Атамура БАСПАСЫ) Ауыл шаруашылығында еңбек өнімділігі артқан уақыт: Кезбе қолөнершілердің қоныстары қалыптасты: жол тораптарының, өзен өткелдерінің бойында және қолайлы теңіз айлағына таяу жерлерде. Қолөнер мен сауданың орталығына айналған қалалар пайда болды: ХІ ғасырда. Рим дәуірінен қалған қалалар болды: ақсүйектер мен діни шонжарлардың мекенжайлары немесе қамалдары. Кезбе қолөнершілердің қоныстары қалыптасты: жол тораптарының, өзен өткелдерінің бойында және қолайлы теңіз айлағына таяу жерлерде. Кезбе қолөнершілер тұрақтанған аймақтар: Оксфорд, Кембридж Англияда Майндағы Франкфурт - Германияда. Өз үйлерін ірі монастырьлар мен атақты феодалдар мен бекіністердің іргесіне салды: кезбе қолөнершілер. Бург сөзінің мағынасы: қамал. Шіркеу төңірегінде қалыптасқан қала аттарына қосарлап жалғанған тіркестер: санкт, сан, сен (әулие). Рим дәуірінен қалған қалалар: Италияда – Рим, Англияда – Лондон, Францияда – Париж. Ірі монастырьлар мен атақты феодалдар бекінісінің іргесінде тұрғызылған қалалар: Страсбург, Аугсбург, Гамбург. Шіркеу төңірегінде қалыптасқан қала: Сен-Жермен. Бірнеше ондаған мың тұрғындары болған ты қалалар: Лондон, Париж. Орта ғасырларда қалалардағы адам саны: 5-6 мыңнан аспады. Орта ғасырларда бірнеше ондаған мың тұрғын халқы болған Батыс Еуропаның қалалары: Париж, Лондон. Қаладағы ең кең жер: базар алаңы. Базар алаңына таяу жерде орналасты: қаланың бас шіркеуі - собор Қаланың бас шіркеуі: собор. Қала тұрғындары алаңға салған қалалық кеңес үйі: Ратуша. Қала тұрғындарының негізгі кәсібі: қолөнер мен сауда. Өсіп келе жатқан қалаларға және король өкіметіне сауатты адам қажет болу себебі: саудадан түсетін пайданы есептеу, қалалық кеңестерде іс жүргізу қажеттіліктері. Еуропада ХІІ ғасырда пайда болған Тұңғыш жоғары мектептер: университеттер. Еуропада тұңғыш жоғары мектептер - университеттер ашылды: атақты мұғалімдері бар қалаларда. Жоғары мектептерде жүргізілген оқу тілі: латын. РОДЖЕР БЕКОН. ХІІІ ғасырда Англияда өмір сүрген атақты ғалым: Роджер Бэкон. «Ғылымның мақсаты,- деп көрсетті ол, табиғатты зерттеп, оны адамға қызмет еткізу» деп жеткізген ғалым: Роджер Бэкон. Магнитті стрелкамен және үлкейткіш шынымен тәжірибе жасаған Англияның атақты ғалымы: Роджер Бэкон Ғылым мен білімнің дамуына зор үлесін қосқан: кітап басып шығару ісінің қалыптасуы. Еуропадағы ең алғашқы кітап басып шығарылды: 1445 жылы. Еуропадағы ең алғашқы кітапты басып шығарған неміс шебері: Иоганн Гутенбург. ХІІ ғасырдың бас кезінде жазылған халыққа кең тараған рыцарьлық дастан: «Ролланд туралы жыр». «Ролланд туралы жыр» дастанында баяндалады: Ұлы Карл Испаниядан шегінген кезде граф Ролланд отрядының ерлікпен шайқасып қырғынға ұшырағаны Ролланд туралы жыр» дастаны бойынша мінсіз рыцарь ретінде суреттелген. Францияда шынайы сүйіспеншілік, жауға өшпенділік сипатталған жыр: "Сүйікті Францияға". "Сүйікті Францияға" жырында айыпталады: отанына опасыздық жасаған феодалдар. Франция қалаларында ондаған жылдар бойы мысалдар мен ертегілер негізінде құралып айтылып жүрген дастан: Ролланд «Түлкі туралы роман». «Түлкі туралы роман» дастанының кейіпкерлері: Жалқау ірі Шіркеудің топас феодал - аю қызметкері есек Жауыз рыцарь- қасқыр Тапқыр қала тұрғыны түлкі. Шаруалардың өмір жөніндегі түсінігі көрініс тапты: халықтың ауызша шығармаларында - өлеңде, ертегіде, балладада. Көбіне оқиғалардың күн сайынғы желісін сипаттай отырып, шайқастар, дипломатиялық келіссөздер туралы егжей-тегжейлі есептер жазған: жылнамашылар. Ежелгі Русьтегі ең елеулі поэзиялық шығарма: «Игорь жорығы туралы жыр». Игорь жорығы туралы жыр» жазылды: 1185 жылы Киевте. Батыс Еуропада үлкен құрылыстар салу басталды: ХІ ғасырда. ХІ-ХІІ ғасырлардағы құрылыстардағы ғимараттарға берілген атау: роман (латын сөзі «Рома» - Рим). Мырзалардың өктемдігінен құтылған қала тұрғындары сауда үйлерін, ратушалар, соборлар, ауруханалар, қонақүйлерін сала бастаған уақыт: ХІІ ғасырдың аяғынан бастап. Мырзалардың өктемдігінен құтылған қала тұрғындары сала бастаған ғимараттар: сауда үйлері, ратушалар, соборлар, ауруханалар, қонақүйлер. XII-XV ғасырлардағы құрылыстарға берілген атау: готикалық. Қаракөлеңке роман храмынан өзгешелігі: готикалық соборлар үлкен терезелерімен жарқырап көрінді. Ең үлкен готикалық собор мұнараларының биіктігі: 150 метр. Ортағасырлардағы соборлар безендірілді: құдайларды, епископтарды, корольдерді бейнелейтін мыңдаған бедерлермен және мүсіндермен. Роман шеберлері адам денесін көбіне бейнеледі: жүдеу, бет-бейнесін кескінсіз, титықтаған етіп. Роман шеберлері адам бейнесіне көбіне жұпыны пішін беру себебі: адамның қиналысын немесе шаттығЫН барынша жеткізу үшін. Адам бейнесі дәлірек беріліп, киім қыртыстары, денесінің кескін-пішіні айқын байқалған мүсін стилі: готикалық. Венецияға Константинопольден әскери жорық кезінде әкелінген мүсін: мыстан құйылған төрт ат мүсіні. Роман храмдарының қабырғаларындағы суреттер: суретке толы болды, ол суреттерден құлшылық етушілерге "әулиелер" мен Құдайдың сұсты бейнелері қарап тұратын. Готикалық соборлардың қабырғаларында аз орын берілді: бейнелеу өнеріне. Храм ішіне түскен күн сәулесі колоннада, төбе мен еденде жалт- жұлт ойнап, храмға ерекше салтанат көрініс берді: витраж арқылы. Бейнелеу өнерінің аса зор жетістігі: кітап миниатюрасы. Орта ғасырлардағы адам өмірінің барлық жағы бейнеленді: ашық салынған суреттерде. Витраж, миниатюрларда суреттелген бейнелер: шаруалар мен қолөнершілердің еңбек үстіндегі жағдайы.
Updated 45m ago
Flashcards (33)
Studied by 0 people