Geoeko cz2

Co jest głównym celem tworzenia sieci ekologicznych?

Co jest głównym celem tworzenia sieci ekologicznych?

Zapewnienie względnej trwałości i stabilności funkcjonowania krajobrazu poprzez zachowanie przestrzenne powiązanych obszarów naturalnych oraz półnaturalnych (stanowią one zwykle rezerwuar różnorodności biologicznej)

Czym są biocentra/obszary węzłowe/ obszary źródłowe

Są to obszary relatywnie mało przekształcone w wyniku działalności człowieka. Charakteryzują się bogactwem gatunkowym i stabilnością funkcjonowania ekosystemów, występujących w ich obrębie

Konieczność w przypadku sieci ekologicznych

• właściwego gospodarowania

• zapewnienia powiązań z innymi obszarami (przeciwdziałanie izolacji przez korytarze ekologiczne)

Sposoby wyznaczania korytarzy

• a posteriori (funkcjonalny/z następstwa) - rzeczywiste trasy przemieszczania się osobników. Wymaga długotrwałych i kosztownych badań

• a priori (strukturalny/z góry) - na podstawie przypuszczeń co do przydatności fragmentów danego korytarza dla określonych organizmów

Z punktu widzenia poprawności definicji oraz utrzymania spójności fragmentów bardziej wskazane jest używanie metody

A posteriori/funkcjonalnej/ z następstwa

Znacznie częściej stosowane podejście wyznaczania korytarzy

A priori/ strukturalne/ z góry

Jakie elementy są brane pod uwagę podczas wyznaczania korytarzy ekologicznych

• elementy liniowe (odległość od płata krajobrazowego stanowiącego centrum rozpowszechniania się gatunku

• najmniejsze koszy - money money money

• minimum barier - liczba i wielkość barier występujących na trasach migracji

• ocena potencjałów - długość i skomplikowanie tras potencjału migracji

Problem skali w sieciach ekologicznych w Polsce

W ujęciu całościowym sieci ekologiczne w Polsce wyglądają dobrze. Nie zawsze jest tak w rzeczywistości, ponieważ w skali regionalnej nie zawsze funkcjonują przez lokalne czynniki środowiska jak zabudowa, drogi i inne przeszkody dla korytarzy

Przykłady sieci ekologicznych

• European greenbelt (pas wzdłuż dawnej strefy niczyjej Żelaznej Kurtyny)

• Natura 2000 (w celu zachowania organizmów zagrożonych wyginięciem i typowych Europejskich siedlisk przyrodniczych)

• Econet-Polska (obszary węzłowe najlepiej zachowane pod względem przyrodniczym i reprezentatywnym dla różnych regionów przyrodniczych kraju, wzajemnie ze sobą powiązane korytarzami ekologicznymi, które zapewniają ciągłość więzi przyrodniczych w obrębie tego systemu)

Gatunki kluczowe w Polsce w Natura 2000

Jeleń, Żubr, Łoś, Wilk, Niedźwiedź, RYSIU

Dlaczego takie gatunki były wyznaczone w Natura 2000

• są to duże zwierzęta leśne

• mają wrażliwość na zmiany środowiska

• mają duża intensywność, daleki zasięg syspersji i migracji

• są to gatunki parasolowe - ich ochrona służy jednocześnie ochronie wielu innych gatunków

• są to gatunki flagowe - symbole ochrony przyrody w znaczeniu regionalnym i krajowym, służą jako wskaźnik bioróżnorodności i wysokiej wartości biologicznych siedlisk

Podejścia przy wyznaczaniu korytarzy Natura 2000

Obydwa a posteriori (biologiczne) a priopri (geograficzne)

Typy obszarów sieci natura 2000

• OSO - obszary specjalnej ochrony ptaków

• SOO - specjalne obszary ochrony siedlisk

Kryteria wyznaczania korytarzy Natura 2000 w połączeniu z siecią Europejską

• obszary o wysokiej lesistości

• doliny rzeczne, zbiorniki wodne, bagna Shreka

• unikanie barier antropogenicznych

• obszary objęte istniejącą lub planowaną ochroną prawną

• łąki, nieużytki i tereny po dawnych PGR-ach na obszarach nieleśnych

• włączenie występowania wybranych gatunków wskaźnikowych

• łączenie izolowanych subpopulacji gatunków wskaźnikowych

• umożliwienie rekolonizacji obszarów, gdzie gatunki siedliskowe zostały wytępione uwzględnienie istniejących wyników badań genetycznych

• uwzględnienie historycznych szlaków migracji gatunków wskaźnikowych

• uwzględnienie wcześniejszych projektów i opracowań dotyczących korytarzy ekologicznych w Polsce

Ochrona korytarzy ekologicznych łączących Europejską Sieć Natura 2000 w Polsce

• Ustawa o ochronie przyrody - procedura oceny oddziaływania na środowisko planowanych inwestycji

• odpłaszacze drogowe wilcze oczy - odblaski odbijające światło przy drogach

• odpłaszacze aktywne

Jaka infrastruktura towarzyszy przejściom dla zwierząt?

• ekrany naświetleniowe

• siatki zabezpieczające

• naprowadzające nasadzenia roślin

Przejścia górne

• ważne parametry: szerokość, długość przejścia i ich stosunek nie mniejszy niż 0,8

• nachylenie nie przekraczające 10/15 stopni by zwierzęta widziały przynajmneij czubki drzew

• kształt lejkowaty

Przejścia dolne

• Współczynnik względnej ciasnoty - szerokość*wysokość/długość przejścia - c = s*h/d

• System stałego ogrodzenia w połączeniu z tunelami (przejściami) dla płazów

Korytarze dla grup gatunków czy korytarze wielofunkcyjne

• korytarze ekologiczne wyznaczane są dla poszczególnych gatunków mogą mieć różny przebieg

• Jeśli wyznaczałoby się korytarze metodą nakładania na siebie różnych korytarzy zajęłyby duży obszar co daje trudności w ich ochronie

• korytarze wielofunkcyjne są kompromisowe i zapewniają przepuszczalność największej liczbie gatunków

Zielona infrastruktura pierwsze użycie

Pierwszy raz użyty w 1994 roku w celu zwrócenia uwagi na społeczne funkcje systemów obszarów o wartościach przyrodniczych przez porównanie do funkcji, jakie dla społeczeństwa ma infrastruktura techniczna

Definicja zielonej infrastruktury przez USA

Systemem podtrzymującym życie naszego narodu - powiązana sieć cieków, podmokłości, zadrzewień, obszarów dzikiej przyrody i innych terenów naturalnych, zielonych szlaków/ciągów, parków i innych terenów chronionych, farm, rancz i lasów; i terenów dzikiej przyrody oraz innych terenów otwartych istotnych dla funkcjonowania rodzimych gatunków, podtrzymania procesów ekologicznych, zachowania zasobów czystego powietrza i wód oraz wpływających na zdrowie i jakość życia amerykańskich społeczności i obywateli

Definicja zielonej infrastruktury według Unii Europejskiej

• strategicznie zaplanowana sieć obszarów naturalnych i półnaturalnych z innymi cechami środowiskowymi, zaprojektowana i zarządzana w sposób mający zapewnić szeroką gamę usług ekosystemowych

• obejmuje ona obszary zielone (lub niebieskie w przypadku ekosystemów wodnych) oraz inne cechy fizyczne obszarów lądowych (w tym przybrzeżnych) oraz morskich. Na lądzie zielona infrastruktura jest obecna na obszarach wiejskich i w środowisku miejskim

Sieci ekologiczne greenways

zachowanie lub kształtowanie łączności między siedliskami podyktowane drogami migracji dziki żyjących organizmów

Człowiek i jego potrzeby przemieszczania się w koncepcji greenways

stanowią kategorię centralną

Zasadnicza przesłanka w koncepcji greenways

potrzeba zapewnienia połączeń między odizolowanymi, otwartymi przestrzeniami

Podstawowe tworzywo w koncepcji greenways

Obiekty lub sieci obiektów linearnych bazujące na naturalnej strukturze krajobrazu lub transportowej

Podstawowa zasada koncepcji greenways

wielofunkcyjność

Centralne zagadnienie sieci ekologicznych greenways

łączność

Raport Komisji Europejskiej w 2009 roku mówił o

zasadności zastąpienia sieci ekologicznych koncepcją zielonej infrastruktury i stwierdzono w nim, że sieci nie spełniły warunku łączności

Sieci greenways powinny

Stanowić rodzaj wspomagania sieci ekologicznych - głównie tych sformalizowanych, objętych ochroną prawną

Zielona infrastruktura, czyli co?

wszystko i es

Potencjalne komponenty zielonej infrastruktury

• obszary o wysokim znaczeniu pod względem bioróżnorodności

• obszary posiadające obszerne i zdrowo funkcjonujące ekosystemy

• przywrócone siedliska

• obszary naturalne działające w podobny sposób do korytarzy np. żywopłoty, strumyki

• elementy sztuczne pomagające w funkcjonowaniu ekosystemu np. ekomosty

• strefy buforowe wspomagające przenikanie krajobrazu do różnorodności biologicznej np. rolnictwo przyjazne dla fauny i flory

• wielofunkcyjne strefy np. rekreacyjne z możliwością produkcji żywności

Czym są Nature based solutions (NBS)?

rozwiązania oparte na przyrodzie

Jakie ma rozwiązania NBS?

Wspierające odporność społeczności na skutki zmian klimatu, zapobiegające degradacji cennych ekosystemów oraz odtwarzające te, które uległy już modyfikacji

Jakie procesy wykorzystują NBS?

naturalne procesy ekologiczne

Co muszą NBS?

• przynosić korzyści różnorodności biologicznej

• być odpowiednie lokalnie - np. brak gatunków obcych, służą ludziom i środowisku

• odpowiadać na wyzwania społeczne i zapewniać korzyści dla ludzi

Przykłady NBS

• lasy miejskie

• ogródki miejskie warzywne

• tereny bioretencji

• obszary zalewowe

• zielone dachy, zielone ściany

Czy NBS i rozwiązania wykorzystujące naturę i procesy naturalne to to samo?

Nie

Czym są metryki krajobrazowe?

Stanowią specyficzną kategorię wskaźników ekologicznych definiowanych jako mierzalne biotyczne i abiotyczne charakterystyki środowiska umożliwiające uzyskanie ilościowej informacji dotyczącej zasobów ekologicznych i sposobów funkcjonowania

Pola odniesienia metryk krajobrazowych

• jednostki administracyjne

• jednostki naturalne

• siatki geometryczne kwadratów lub innych kształtów

Metryki krajobrazowe - jakie wskaźniki?

• wskaźnik kompozycji krajobrazu

• wskaźnik konfiguracji krajobrazu

Wskaźniki kompozycji krajobrazu

• Dotyczą zróżnicowania i obfitości płatów lub ich typów, bez uwzględniania ich lokalizacji i cech przestrzennych

• udział powierzchniowy typów

• liczba płatów/typy płatów

• różnorodność typologiczna

• wskaźnik równomierności

Wskaźniki konfiguracji krajobrazu

• odnoszą się do rozmieszczenia, uporządkowania płatów przestrzeni, wzajemnych relacji poszczególnych elementów oraz kształtów płatów

• charakterystyki konkretnych płatów (wielkość zawartość)

• stopień izolacji

• kontrastowość

• gęstość płatów

Grupy wskaźników wyróżniane przez zależność od poziomów analizy krajobrazu

• pojedyncze płaty - metryki obliczane dla pojedynczych płatów

• klas płatów - metryki liczone dla danej klasy obiektów np. typów pokrycia terenu

• mozaiki krajobrazowej - metryki liczone dla całego krajobrazu

Podział metryk według cechy wykorzystywanej przy obliczeniach

• powierzchni i granic płatów

• kształtu

• wielkości rdzenia (wnętrza) płatu

• różnorodności

• izolacji

• przylegania

• podziału

• połączeń

• kontrastu

Metryki powierzchni granic

• wartość liczbowa wskaźników tej grupy jest uzależniona od skali opracowania. Utrudnia to porównania map wykonanych w różnych skalach oraz obrazów i zdjęć lotniczych o różnej rozdzielczości. Im większa jest rozdzielczość, tym średnia wielkość jest mniejsza, a obwody poszczególnych płatów większe i bardziej krzywoliniowe

• Większość wskaźników z innych grup albo korzysta bezpośrednio z tych metryk albo też pośrednio od nich zależy

Jak można przedstawić wartość metryk poszczególnych płatów?

w formie miar statystycznych opisujących rozkład wielkości klasy lub całego krajobrazu jak

• mediana

• średnia

• średnia ważona przez powierzchnie

• zakres

• odchylenie standardowe

Co pokazuje wskaźnik rozczłonkowania?

stopień skomplikowania granic płatów w krajobrazie

Jak liczymy wskaźnik rozczłonkowania?

suma długości wszystkich krawędzi płatów w krajobrazie podzielona przez całkowitą powierzchnię obszaru

Dlaczego metryki powierzchni i granic płatów mają znaczenie?

• znając minimalne wymagania powierzchniowe gatunków/ekosystemów możemy określić przydatność obszaru

• możemy zmierzyć i ocenić efekt brzegowy

• ocena fragmentacji krajobrazu

• bogactwo gatunkowe, występowania oraz liczebność niektórych gatunków są silnie skorelowane z wielkością płata

Co opisują metryki kształtu?

geometrię płatów

Do czego wykorzystuje się metryki kształtu?

ocena stopnia złożoności różnych typów płatów

Najprostszy wskaźnik metryk kształtu

stosunek obwodu do powierzchni płatu

Dlaczego metryki kształtu mają znaczenie?

• kształt płatu wpływa na szybkość wzrostu i kolonizacji obszaru przez drzewa np. granice wklęsłe wspierają rozsiewanie nasion i wzrost siewek

• kształt płatu wpływa na migrację małych ssaków między płatami oraz na przekraczanie przez nie granic płatów, a także na strategię żerowania kopytnych

• bardziej skomplikowane płaty to większy efekt brzegowy

Do czego służą metryki krawędzi wielkości rdzenia płatu?

określenia powierzchni nie podlegającej wpływom strefy brzeżnej

Jak się oblicza metryki krawędzi rdzenia płatu?

odejmując od powierzchni całkowitej płatu powierzchnię buforową o szerokości ustalonej przez badacza

Jak może być przedstawiona metryka krawędzi wielkości rdzenia płatu?

średnia, mediana, rozkład i inne

W metrykach krawędzi wielkości rdzenia płatu na wielkość rdzenia płatu wpływają

• kształt

• powierzchnia

• głębokość efektu brzegowego

Dlaczego metryki krawędzi wielkości rdzenia płatu mają znaczenie?

• stosowanie tej miary ma sens wyłącznie w przypadku, gdy znany jest wpływ efektu brzegowego na zjawiska analizowane w płacie.

• Jeżeli wiemy, że dany gatunek ptaka leśnego może gniazdować jedynie w odległości większej niż x metrów od granicy lasu, to obliczenie powierzchni rdzenia niesie informację o dostępności miejsc gniazdowania i możliwej liczebności populacji

Co określają metryki krawędzi kontrastu?

względną różnicę między płatami np. różnica między dojrzałym lasem i młodnikiem jest mniejsza niż między dojrzałym lasem a polem pszenicy

Jaką postać ma najprostsza metryka krawędzi kontrastu?

ważonego przez stopień kontrastu wskaźnika gęstości granic

Na czym bazują metryki krawędzi kontrastu?

na określaniu kontrastu między pojedynczym płatem a wszystkimi płatami znajdującymi się w określonym sąsiedztwie

Co jest konieczne przed wyliczeniem wskaźników w metrykach krawędzi kontrastu?

stworzenie macierzy opisującej stopień różnicy (kontrast) między wszystkimi typami płatów

Dlaczego mają znaczenie metryki krawędzi kontrastu?

• kontrast wpływa na przemieszczanie się organizmów/substancji itd. co wpływa na spójność krajobrazu

• stopień izolacji płatu może zależeć od kontrastowości otoczenia kontrastowa granica może stanowić barierę, uniemożliwiać organizmom korzystanie z dodatkowych zasobów środowiska

• stopień kontrastowości granic wpływa na efekt brzegowy i warunki tej strefy np. zmiany mikroklimatyczne są zwykle większe między bardziej kontrastowymi płatami, pasożyty przenikające z otoczenia

• niektóre gatunki preferują wysoko kontrastowe granice np. puchacz wirginijski, ze względu na uzupełniające się cechy środowisk

Metryki krawędzi - co wybrać? Metryki rdzenia vs metryki kontrastu

• Metryki rdzenia - skupiają się na przenikających do wnętrza płatu niekorzystnych oddziaływaniach krawędzi (efekt brzegowy). Jeśli badamy jak niejednorodność płatów spowodowana krawędziami wpływa na środowisko wewnętrzne lub zmniejsza powierzchnię rdzenia dla wybranych gatunków - prawdopodobnie lepsze będą wskaźniki rdzenia

• Metryki kontrastu - koncentrują się na krawędziach jako granicach i potencjalnych przeszkodach w migracji. Jeśli badamy jak krawędzie wpływają na łączność w krajobrazie, to metryki kontrastu będą bardziej odpowiednie, skupiają się bowiem na funkcjonowaniu granic między obszarami

Co określają metryki izolacji/bliskości?

Określają odległości między płatami takiego samego typu (lub typów zbliżonych pod względem ekologicznym)

Podstawowa miara metryk izolacji/bliskości?

Odległość do najbliższego sąsiada tego samego typu

Czym są miary izolacji/bliskości?

Są nie tylko miarami struktury krajobrazu, ale także miarami funkcjonalnymi

Co umożliwiają metryki izolacji/bliskości?

Umożliwiają ocenę jakości krajobrazu z punktu widzenia możliwości występowania i sukcesu określonych populacji, dla których znane są możliwości przemieszczania się i wymagania w stosunku do siedliska

Dlaczego mają znaczenie metryki izolacji/bliskości?

• izolacja płatów jest kluczowym czynnikiem dla funkcjonowania metapopulacji

• analizy fragmentacji krajobrazu oraz łączności ekologicznej

• analizy warunków rozprzestrzeniania się zakłóceń w krajobrazie np. patogenów, pasożytów, pożarów

O czym informują metryki różnorodności?

o bogactwie i równomierności udziałów poszczególnych typów układów przestrzennych, nie uwzględniając jednak ich jakości (rzadkości, zagrożenia, przydatności etc.)

Najczęściej stosowane wskaźniki wśród metryk różnorodności?

wskaźnik Shannona i wskaźnik Simpsona

Dlaczego metryki różnorodności mają znaczenie?

• różnorodność krajobrazowa ma znaczenie dla oceny bioróżnorodności - wiele gatunków można przypisać do określonego typu płatu

• różnorodność krajobrazowa wpływa na elastyczność systemu - szybkość powrotu do stanu pierwotnego po ustaniu zaburzenia (pożaru, gradacji szkodników itp.)

Jakie informacje wykorzystują metryki przylegania?

o graniczeniu ze sobą płatów różnych typów

Wskaźniki metryk przylegania

wskaźnik zawartości i wskaźnik perforacji stosowane do analiz map rastrowych oraz wskaźnik zróżnicowania granic stosowany do map wektorowych

Dlaczego metryki przylegania mają znaczenie?

• fragmentacja środowiska, związany z nią podział populacji i skutki dla dynamiki metapopulacji

• efekt brzegowy i jego skutki dla gatunków wrażliwych na środowisko otaczające płaty oraz dla spójności/integralności ekosystemów

• zróżnicowanie krajobrazu jako czynnik występowania określonych gatunków związanych z ekotonem lub korzystających z różnych środowisk

• ciągłość krajobrazowa i rozprzestrzenianie się zakłóceń

Kto zaproponował metryki podziału?

Jaeger

Co określają metryki podziału?

stopień w jakim dany typ płatu jest rozdrobniony na poszczególne płaty, natomiast nie uwzględniają rzeczywistych wielkości płatów, ich kształtów ani położenia

Punkt wyjścia określenia wskaźników metryk podziału

utworzenie mapy składającej się z 2 kategorii np. las - traktowany dalej jako płat i "nie-las" - jako tło

Do czego służą metryki połączeń?

określania funkcjonalnej łączności miedzy płatami

Na podstawie czego mogą być określane metryki połączeń?

• przylegania (graniczenia) określonych typów płatów

• odległości granicznej między płatami tego samego typu

• funkcji długości określającej prawdopodobieństwo udanego przemieszczenia się organizmów

Dlaczego metryki połączeń mają znaczenie?

• podział populacji i funkcjonowanie metapopulacji

• ciągłość krajobrazu i wpływ na rozprzestrzenianie się zakłóceń

Metryki krajobrazowe są obecnie standardowo wykorzystywane jako mierniki i indykatory różnych aspektów strukturalnych i funkcjonalnych

• Rejestracja naturalnych i antropogenicznych zmian w czasie

• Oceny efektywności programów rolno-środowiskowych

• Oceny różnorodności biologicznej

• Ocena jakości krajobrazu z punktu widzenia wybranych grup organizmów (o określonych wymaganiach)

• Indykacja jakości wody i stanu systemów rzecznych na podstawie struktury przestrzennej zlewni

• Indykacja procesów redystrybucji zasobów, w szczególności kierunków i natężenia przepływów wody

• Ocena ryzyka synantropizacji krajobrazu

• Wspomaganie w planowaniu rozmieszczenia obszarów chronionych

• Wspomaganie typologii i regionalizacji krajobrazu

Modele dynamiki krajobrazu

• Przedstawienie zmian jakie zaszły w przeszłości

• Symulacja zmian struktury przestrzennej lub stanu poszczególnych składników w przyszłości

• Stan poszczególnych składników krajobrazu w przyszłości jako rezultat różnych scenariuszy rozwojowych

Do czego stosowany jest model Markowa?

analiza procesów sukcesji roślinnej w krajobrazie

Na podstawie czego ustala się macierz prawdopodobieństwa w Modelu Markowa?

porównania z 2 różnych momentów czasowych

Jak określamy stan komórki w Modelu Markowa?

oddzielnie, niezależnie od stanu innych komórek

Uproszczenia w modelu Markowa?

• stałość

• niezależność przestrzenna i czasowa

Model Markowa prawdopodobieństwo

Prawdopodobieństwa przejść między kolejnymi stanami pokrycia terenu w krajobrazach kształtowanych przez człowieka nie są stałe. Tym samym proste modele Markowa zmian pokrycia terenu nie są w stanie przewidzieć przyszłej kompozycji krajobrazu. Różnice w prawdopodobieństwach przejść są odzwierciedleniem dostosowywania się działalności człowieka do zmieniających się warunków społeczno-ekologicznych. Różnice w strukturze pokrycia terenu między gruntami należącymi do różnych właścicieli są pochodną decyzji podejmowanych przez zarządców krajobrazu. Wraz ze wzrastającą liczbą prac uwzględniających strukturę własności wśród determinant pokrycia terenu i jego zmian, rośnie przekonanie, że to właśnie ta zmienna należy do najważniejszych predyktorów struktury krajobrazu

Czym jest wartość krajobrazowa

Obiektywistyczna teoria wartości (za Platonem, Arystotelesem, Tomaszem z Akwinu): wartości istnieją niezależnie od podmiotu, który może je jedynie odkrywać

Subiektywistyczna teoria wartości: coś staje się wartością dlatego, że jest oceniane, pożądane lub uznawane za wartościowe w danym czasie, w danym miejscu i dla danej społeczności (Góry Tęczowe)

Czym jest geoekologia?

To to samo co ekologia krajobrazu

Geografia i Biologia

Całościowe podejście do krajobrazu włącznie z człowiekiem i efektami jego działalności

Co obejmują badania ekologiczno-krajobrazowe?

○ analizę składowych krajobrazu i zachodzących między nimi relacji

○ identyfikację przyrodniczych jednostek przestrzennych i ich hierarchiczną klasyfikację

○ waloryzację układów środowiska przyrodniczego dla różnych form działalności człowieka

○ diagnozę sposobu organizacji przestrzeni przyrodniczej

Czym jest potencjał środowiska?

wszystkie zasoby i walory środowiska przyrodniczego, wykorzystywane w celu zaspokojenia potrzeb człowieka, aktualnie i w przyszłości

Czym jest kapitał naturalny?

wszelkie zasoby naturalne, które są użyteczne dzięki funkcjom ekosystemów

Czym jest potencjał zasobowy?

Zdolność środowiska do wytwarzania zasobów surowcowych, wodnych, glebowych, biologicznych, estetycznych. Znając potencjał zasobowy staramy się stwierdzić do którego działu gospodarki powinniśmy się kierować

Czym jest potencjał użytkowy?

Zdolność środowiska do zaspokajania energetyczno-materialnych oraz estetycznych potrzeb człowieka wskutek eksploatacji zasobów

Mapa glebowo-rolnicza mówi nam też o

Potencjale zasobowym

Stopień przydatności do rolnictwa - duży

Gleby bardzo dobre i dobre jakościowo (dominacja kompleksów: pszenny bardzo dobry, pszenny dobry, żytni bardzo dobry, żytni dobry, zbożowo-pastewny mocny), duży udział łąk i pastwisk bardzo dobrych i dobrych jakościowo

Stopień przydatności do rolnictwa - średni

Użytki rolne średnie jakościowo (dominacja kompleksów: żytni dobry, żytni słaby)

Stopień przydatności do rolnictwa - mały

Gleby słabe jakościowo (dominacja kompleksów: żytni bardzo słaby, zbożowo-pastewny słaby), użytki zielone słabe i bardzo słabe jakościowo