processen ovogenese
rijping van follikels, rijping van eicellen oögenese
primaire follikel
eicel omringt een laag follikelcellen
secundaire follikel
follikelcellen in veel rijen rond de eicel, scheiden amorfe laag af → glasvlies, scheiden follikelvocht af waarin oestrogeen zit
Graafse follikel
eicel op schiereiland, een grote follikelholte met follikelvocht, corona radiata met glasvlies
eisprong
Graafse follikel oppervlak eierstok door enzymen perforatie
rest follikel na eisprong
gele lichaam → oestrogeen + progesteron (14 dagen geen bevruchting, 3 maand wel)
stappen oögenese
1 → 2 → 3 → 4 → 5
oögonium (46cr) mitose + differentiatie → primaire eicel (46cr) meiose 1 onvolledig → primaire oöcyt (46cr) meiose 1 volledig + meiose 2 onvolledig → secundaire oöcyt + poollichaampje (23cr) → oötide + drie poollichaampjes
menstruatiefenomeen dieren
vampiervleermuizen, spitsmuizen, broedseizoen vogels, orka’s
hormonen menstruatiecyclus
GnRH (Gonadotrophine releasing hormone)
LH (luteïniserend hormoon)
FSH (follikelstimulerend hormoon
oestrogeen
progesteron
folliculaire fase
lage concentratie oestrogeen progesteron, veel GnRH → FSH, LH
oestrogeen → groei baarmoederslijmvlies follikelgroei → FSH minderen
oestrogeendrempel → verhoogde frequentie GnRH; LH-piek
slijmprop baarmoederhals vloeibaar
luteale fase
LH-piek → eisprong en begin
verdere ontwikkeling baarmoederslijmvlies
glycogeenrijk vocht
Remming RnFH, Lh, FSH
lichaamstemperatuur stijgt
slijmprop terug onrekbaar
menstruatiefase
minimale concentratie oestrogeen, progesteron, FSH, LH
menarche
eerste menstruatie
perimenopause
proces dat naar menopause leidt
fysiologische veranderingen menopause
hormoonveranderingen (vermindering productie, onregelmatig naar stop), eierstokfunctie (minder follikels), endocriene veranderingen (dalingen oes, pro zorgt voor stijging FSH en LH hypofyse
hormonale anticonceptie
pleister, de pil, vaginale ring, prikpil, staafje, hormonaal spiraal, koperspiraal, noodpil