przewodzenie impulsów - układ nerwowy

astrocyty

transport substancji, bariera krew-mózg

oligodendrocyty

tworzenie osłonek mielinowych w ośrodkowym układzie nerwowym

lemocyty (kom. Schwana)

osłonki w obwodowym układzie nerwowym

kom. ependymalne

wyścielanie jam ośrodkowego układu nerwowego

mikroglej

regeneracja tkanki nerwowej

budowa neuronu

ciałko komórki, dentryty, akson, przewężenia Ranviera, osłonka mielinowa, synapsy

neurony czuciowe

przewodzą impulsy od receptorów to ośrodkowego układu nerwowego

neurony ruchowe

przewodzą impulsy od ośrodkowego układu nerwowego do efektorów

neurony pośredniczące

są między neuronami czuciowymi i ruchowymi

rodzaje neuronów

wielobiegunowe, dwubiegunowe, pozornie jednobiegunowe, jednobiegunowe

synapsa

połączenie neuronu z neuronem lub efektorem

synapsa elektryczna

kom. przylegają ściśle do siebie, szybko, bez opóźnień, w obu kierunkach, brak wybiórczego działania (tylko pobudzające), brak neuroprzekaźników, połączenie szczelinowe

synapsa chemiczna

występuje szczelina synaptyczna, obecny neuroprzekaźnik, wolniej, z opóźnieniem, w jednym kierunku, działanie wybiórcze (hamowanie lub pobudzanie)

neuroprzekaźniki pobudzające (depolaryzacja)

adrenalina, noradrenalina, acetylocholina, serotonina, histamina, dopamina

neuroprzekaźniki hamujące (hiperpolaryzacja)

GABA, glicyna

substancje pobudzające/stymulujące

nikotyna, kokaina, amfetamina

substacje hamujące/wyciszające

benzodiazepany, kanabiniany, alkohol

toksyny bakteryjne

toksyna tężcowa, toksyna botulinowa

potencjał spoczynkowy

różnica ładunków między wnętrzem neuronu, a środowiskiem zewnętrzynym, -70mV, w neuronie jony ujemne, w środowisku dodatnie, błona jest spolaryzowana, utrzymanie polaryzacji - pompa sodowo-potasowa

potencjał czynnościowy

różnica ładunków między wnętrzem neuronu a środowiskiem po zadziałaniu bodźca, otwarcie kanałów jonowych, bierny napływ Na+, chwilowa depolaryzacja, po przekroczeniu -55mV (potencjał progowy) prowadzi do powstania potencjału czynnościowego +30mV

repolaryzacja błony neuronu

kanały sodowe sie zamykają i otwierają się kanały potasowe, jony K+ są biernie transportowane poza komórkę, znowu potencjał ujemny, miejscowa hiperpolaryzacja której przeciwdziała pompa sodowo-potasowa prawracając potencjał spoczynkowy

czas refrakcji (niepobudliwości)

błona neuronu nie może zostać pobudzona kolejnym bodźcem

refrakcja bezwzględna

błona w stanie depolaryzacji nie może odebrać żadnego bodźca bez względu na siłę

refrakcja względna

błona w stanie hiperpolaryzacji i może odebrać tylko bardzo silne bodźce

zasada “wszystko albo nic”

włókno nerwowe przewodzi impuls całkowicie albo nie przewodzi go wcale

bodziec progowy

najsłabszy bodziec, który jest w stanie wywołać depolaryzację błony neuronu i potencjału czynnościowego

bodziec podprogowy

zbyt słaby bodziec ktory nie jest w stanie wywołać depolaryzacji i potencjału czynnościowego

sumowanie bodźców

bodźce podprogowe mogą ulegać sumowaniu w czasie lub przestrzeni

szybkość zależy od wielkości neuronu

mniejsze aksony nie mają osłonki mielinowej, większe mają

aksony bezmielinowe

impuls płynie liniowo/falowo, ze stałą prędkością, wolniej

aksony mielinowe

impuls płynie skokowo (od węzła do węzła), szybciej

mechanizm przewodzenia impulsu nerwowego