Kaarten: Sociaal-economische analyse | Quizlet

Decductibles

Je betaald zelf tot aan een bepaald bedrag per jaar

Co-payment

Per prestatie betaal je een bepaald bedrag zelf

Coinsurance

Per prestatie betaal je een bepaald percentage zelf

Marktgebaseerde lonen

Waarde van een leven = het loon dat ze nog zouden kunnen verdienen

Contingent valuation

Waarde van een leven bevragen, waardering van risico's

Revealed preferences

Betalingsbereidheid achterhalen door andere keuzes te analyseren

QUALY

quality adjusted life year: aantal en kwaliteit van levensjaren

Baumol Cost Disease

Stijgingen in de productieve sectoren (fabrieken) zorgen ook voor loonstijgingen in sectoren met lage productiviteit (gezondheidszorg) waardoor de totale kosten sterker stijgen

Preferred providers

Keuze beperken tot bepaalde instellingen dei aan competitieve prijzen diensten aanbeiden

Prospective payment

Op voorhand kosten bepalen en op basis daarvan behandelingen selecteren

Libertarisme

Individuele vrijheid, eigendomsrecht en vrije markt (natuurrecht/empirisch)

Liberalisme

Utilitarimse: max totaal nut

Utilitarisme

Max totaal nut

Rawls

Verbeteren van de zwakste positie (maxmin)

Capabilities Framework (Sen)

Wat is het goede leven?

Capabilities

Reële kansen die mensen hebben om verschillende levensstijlen te leiden

Functionings

Feitelijke dingen die een individu doet of bereikt in zijn of haar leven. Het zijn concrete resultaten van de mogelijkheden die mensen hebben

Armoede als capability

armoede is relatief in termen van noden, maar absoluut in termen van capabilities

collectivisme

gelijkheid en overheid centraal

sociaal-democraten

markt en overheid

marxisten

exploitatie van arbeid; kapitalisme; klassenstrijd; overheid in plaats van de markt

voorwaarden evenwicht

efficiënt in productie, product-mix en consumptie

pareto-efficiëntie

iedereen kan best eigen welzijn beoordelen + sociale welwaart neemt enkel toe als niemand slechter af is

first-best economy

competitief equilibrium met maximale welvaart + de samenleving kan dit bereiken door efficiënt middelen te verdelen

publieke goederen

geen uitsluiting + geen rivaliteit

vrijbuitersgedrag

waarom moet ik investeren als anderen dat al doen

externaliteit

gedrag van iemand zorgt voor kosten/baten voor anderen, zonder dat deze persoon ervoor moet compenseren

pigou belasting

belasting die dient om de externaliteit te internaliseren

merit goods

goederen die ondergeconsumeerd worden indien de overheid niet tussenkomt

voorwaarden verzekering

individueel risico; kans <1; kans berekenbaar; geen averechtse selectie of moral hazard

averechtse selectie

verzekeraar weet niet wie welk risico draag dus: gepoold risico of individueel (iedereen kiest goedkoopste optie)

moral hazard

de verzekerde gaat doelbewust zijn gedrag aanpassen waardoor er een hoger risico is of de kosten oplopen

microsimulatiemodellen

instrumenten om beleid te evalueren: indivuduele beslissingseenheden die van gedrag kunnen veranderen door een set van regels

complexiteit van modellen

statisch model + gedragsdimensie + tijdsdimensie + ruimtelijke dimensie + macro dimensie

policy swapping

beleid van bepaalde landen toepassen op andere landen om te kijken of dat beleid beter zou werken

indexsprongen

parameters niet aanpassen (indexeren) ondanks dat de spilindex is overschreden

eerste en tweede orde effecten

zonder gedrag en met gedragswijziging

statische veroudering

modellen herwegen of indexeren

dynamische veroudering

intertemporele transities (assumpties) of forecasting (projecties)

nowcasting

schatting van het heden/nabije toekomst of basis van recent verleden

spatiale microsimulatie

inkomens toewijzen aan kleine eenheden (regio's)

extensieve marge

participatie belastingvoet: hoeveel belasting betalen indien mens gaat werken tov niet-werken

intensieve marge

marginale effectieve belastingvoet: wat is de kost van meer te gaan werken

marginale kost van publieke middelen

wat is het verschil in kost tussen lump-sum en huidig belastingsysteem

services trilemma

onmogelijk om zowel meer werkgelegenheid, als minder ongelijkheid en minder overheidsuitgaven te creëeren

substitutie-effect

lonen stijgen waardoor men minder gaat werken voor hetzelfde loon (andere helling)

inkomenseffect

minder inkomen door minder te gaan werken, daarom meer gaan werken om inkomen terug te krijgen (parallelle verschuiving)

EITC

earned income tax credit

meta-analysis

Een methode om de resultaten van onafhankelijke studies te combineren en op basis daarvan conclusies te trekken (selectiecriteria + resultaten harmoniseren)

sociale economie

verzamelnaam voor ondernemingen die niet in eerste instantie voor de winst opgericht werden, maar die een sociale doelstelling hebben

NEC

normaal economisch circuit

indicering (ICF)

international classification of functioning, disability and health

honoraria

prijzen voor gezondheidszorg (dokters, verpleging, ziekenhuis)

GPS (global payment with standardisation)

vast bedrag voor gestandaardiseerde ingrepen

climate sensitivity

gevoeligheid van het klimaat volgens de verandering in broeikasgassen

koolstofbudget

hoeveelheid aanvaardbare koolstof om de temperatuurstijging op een bepaald niveau te houden

Tragedy of the Commons

overmatig gebruik van publieke goederen waardoor ze uitgeput raken

Coase Theorem

Wanneer er duidelijke eigendomsrechten zijn en onderhandelingen kunnen kosteloos gebeuren dan kan het sociaal optimum bereikt worden door onderhandeling + het optimum is onafhankelijk van wie de eigendomsrechten heeft

holdout probleem

vanwege geelde eigendomsrechten heeft elke eigenaar recht over de anderen

kosten-baten analyse

vergelijking van alle kosten en baten bij een publiek project om te beslissen of een project dient uitgevoerd te worden

IAM

integrated assessment models: klimatologische en economische modellering

DICE-model

dynamic integrated model of climate and economy

RICE-model

regional integrated model of climate and economy

damage function

benadering van de relatie tussen temperatuursverandering en de economische gevolgen (kosten) van deze verandering

IPCC

Intergouvernementele werkgroep inzake klimaatverandering (EU)

environmental justice

lokaal, scheiding mens-natuur

international justice

politiek, mensen en landen

global justice

globale samenleving, weinig aandacht sociaal-ecologische verbinding

planetary justice

planetaire schaal, integratie samenleving en natuur

kosmopolitissch

wereld gemeenschap, eerlijke verdeling kosten en baten

kritisch perspectief

structurele onrechtvaardigheid aanpakken

productieperspectief

uitstoot geteld bij de product van elk deel

consumptieperspectief

uitstoot geteld om dat goed te kunnen consumeren

EE-IO methodologie

alle uitstoot achterhalen die betrokken is bij het maken van een bepaald product

single region EE-IO

veronderstellen dat de technologie in andere landen gelijk is aan die van België

emission intensity

hoeveelheid emissies per euro consumptie

dominantieanalyse

relatief gewicht van verklarende variabelen bepalen

drawdown

het toekomstig punt waarop het niveau van broeikasgassen stopt met toenemen en geleidelijk start te dalen

PHDI (planetary pressures-adjusted HDI)

HDI gecorrigeerd voor emissies per capita en ecologische voetafdruk

distributieve rechtvaardigheid

verdeling van impact en kosten/baten van klimaatverandering en klimaatbeleid

procedurele rechtvaardigheid

rechtvaardigheid binnen het beslissingsproces

restauratieve rechtvaardigheid

herstel van schade geleden door getroffen groepen en landen

grandfathering

bedrijven die in het verleden hebben uitgestoten en niet de middelen hebben om direct hun stoot te verminderen gratis ETS geven

benchmarking

bedrijven met de minste uitstoot belonen met ETS (verhandelbaar)

carbon leakage

risico dat bedrijven zich gaan verplaatsen naar plaatsen zonder koolstofbelasting

effect van lock-ins

lage inkomens hebben vaak niet de middelen om over te schakelen naar milieuvriendelijke alternatieven