"Człowiekiem jestem i nic co ludzkie, nie jest mi obce" ~Terencjusz
maksyma oświecenia
New cards
7
Oświecenie
1740 - 1822
epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Powrót do wartości starożytnych.
New cards
8
Romantyzm
1822 (wydanie "Ballad i romansów" Mickiewicza) - 1863 (powstanie styczniowe)
powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych, które nawiązywały do ideałów Wielkiej Rewolucji Francuskiej. "Miej serce i patrzaj w serce", odrzucenie "szkiełka i oka"
New cards
9
Pozytywizm
1863 - 1890
odejście od wartości romantyzmu. podstawy pozytywizmu to: emancypacja kobiet praca organiczna praca u podstaw asymilacja Żydów
New cards
10
Młoda Polska
1890 - 1918
Neoromantyzm epoka literacka w Polsce, będąca odpowiedzią na tendencje panujące w Europie Zachodniej. zawiera w sobie: Schopenhaueryzm, Nietzscheanizm, impresjonizm, symbolizm, ekspresjonizm, dekadentyzm
New cards
11
poezja tyrtejska
(od Tyrtajosa - starożytnego poety) poezja nawołująca do walki - ojczyzna jest nadrzędną wartością
New cards
12
eponim
słowo utworzone od nazwy własnej, jak również osoba (imienny)
New cards
13
kategorie etyczne
dobro-zło
New cards
14
kategorie estetyczne
piękno-brzydota
New cards
15
Dwudziestolecie międzywojenne
1918-1930
polski modernizm
New cards
16
okres jasny dwudziestolecia międzywojennego
lata '20 - optymizm, radość z życia, rozwijają się kierunki awangardowe
New cards
17
okres ciemny dwudziestolecia międzywojennego
lata '30 - katastrofizm, nastroje pesymistyczne, poczucie nadchodzącej zagłady, niepokój
New cards
18
sztuka dla sztuki
(fr. l’art pour l’art), także sztuka jest celem sama w sobie – hasło propagowane przez niektórych twórców polskiego i europejskiego modernizmu
New cards
19
Julian Tuwim
(ur. 13 września 1894 w Łodzi, zm. 27 grudnia 1953 w Zakopanem) – polski poeta żydowskiego pochodzenia, pisarz, autor wodewili, skeczy, librett operetkowych i tekstów piosenek; jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Współzałożyciel kabaretu literackiego „Pod Picadorem” i grupy poetyckiej „Skamander”.
New cards
20
metody opresyjnej asymilacji stosowne wobec ludności polskiej w zaborach