inleiding vergilius

volledige naam + geboortedatum + plaats van geboortevergilius

publius vergilius maro, 15 oktober 70 v;C in Andes ( dorbje dichtbij Mantua )

opleiding ( schoolbaan )

• filosofie

• dichtkunst

• geen politiek

• retorische vorming

tragische gebuirtenis?

• akkerverdeling verloor bezittingen door veteranen van Philippi, terug door octavianus

beschermers

• asinius pollio

  • maecenas en octavianus

werken

• aeneis van 19 v.C, 1000 verzen, troje, gens julia

• de georgica in 29 v.C ( erfeus en eurydice ) 220 verzen ( werkte er 7 jaar aan )

• bucolica ( 10 herderszangen van 80 verzen lang ) ( met zinspeling naar beshcermers en londonteigening )

=> inluiding gouden tijdperk latijnse poezie

sterfdatum

21 sep. 19 v.C in Brundisium op terugreis naar rome

politieke context van zijn leven 

• burgeroorlog marius en sulla

• slavenopstand en samenzweringen

• burgeroorlog caesar en popeius

  • regering augustus decennia lange conflict einde gemaakt, dankbaarheid op voorgrond ( augustus in ieder van zijn werken ), principes verheerlijken en kunst openbloeienw

werken opdrachtgevers en voorbeelden

• bucolica 39 v.C iov Pollio, vb. theocritus

• goergica 29 v.C iov maecenas vb.: hesiodus werken en dagen

• aeneis iov augustus vb homerus ilias en odysseia

niet-literaire teksten

• enkel informatie of kennis doorgeven

• zonder literaire vormgeven

• juridische teksten, wetteksten,..

lit

literaire teksten

• geschreven in proza of poezie + bedoeling lezer te boieen

• extra aandacht vormgeving + informatie/kennis doorgeven

overlevering 1.

• rechtstreeks ( niet-literaire teksten ) op steein gebeitelld

• literaire teksten vaak onrechtstreeks doorgegeven ( oudhied geschreven op boekrollen van papyrus ) publicatie door scriba gekopieerd ( in opdracht van bib of verzamelaar ) verwwerkt tot boekvorm/codex

overlevering 2.

• veel teksten verloren ( slordigheid, branden, plunderingen,… )

• maar 200 auteurs bewaard ( 2000 auteurs namen in titels werken gekend )

• scriptoria ( kloosters ) klassieke teksten op perkament neergeschreven ( teksten beter bewaard perkament duur )

• renaissance intresse oudhie dopneiuw teksten vaak gekopierd

• boekdrukkunst reporductie toegenomen nu uiteindelijk bij ons

koninkrijk

• 753 v.C - 509 v.C

• 7 koningen ( latijnse en sabijnse in 8-7 v.C)

• etruskische koningen in 6v.C

• strijd patriciers en plebejers ( hervormingen van servius tullius ) alle burgers diens en schatplichtig ( ook plebejers toegang politieke leven )

republiek

• 509-31v.C

• twee consuls-consulaat-volksvergadering

• expansie ( latium < italia < middellandse zeegebied

• hoogtepunt = 117 n.C ( punische oorlogen, 144v.C Carthago verwoest.

sociale strijd

• arm vs rijk ( geen middeklasse => levert soldaten, grond middeklasse opgekocht rijken )

• 3 v.C : optimates ( senaat, rijk ) vs populares ( volk, arm )

revolutieperiode

• vrebodes conflicten, hervormingsvoorstellen van Gracchen

• bellum sociale ( verkrijgen burgerrecht)

• bella servillia s( slaven olv spartacus )

• 4 bella civilia :

1. marius vs sulla (wint)

2. caesar ( wint ) vs pompeius

3. octavianus+antonius (wint) vs caesarmoordenaars

4. octavianus (wint) vs antonius

=> einde republiek

keizerrijk < principaat

• keiezerrijk ( 31 v.C - 476 n.C )

• octavanius alleenheeerschapij, behoud republikeinse bestuursorganen

• 27 v.C imperium consulare ( opperbevelhebben )

• 23 v.C potestas tribunica ( vetorecht tegen beslissingen senaat en volksverg. )

• sterk monarchaal regime ( alle macht kiezer en goed georganiseerde ambtenarenstaat

• Iulisch-Claudische dynastie : Augustus, tiberius, caligula, cladius, nero

• flavische dynastiie

• antonini

dominaat

• keizer absolute heerser

• 3 n.C anarchie + soldatenkeizers

• administratiev escheiding van het rijk ( tetrarchie )

• eerste christelijke keizer

• definitieeve scheiding ORR-WRR 395 n.C

• einde WRR 476