6 - Uri ng Tula

Tula

Tula

- uri ng panitikang lubos na kinalulugdan ng marami

- maaliw-aliw na paglikha ng namumukod na kagandahan

- isang tuwirang pagbabagong-hugis sa buhay; na sa ibang pananalita, io ay isang maguniguning paglalarawan, na nakakalupkupan ng kariktan sa pamamagitan ng mga sukat ng taludtod, na sa tahasang nadarama, dinaramdam, iniisip, o ginagawa ng tao

Tulang Liriko

- itinuturing na pinakamatandang uri ng tulang sinusulat ng mga makata sa buong daigdig

- itinatampok dito ng makata ang kaniyang sariling damdamin at pagbubulay-bulay. Ito ang itinuturing na pinakamatandang uri ng tulang sinusulat ng mga makata sa buong daigdig. Ito ay gamiting titik sa mga awitin

Awit (Dalitsuyo)

- itinatampok ng makata ang kanyang sariling damdamin at maging ang kanyang pagbubulay-bulay

Pastoral (Dalitbukid)

- naglalarawan ng tunay na buhay sa bukid

Oda (Dalitpuri)

- may kaisipan at estilong higit na dakila at marangal. Walang tiyak na bilang ng pantig at taludtod

- uri ng tulang awitin na nakasulat bilang papuri o dedikasyon para sa isang tao o bagay na nakakukuha ng interest o pagtuon ng makata o nagsisilbing isang inspirasyon para sa mismong oda"

Dalit (Dalitsamba)

- papuri sa Diyos o sa isang banal na tao

- tulang liriko na may aliw-iw ng awit ngunit hindi kinakanta

Soneto (Dalitwari)

- tulang may labing-apat na taludtod na naghahati ng aral sa mambabasa

- nagpapahayag ng kadakilaan ng pag-ibig

Elehiya (Dalitlumba)

- tulang may pananangis at pagtitimpi o pagmumuni-muni

Tulang Pasalaysay

- naglalahad ng mga tagpo o pangyayari sa pamamagitan ng mga taludtod

Epiko (Tulabunyi)

- layunin nito ay gisingan ang damdamin ng mga bumabasa at hangaan ang kabayanihan ng pangunahing tauhan

Metrical Romance (Tulasinta)

- dinala ng mga Espanyol sa Pilipinas kung saan ang pangunahing tauhan ay kabilang sa lipi ng mga maharlika at nagiging isang bayani

Rhumed or Metrical Tale (Tulakanta)

- pangunahing tauhan ay pangkaraniwang tao lamang. Ang mga pangyayari ay maaaring maganap sa tunay na buhay

Ballad (Tulagunam)

- awit na isinasaliw sa sayaw subalit nang lumao’y nakilala bilang isang tulang kasaysayang nasusulat sa mga taludtod na wawaluhin o aaniming pantig at sa isang paraang payak at tapatan

Tulang Dula

- tulang isinasadula sa entablado

Dramatic Monologue (Tulang Dulang Mag-isang Salaysay)

- isa lamang ang gumaganap na nagpapahayag ng hindi lamang para sa kaniyang sarili

Tulang Dulang Liriko-Dramatiko

- nagbibigay tuon na mailantad ang damdaming nakapaloob sa mga pangyayari

Dramatic Comedy (Tulang Dulang Katatawanan)

- katawa-tawa; may mga tauhang ang papel na ginagampanan ay nakalilibang at nagtataglay ng masayang pagtatapos

Dramatic Tragedy (Tulang Dulang Kalunos-lunos)

- kalungkutan at pagkasawi ng pangunahing tauhan laban sa isang lakas na higit na makapangyarihan tulad ng tadhana

- kalimitang nagwawakas ng kahabaghabag o pagkasindak sa mga nakikinig at nanonood

Melodrama (Tulang Dulang Madamdamin)

- naglalarawan ng galaw na lubhang madamdamin at nagtataglay ng nakasisindak na pangyayaring higit sa karaniwang mga karanasan ng isang normal na tao

Dramatic Tragi-comedy (Tulang Dulang Katatawa-tawang-Kalunos-lunos)

- naglalarawan ng isang kalagayang katawa-tawa at kalunos-lunos

- ang ilan sa ating matatandang komedya o moro-moro na may haluang tagpo ay masasabing mga halimbawa nito

Farce (Tulang Dulang Parsa)

- pangyayaring lubhang katuwa-tuwa at katawa-tawa kaysa makatwiran

Tulang Patnigan

- tulang sagutan na itinatanghal ng magkakatunggaling makata ngunit hindi sa paraang padula

Karagatan

- paligsahan sa tula na kalimitang nilalaro sa ga luksang lamayan o pagpipitong parangal sa isang yumao

Duplo

- iginagawa sa siyam

- pagtatalo rin na ginagamitan ng tula at kahusayan sa pagbigkas; ang mga katwirang ginagamit ay karaniwang hango sa salawikain, kawikaan, at kasabihan

- pinasisimulan ang paligsahan sa pamamagitan ng pag-usual ng isang “Ama Namin”, isang “Aba Ginoong Maria,” at isang “Rekyemeternum” para sa kaluluwa ng yumaong pinararangalan

Balagtasan

- uri ng pagtatalo ng dalawang magkaibang panig ukol sa isang paksa

- hinango mula sa pangalan ni Francisco Balagtas, inilalahad nito ang isang uri ng panitikan na kung saan ipinapahayag ang mga saloobin o pangangatwiran sa pamamagitan ng pananalitang may tugma sa huli

Jose Corazon de Jesus

- unang hari ng Balagtasan

Batutian

- pangunahing layunin nito ay makapagbigay-aliw sa mga makikinig o bumabasa sa pamamagitan ng katawa-tawa ngunit malatotoong mga kayabangan, panunudyo, at palaisipan