natuurwetenschappen

stoffen

zuivere stoffen

Een soort materie die bestaat uit één soort deeltje en overal dezelfde eigenschappen heeft.

zoals bij gedestilleerd water dat enkel waterdeeltjes bevat.

mengsels

Een combinatie van twee of meer soorten deeltjes die door elkaar zitten zonder dat ze hun eigenschappen verliezen, zoals bij fruitsap waarin water, suiker en vruchtensappen samen voorkomen.

heterogene

Een combinatie van verschillende stoffen waarbij je de bestanddelen nog kunt onderscheiden, zoals bij een salade waarin je de stukjes tomaat, sla en komkommer apart ziet.

homogene

Een combinatie van stoffen waarbij je de bestanddelen niet kunt onderscheiden omdat alles er hetzelfde uitziet, zoals bij zout opgelost in water waarbij je geen verschil meer ziet tussen de twee.

grof mengsel

Een combinatie van duidelijk zichtbare vaste stoffen die niet goed mengen, zoals bij zand gemengd met ijzervijlsel.

suspensie

Een mengsel waarbij vaste stukjes in een vloeistof zitten en het er wazig uitziet, zoals zand in water dat na een tijdje naar beneden zakt.

emulsie

Een mengsel van twee vloeistoffen die normaal niet goed mengen en kleine druppels vormen, zoals olie in water bij vinaigrette.

rook

Een mengsel van vaste deeltjes in een gas waarbij je kleine stofjes ziet rondzweven, zoals bij een kampvuur waar zwarte deeltjes in de lucht hangen.

nevel

Een mengsel van kleine vloeistofdruppels in een gas waarbij het er wazig uitziet, zoals waterdruppels in de lucht bij mist.

schuim

Een mengsel van gasbelletjes in een vloeistof waarbij je lucht ziet opgesloten in kleine bellen, zoals bij slagroom.

een oplossing

Een mengsel waarbij een vaste stof, vloeistof of gas helemaal verdwijnt in een vloeistof, zoals suiker in water dat je niet meer ziet maar wel proeft.

legering

Een mengsel van twee of meer vaste stoffen die samen één stevig materiaal vormen, zoals bij brons dat bestaat uit koper en tin.

gasmengsel

Een combinatie van verschillende gassen die goed mengen en samen één geheel vormen, zoals lucht dat bestaat uit zuurstof, stikstof en andere gassen.

stofeigenschap

Een kenmerk waaraan je een bepaalde soort materie kunt herkennen, zoals geur, kleur of smeltpunt, bijvoorbeeld suiker is wit en zoet en smelt bij hoge temperatuur.

scheidingstechniek

Een manier om stoffen uit een mengsel van elkaar te halen, zoals met een zeef om zand van steentjes te scheiden.

zeven

Een scheidingstechniek waarbij je grotere stukjes uit een mengsel haalt met een zeef, zoals steentjes uit zand.

decanteren

Een scheidingstechniek waarbij je voorzichtig een vloeistof afgiet zodat de vaste deeltjes onderaan blijven, zoals water van zand scheiden door het langzaam uit te gieten

filteren

Een scheidingstechniek waarbij je vaste stukjes uit een vloeistof haalt met een filter, zoals koffiedik uit koffie.

centrifugeren

Een scheidingstechniek waarbij je een mengsel heel snel laat ronddraaien zodat de zwaarste deeltjes naar buiten vliegen, zoals bij het scheiden van bloed in een ziekenhuis.

uitdampen

Een scheidingstechniek waarbij je de vloeistof laat verdampen zodat de vaste stof achterblijft, zoals bij zoutwater waarbij het water verdwijnt en het zout overblijft.

destilleren

Een scheidingstechniek waarbij je een vloeistof verdampt en daarna weer opvangt door afkoeling, zodat je zuivere stoffen kunt scheiden, zoals bij het maken van alcohol uit wijn.

extraheren

Een scheidingstechniek waarbij je één stof uit een mengsel haalt met een oplosmiddel, zoals thee maken waarbij smaakstoffen uit de blaadjes in het water komen.