens de Koude Oorlog, opgericht met steun van de Sovjetunie.

84
New cards

BDR

De Bondsrepubliek Duitsland, een democratische staat die van 1949 tot 1990 bestond. Het was de westelijke Duitse staat tijdens de Koude Oorlog en had sterke banden met het Westen.

85
New cards

Containment Policy

De Amerikaanse strategie om de verspreiding van het communisme te voorkomen, vooral tijdens de Koude Oorlog.

86
New cards

IJzeren gordijn

De term "IJzeren gordijn" verwijst naar de politieke, militaire en ideologische grens die Europa tijdens de Koude Oorlog in tweeën splitste, waarbij de westerse landen van de Oostbloklanden gescheiden werden.

87
New cards

Trumandoctrine

Een beleid geïntroduceerd door president Harry S. Truman in 1947, gericht op de containment van het communisme door economische en militaire steun aan landen die bedreigd werden door Sovjet-invloed. Het hielp landen zoals Griekenland en Turkije om zich te verdedigen tegen communistische druk.

88
New cards

Brezjnev Doctrine

Een beleid dat door Leonid Brezjnev in 1968 werd geïntroduceerd, dat stelde dat de Sovjetunie het recht had om militaire actie te ondernemen in landen van het Oostblok om communistische regimes te beschermen tegen interne of externe bedreigingen.

89
New cards

Marshallplan

Een Amerikaans economisch hulpprogramma geïnitieerd in 1948, bedoeld om de wederopbouw van West-Europa na de Tweede Wereldoorlog te ondersteunen en de verspreiding van het communisme tegen te gaan.

90
New cards

Berlijnse muur

Een barrière die in 1961 werd gebouwd om Oost- en West-Berlijn van elkaar te scheiden, symboliseerde de Koude Oorlog en de scheiding tussen het communisme en het kapitalisme.

91
New cards

GATT

general agreemeent on tariffs and trade is een onderhandelingsovereenkomst die in 1947 werd opgesteld om internationale handelsbelemmeringen te verminderen en handelsrelaties te bevorderen tussen deelnemende landen.
o   Voorkomen discriminatie in globale handel

o   Basis voor verdere onderhandeling over de globale, economische markt

§  Jaren ’90 à +100 landen zijn lid

92
New cards

IMF

Internationaal Monetair Fonds, opgericht om wereldwijde economische samenwerking te bevorderen, financiële stabiliteit te waarborgen en landen te ondersteunen met monetaire problemen.

- Leningen aan regering die het even moeilijk hadden hun schulden af te betalen à voorkomen dat de munt gedevalueerd moet worden

93
New cards

Wereldbank

Een internationale financiële instelling die landen helpt bij ontwikkelingsprojecten en armoedebestrijding door middel van leningen en technisch advies.
§  Leningen aan regeringen bedoeld voor armere regio’s als ontwikkelingshulp

94
New cards

Raad van Europa

De Raad van Europa is een pan-Europese organisatie die waakt over mensenrechten en democratie. Het is geen onderdeel van de EU, maar wel invloedrijk, vooral via het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Het bevordert samenwerking op het gebied van mensenrechten, cultuur en sociale kwesties tussen de lidstaten.

95
New cards

EGKS

De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, opgericht in 1951, bevorderde samenwerking op het gebied van kolen en staalproductie tussen zes Europese landen, als basis voor verdere Europese integratie. De landen zijn België, Nederland, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk en Italië.

96
New cards

EEG

De Europese Economische Gemeenschap, opgericht in 1957, bevorderde economische integratie en samenwerking tussen haar lidstaten om een gezamenlijke markt te creëren.
o   Vrijhandelszone

§  In 1968 laatste interne tarief verdwenen

o   Gemeenschappelijke tarieven voor landen buiten de EEG

o   Gelijkschakelen van sociale en economische maatregelen

o   Werken naar vrije beweging van kapitaal en arbeid

o   Ook nog een andere organisatie gesticht: Europese Gemeenschap voor Atoomenergie

o   Hielp bij de heropleving van West-Duitsland

97
New cards

EG

De Europese Gemeenschap, een organisatie die de basis legde voor de huidige Europese Unie en verschillende integratieprocessen bevorderde.
o   Onderverdeeld in:

§  Europese Commissie

§  Europese parlement (Straatsburg)

ð Hielden zich vooral bezig met het budget

§  Europese gemeenschap voor atoomenergie

98
New cards

EU

De EU is een unieke samenwerking van 27 landen ontstaan uit de EGKS, EEG en EG die samen streven naar vrede, welvaart en samenwerking in Europa. Ze maken gezamenlijke wetten, hebben een interne markt en een gezamenlijke munt voor veel leden. ontstaan na verdrag maastricht 1993

99
New cards

Congrespartij (India)

Een politieke partij in India, opgericht in 1885, die een belangrijke rol speelde in de onafhankelijkheidsbeweging en later de regeringspartij werd na de onafhankelijkheid in 1947.

100
New cards

ANC

De Afrikaanse Nationale Congres, een politieke partij in Zuid-Afrika die vocht tegen apartheid en leidde tot de beëindiging van de raciale segregatie in het land, met Nelson Mandela als een van de meest prominente leiders. actief in de periode van de jaren 1940 tot heden.