historia arch

W którym roku cesarz Konstantyn wielki przyniósł stolicę cesarstwa rzymskiego do prowincjonalnego Bizancjum (Odtąd Konstantynopol lub drugi Rzym - secunda roma, od V w. również nazywany drugim Rzymem - Roma Nova)

330

Kto w 391 roku zakazał kultów pogańskich i uczynił chrześcijaństwo religią państwową

Teodozjusz Wielki

Ostateczny podział cesarstwa rzymskiego na część wschodnią z Rzymem i zachodnią z Bizancjum nastąpił w roku

395

Najważniejszy kościół, w którym na potrzeby kultu gromadzili się pierwsi chrześcijanie przed 313

Domus ecclesiae

Największy kościół chrześcijański zbudowany w Rzymie na polecenie Konstantyna Wielkiego

Bazylika św Piotra na Watykanie

Hagia Sophia, Konstantynopol

Rzut reprezentuje układ bazyliki bizantyjskiej

Kościół Mądrości Bożej (Hagia Sofia) w Konstantynopolu, budowany w latach 340-360 za panowania cesarza Konstancjusza II, jednego z trzech synów Konstantyna I Wielkiego był

5-nawową bazyliką podłużną

Kościół San Vitale w Rawennie z lat 522-547 jest przykładem

1-kopułowego układu centralnego

Mauzoleum Galli Placydii w Rawennie z V wieku to budowla centralna

na planie krzyża greckiego o ramionach zbliżonej długości ze sklepieniem żaglastym na ich przecięciu

Karol Wielki odradza upadłe Cesarstwo Zachodniorzymskie ustanawiając nową jego stolicę w

Akwizgranie

Karolińska kaplica pałacowa w Akwizgranie została wzniesiona na planie

centralnym 8-bocznym z obejściem

Najstarszy zachowany dziś karoliński westwerk będący częścią budowli centralnej znajduje się w

kaplicy w Akwizgranie

Karoliński kościół klasztorny w Sankt Gallen z IX w. to bazylika (ilo) chórowa.

2

Plan katedry w Durham

Romańskie, nadreńskie założenia trójkonchowe o planie centralno-podłużnym występują w

Moguncji

System wiązany to sposób wzajemnego przyporządkowania przęseł

1 nawy głównej - 2 nawy bocznej

Romańska bazylika Ste-Trinite w Caen posiada chór wschodni

schodkowy

Benedyktyński kościół opacki Cluny III (trzy) był bazyliką

2-transeptową

Akwitański kościół St-Front w Perigueux jest założeniem

5-kopułowym, centralnym na krzyżu greckim

Kościół St-Sernin w Tuluzie jest największą zachowaną do dziś na świecie świątynią

romańską

Hiszpańska katedra w Santiago de Compostela ma 3 nawowy transept podobnie jak

kościół St. Sernin w Tuluzie

Wenecka bazylika św. Marka prezentuje 5-kopułowy plan

centralny na wzorze bizantyjskim

Florencki kościół San Miniato al Monte to 3 przęsłowa bazylika pułapowa z kryptą i apsydą prezbiterialną, oparta na schemacie

starochrześcijańskim

Eklektyczny styl arabsko-bizantyjsko-normański można znaleźć w kościołach w

Cefalu, Palermo, Monreale

W katedrze w Durham po raz pierwszy w 1093 roku użyto sklepienia

krzyżowo-żebrowego

Najłatwiej rozpoznawalnym elementem stylu gotyckiego jest szkieletowa struktura konstrukcyjna budowli oraz charakterystyczny kształt łuku

ostrego

Wczesny gotyk francuski

plan katedry Notre Dame w Paryżu

Plan katedry w Reims

Ste-Chapelle w Paryżu jest obiektem

2-kondygnacyjnym

Maswerk w stylu Tudorów

Wertykalnym elementem podziału ściany romańskiej, pełniącym funkcje konstrukcyjne jest

lizena

gotyckie, kamienne, ceglanelub drewniane, dekoracyjne wykończenie w kształcie wysokiego trójkąta, wieńczące szczyt portalu albo ostrołuk okna.

wimperga

Aby osadzić kolumnę hemisferyczną na rzucie w kształcie trójkąta równobocznego należy użyć

3 pendentyw

W edykcie mediolańskim którego z roku cesarz Konstantyn

gwarantuje wolność wyznania dla wszystkich religii w tym chrześcijaństwa

313

Za panowania kogo powstał centralny kościół św. Sergiusza i Bakchusa w Konstantynopolu.

Justyniana I

Najczęściej za początek średniowiecza uznaje się rok

476

Loculus i arcosolium to typ nisz znajdujących się w podziemnych korytarzach

katakumb

Pierwsza rezydencja papieży znajdowała się na miejscu rzymskiej bazyliki

św. Pudencjany

układ bazyliki wczesnochrześcijańskiej

Kościół Mądrości Bożej (Hagia Sofia) w Konstantynopolu, budowany w latach 532-537, konsekrowany w 562 roku (Anthemios z Tralles i Izydor z Miletu) za panowaniacesarza Justyniana I był

centralnym układem kopułowym

Kościół Sant’Apollinare Nuovo w Rawennie z lat 500-504 jest przykładem

podłużnej 3-nawowej bazyliki kolumnowej bez transeptu

Mauzoleum Santa Constanza w Rzymie z IV wieku to budowla centralna

na planie

okręgu z kopułą i obejściem kolebkowym

Karol Wielki odradza upadłe Cesarstwo Zachodniorzymskie dzięki koronacji na

cesarza w roku 800 z rąk papieża Leona III rezydującego w

Rzymie

Karolińska kaplica pałacowa w Akwizgranie została wzniesiona na wzór

kościoła

San Vitale w Rawennie

Najstarszy zachowany dziś karoliński westwerk będący częścią budowli podłużnej

znajduje się w

benedyktyńskim kościele w Corvey

Brama klasztoru w Lorch to łuk triumfalny z (iloma) otworami przelotowymi.

3 jednakowymi

Plan kościoła św. Michała w Hildesheimie

Romańskie, niemieckie katedry cesarskie znajdują się w

Spirze, Wormacji, Moguncji

Sklepienie sześciodzielne (sześciopolowe) to sklepienie, w którym krzyżują się ze sobą

3 kolebki

Romańska bazylika St-Etienne w Caen posiada chór wschodni

apsydialny z obejściem i wieńcem kaplic).

Benedyktyński kościół opacki Cluny II (dwa) był bazyliką

1 transeptową

Akwitańska katedra w Angouleme jest podłużnym założeniem

salowym

Korpus kościoła St-Sernin w Tuluzie jest

5-nawowym układem podłużnym

Hiszpańska katedra Santiago de Compostela jest jednym z najważniejszych kościołów pielgrzymkowych Europy w którym znajdują się szczątki jednego z 12 apostołów

św. Jakuba

Wenecka bazylika św. Marka oparta jest na (jakim) schemacie 5 kopułowym.

bizantyjskim

Fasada zachodnia katedry w Pizie posiada bogatą artykulację z (iloma) poziomami głębokich galerii arkadowych, co stanowi charakterystyczny motyw wielu romańskich kościołów w Toskanii.

4

Eklektyczny styl arabsko-bizantyjsko-romański można zauważyć w katedrach

Sycylii

Styl romański na terenie Anglii nosi nazwę stylu (…) którego najdoskonalszym przykładem jest katedra w Durham.

normandzkiego

Pierwsze elementy struktury gotyckiej wprowadził opat Suger w świątyni

St-Denis pod Paryżem

Królewska Kaplica w Cambridge