Psychopathologie stoornissen + DSM 5 symptomen

Majeure depressieve episode

Majeure depressieve stoornis

• Aanwezigheid van een majeure depressieve episode

• Geen patroon van manie of hypomanie

  Eventuele aanvullingen zijn:

• seizoensgebonden

• Catatonisch

• peripartum

• melancholisch

Persistent depressieve stoornis

• Persoon heeft last van symptomen van ernstige of milde depressie voor langer dan 2 jaar

• Gedurende deze 2 jaar zijn de symptomen niet afwezig voor meer dan 2 maanden

• Geen geschiedenis van manie of hypomanie

• Significante last of interferentie met het dagelijkse leven

Manische episode

Bipolaire I stoornis

• Aanwezigheid van een manische episode

• Hypomanische of majeure depressieve episodes gaan vooraf aan of volgen op de manische episode

Bipolaire II stoornis

• Aanwezigheid of geschiedenis van majeure depressieve episode(s)

• Aanwezigheid of geschiedenis van hypomanische episode(s)

• Geen geschiedenis van een manische episode

Cyclothymische stoornis

• Verschillende periodes van hypomanische en mildere depressieve symptomen

• Symptomen blijven bestaan voor minstens 2 jaar, met periodes van normaal gemoed van enkele dagen of weken

• Kan evolueren in bipolaire I of bipolaire II stoornis

Male hypoactive sexual desire disorder

• Voor ten minste 6 maanden ervaart de individu weinig tot geen seksuele gedachten, fantasieën of wensen (desires)

• Het individu ervaart hier veel stress door

Female sexual interest/arousal disorder

1. Voor tenminste 6 maanden ervaart de individu weinig tot geen seksuele interesse en opwinding, waarbij minstens 3 van de volgende niet aanwezig zijn:

   • seksuele interesse

   • seksuele gedachten of fantasieën

   • het initiëren of aannemen van seks

   • opwinding of bevrediging tijdens seks

   • reacties op seksuele cues

   • (non)genitale sensaties tijdens de seks

     2. de individu ervaart hier significante stress door

Erectile disorder

1. voor tenminste 6 maanden heeft de individu moeite om een erectie te krijgen of te behouden, of de stadia na een erectie te bereiken

2. de individu ervaart hier significante stress om

Premature ejaculatie

1. voor tenminste 6 maanden ejaculeert de individu binnen de 1e minuut tijdens de seks, en eerder dan die dat wil

2. de individu ervaart hier significante stress om

Vertraagde ejaculatie

1. voor tenminste 6 maanden toont de individu een significante vertraging van de ejaculatie, een infrequente of uitgebleven ejaculatie tijdens de seks

2. De individu ervaart hier significante stress om

Female orgasmic disorder

1. voor tenminste 6 maanden toont de individu een significante vertraging van het orgasme, een infrequente of absente orgasme, of komt niet verder dan orgasmatische intensiteit

2. De individu ervaart hier significante stress om

genito-pelvic pain/penetration disorder (ookwel vaginisme)

1.tenminste 6 maanden ervaart de individu tenminste 1 van de volgende problemen:

• moeite met vaginale penetratie tijdens de seks

• significante vaginale of bekkenpijn tijdens (poging van) vaginale penetratie

• significante angst dat vaginale penetratie zal leiden tot vaginale of bekkenpijn

• significante spanning van de bekkenbodemspieren tijdens vaginale penetratie

2.De individu ervaart hier significante stress om

Paraphilic disorder

1.Voor tenminste 6 maanden ervaart de individu wederkerende en intense seksueel opwindende fantasieën, neigingen of gedragingen met betrekking tot voorwerpen of situaties buiten de gangbare seksuele norm

• bijv. niet-menselijke voorwerpen; non-genitale lichaamsdelen; het lijden of vernederen van zichzelf of anderen (partner, kinderen of andere nonconsenting personen)

2. De individu ervaart significante stress of beperkingen door de fantasieën, neigingen of gedragingen

• In sommige gevallen, zoals pedofilie, exhibitionistisch, voyeuristisch, frotteuristisch en seksueel sadistische stoornissen getuigt de uitvoering ervan van een stoornis, zelfs in de absentie van stress

Gender dysphoria in adolescenten en volwassenen

1. Voor minstens 6 maanden komt de gender-gerelateerde gevoelens of gedragingen niet overeen met diens agab, door uiting van 2 of meer van de volgende symptomen:

• gender-gerelateerde gevoelens/of gedragingen die overduidelijk tegen de geslachtskenmerken ingaan

• Sterke wens om diens geslachtskenmerken te verwijderen

• Sterke wens voor de geslachtskenmerken van een ander geslacht

• Sterke wens om lid te zijn van een ander geslacht

• Sterke wens om behandelt te worden als lid van een ander geslacht

• Sterk idee hebben dat diens gevoelens en acties karakteriserend zijn voor dat van een ander geslacht

2. De individu ervaart hier significante stress om

Schizofrenie

1. voor 1 maand moet de individu 2 of meer van de volgende symptomen grotendeels van de tijd hebben:

• waanideeën

• hallucinaties

• verwarde spraak

• abnormale motoriek, sowieso catatonie

• Negatieve symptomen

2. Ten minste 1 van de symptomen moet waanideeën, hallucinaties of verwarde spraak bevatten

3. De individu functioneert slechter in verschillende aspecten van het leven dan voor de symptomen opkwamen.

4. Na deze maand van intense symptomen, moet de individu voor minstens 5 maanden daarna verslechterd functioneren.

Schizofreniforme Stoornis

voldoet aan de schizofrenie diagnose maar twijfel aan het tijdscriterium

• langer dan 1 maand, korter dan 6 maanden

Schizoaffectieve Stoornis

• Ononderbroken ziekteperiode waarin op bepaalde tijd wordt voldaan aan zowel Stemmingsepisode (grootste deel v.d. tijd) als Criterium A symptomen schizofrenie

• Gedurende zelfde periode zijn er wanen of hallucinaties geweest zonder centraal staande stemmingsklachten

• 6 maanden of meer

Waanstoornis

• Waanideeën voor meer dan 1 maand

• Criterium A Schizofrenie niet aan orde

• Dysfunctioneren niet aanmerkelijk en gedrag niet vreemd of bizar

• Kan niet beter verklaard worden door body dysmorfic disorder of ocs met slecht inzicht

Kortdurende Psychotische Stoornis

• Voldoet aan criteria A voor schizofrenie

• korter dan 1 maand

• daarna terugkeer naar originele staat van functioneren zonder gevolgen

katatonie

katatonie is geen onafhankelijke diagnose meer, maar een onderdeel van andere psychische stoornissen

Gegeneraliseerde angststoornis

• Meer dan 6 maanden last van onevenredige, oncontroleerbare en voortdurende angst en zorgen over verschillende zaken

• Tenminste drie van de volgende symptomen: gespannenheid, vermoeidheid, concentratieproblemen, geïrriteerdheid, spierspanning, slaapproblemen

• Significante subjectieve last of interferentie met dagelijks leven

Fobie

• Uitgesproken, voortdurende en disproportionele angst voor een bepaald object of situatie; typisch voor langer dan 6 maanden

• Confrontatie met het object zorgt voor onmiddellijke angst

• Vermijding van de gevreesde situatie

• Significante last of interferentie met het dagelijkse leven

Agorafobie

• Uitgesproken, disproportionele of herhaalde angst in tenminste twee afgebakende situaties

• Symptomen blijven meestal meer dan 6 maanden voortduren

• Vermijding van de agorafobische situatie

Sociale angststoornis

• Uitgesproken, disproportionele en herhaalde angst over sociale situaties waarbij de patient zou kunnen blootgesteld worden aan het oordeel van anderen; meestal meer dan 6 maanden last

• Angst om negatieve geëvalueerd te worden of om anderen te beledigen

• Blootstelling aan de sociale situatie zorgt bijna altijd voor angstigheid

• Vermijding van de gevreesde situatie

• Significante last of interferentie met het dagelijkse leven

Paniekstoornis

• Verschillende onverwachte paniekaanvallen

• Een of meerdere aanvallen worden gevolgd door een of beide van de volgende symptomen:

  • Minstens een maand van aanhoudende zorgen over toekomstige aanvallen

  • Minstens een maand van dysfunctionele gedragsveranderingen die verband houden met toekomstige aanvallen (bv., nieuwe ervaringen

    vermijden)

Obsessief-Compulsieve stoornis

• Last hebben van obsessies, compulsies of beide

• Deze obsessies of compulsies nemen aanzienlijk veel tijd in beslag

• Significante last of interferentie met het dagelijkse leven

Anorexia Nervosa

• met intentie te weinig voeding- en energieinname, wat resulteert in ondergewicht

• Individu is bang voor aankomen, en zoekt verschillende manieren om dat te voorkomen (ondanks het ondergewicht)

• Individu heeft een verstoord lichaamsbeeld, plaats onterechte nadruk op gewicht en ziet niet de serieuze implicaties van het ondergewicht in.

• Twee subtypes:

  • restricting type: restrictie van voedselinname

  • Binge-eating/purging type: binge eten gevolgd door gewichtsverlies door bijv. laxatiemiddelen of overgeven

Boulimia Nervosa

• herhaaldelijke binge-eating episodes

• Herhaaldelijke compensatie handelingen om aankomen te voorkomen

• Symptomen zijn zijn wekelijks aanwezig voor tenminste 3 maanden

• Abnormale invloed van gewicht en lichaamsvorm op beoordeling van zichzelf

Binge-eating disorder

• herhaaldelijke binge-eating episodes

• deze binge-eating disorder hebben tenminste 3 van deze kenmerken:

  • ongewoonlijk snel eten

  • absentie van honger

  • oncomfortabel gevoel van verzadiging

  • stiekem eten door schaamte gevoelens

  • gevoelens van zelfwalging, depressie, of excessief veel spijt

• Significante stress

• Binge-eating episodes vinden wekelijks plaats voor meer dan 3 maanden

• Absentie van compensatie handelingen