SEJARAH (F5) BAB 5.4 LANGKAH PEMBENTUKAN MALAYSIA

1. Siri Lawatan

① Tunku Abdul Rahman (TAR) ke Sarawak & Brunei

→ Jumpa pemimpin tempatan & terangkan “plan” pembentukan.

② Pemimpin Sarawak & Sabah ke PTM

→ Untuk meninjau kemajuan di PTM.

③ TAR ke Sarawak & Sabah.

④ Dr. Burhanuddin & Ghafar Baba ke Sarawak & Sabah

→ Tersepakat ahli politik untuk menjelaskan “plan” pembentukan kepada penduduk Sabah & Sarawak.

2. Jawatankuasa Setia Kawan Malaysia (JSKM)

Mesyuarat diadakan 4 kali di Jesselton, Kuching & KL.

Ahli: Pemimpin PTM, SGP, Sabah & Sarawak.

Pengerusi: Donald Stephens.

Tujuan:

Sebar maklumat tentang pembentukan Malaysia.

Perbincangan untuk dapatkan tata cara pembentukan.

Memupuk aktiviti pengebahan & cepatkan pembentukan.

3. Rundingan London

Pihak berunding:

Kerajaan PTM 🇲🇾 & Kerajaan British 🇬🇧

Tujuan: Dua bersetuju agar suruhanjaya ditubuhkan untuk tinjau reaksi penduduk Sabah & Sarawak.

4. Referendum Singapura

Diadakan untuk menyatakan bentuk pilihan Singapura sertai Malaysia.

Hasil:

Rakyat Singapura setuju bergabung seperti syarat kerajaan SGP dan PTM tetapkan.

5. Suruhanjaya Cobbold

Ahli:

Lord Cobbold (Pengerusi)

Sir Anthony Abell

David Watherston

Wong Pow Nee

M. Ghazali Shafie

Tugas:

Melawat 20 pusat lawatan di Sarawak & 15 di Sabah.

Serahkan laporan kepada kerajaan British & PTM.

Laporan:

Menyatakan ⅔ penduduk sokong pembentukan Malaysia.

Syorkan guna Perlembagaan Persekutuan PTM (1957) sebagai perlembagaan baru dengan pindaan.

Cadangkan kuasa autonomi bagi Sabah & Sarawak dalam kerajaan persekutuan.

6. Jawatankuasa Antara Kerajaan (JAK)

Tujuan: Rangka perlembagaan.

Pengerusi: Lord Lansdowne

Timbalan Pengerusi: TAR

Ahli lain: Ketua Setiausaha, Setiausaha Kewangan, Pegawai Negeri & wakil Sabah-Sarawak.

5 Jawatankuasa Kecil:

Perundangan & Kehakiman

Perlembagaan

Perkhidmatan Awam

Kewangan

Jabatan & Organisasi

Mesyuarat pertama: Jesselton

Mesyuarat terakhir: KL

18 perkara bagi Sarawak, 20 bagi Sabah.

Teras utama perlembagaan:

1. Islam – agama rasmi persekutuan.

2. BM – bahasa rasmi persekutuan; BI juga rasmi bagi SS.

3. Sistem pendidikan di bawah kawalan persekutuan.

4. Dalam parlimen:

24 kerusi Sarawak

16 kerusi Sabah

15 kerusi Singapura

5. Kuasa imigresen & kerajaan persekutuan SS ada kuasa sendiri.