anatomia 3. układ płciowy samicy

podaj po kolei budowę układu rozrodczego samicy (13 elementów)

jajknik→ lejek jajowodu→ bańka jajowodu→ cieśń jajowodu→ rogi macicy→ ujście maciczne→ trzon macicy→szyjka macicy→ ujście wew.→ ujście zew.→ pochwa→ przedsionek pochwy→ wargi

co tworzy lejek jajowodu?

czym zaczyna się jajowód?

co mamy po cieśni jajowodu?

jaki nabłonek nam wyściela jajowód

strzępki jajowodu tworzą lejek jajowodu

jajowód zaczyna się lejkiem

po cieśni mamy dwa ujścia

nabłonek okresowo migawkowy

jakie zwierze ma najdłższe rogi macicy i na czym są podwieszane?

locha ma najdłuższe rogi macicy podwieszane na krezce jajowodu i więzadle szerokim macicy

co może być podzielone u krowy?

co ma locha w szyjce macicy a co mają inne zwierzęta?

u krowy może być trzon macicy podzielony

locha ma poduszki szyjkowe w szyjce macicy a inne mają brodawki maciczne

czym otoczony jest jajnik?

ile może być potomstwa u krowy lochy i konia?

jajnik otoczony jest błoną białawą

u krowy może być maks potomstwa 2

u lochy maks 7 na róg

u klaczy 1 źrebak na róg ale bardzo rzadko są 2 prawie wogóle

co charakteryzuje pęcherzyki jajnikowe?

gdzie rozwija się komórka jajowa?

jakich pęcherzyków mamy najwięcej w życiu płodowym?

pęcherzyki jajnikowe mogą być w różnych stadiach

w pęcherzyku sie komórka jajowa rozwija

w życiu płodowym jest najwięcej pęcherzyków pierwotnych

czym jest afrezja?

gdzie są pęcherzyki dojrzewające

w jakich komórkach powstają esrogeny?

afrezja- zanik pęcherzyków jajnikowych

pęcherzyki dojrzewające w warstwie korowej/pęcherzykowej jajnika

estrogeny (estriol itp powstają w kom. ziarnistych i śródmiąższowych

kiedy mamy owulację?

owulacja- gdy komórka (dojrzały pęcherzyk) gotowa jest opuścić jajnik

co oznacza obecność ciałka żółtego? co daje żółty kolor? co jest produkowane i co robi?

ciałko żółte to ciałko ciążowe oznacz że była owulacja komórki luteinowe dają żółty barwnik i produkowane są hormony np. progesteron który utrzymuje ciąże i chamuje rozwój kolejnych pęcherzyków

kiedy mamy ciałko białawe?

ciałko białawe powstaje jak degraduje (ulega zwyrodnieniu tłuszczowemu) ciałko żółte a następnie bliźnieje

jajnik klaczy- co go okala? co go pokrywa? co posiada?

naczynia krwionośnne

błona surowicza

Dół owulacyjny u klaczy to specyficzne zagłębienie na powierzchni jajnika, przez które zawsze dochodzi do owulacji (uwolnienia komórki jajowej).-Występuje tylko u klaczy (u innych gatunków jajnik owuluje z dowolnego miejsca powierzchni)

w jakiej części jajowodu dochodzi do zapłodnienia?

co ma jamka w oocycie II rzędu?

w bańce jajowodu (w lejku może dojść)

płyn pęcherzykowy

podaj 3 kroki jak dostajemy komórkę jajową

1-co go pokrywa?

2-co go wypełnia

3-gdzie wpada

oogonium-2n (może być jajową) pokrywa go 1 warstwa komórek nabłonkowych

→

oocyt 1 rzędu (wypełniają go komórki ziarniste)

→

komórka jajowa (wpada do lejka jajowodu)

jaką komórką jest komórka jajowa?

jak u niej z materiałem gentycznym?

największa komórka

ma mitochondria więc matka przekazuje geny mitochondrialne bo plemniki nie mają mitochondriów

co mają plemniki zamiast mitochondriów?

mają w akrosomie enzym mogący rozpuścić osłonkę przejrzystą

czym jest kariogamia?

kariogamia-połączenie przedjądrzy-parowanie chromosomów homologicznych

podaj od 1-11

1-błona biaława

2-pęcherzyki pierwotne

3-ciałka kierunkowe

4-oocyt II rzędu

5-pęcherzyk dojrzały

6-komórka jajowa

7-komórki ziarniste i śródmiąższowe

8-jamka z płynem pęcherzykowym

9-część ukrwiona (część rdzeniowa)

10-wieniec promienisty

11-błona przejrzysta

cel ciałek kierunkowych?

Cel ciałek kierunkowych: pozbycie się zbędnych chromosomów podczas mejozy – dzięki temu komórka jajowa ma 1n.

jajnik po łacinie

jego 2 warstwy i co we wnętrzu?

orarium

warstwa korowa-miąższowa

warstwa pęcherzykowa

pęcherzyk

co mamy w zrębie warstwy miążśzowej?

są tam młodociane formy komórek jajowych-oocyty

co tworzy wzgórek jajonośny?

oocyt wraz z otaczającymi go pęcherzykowymi komórkami

co przejmuje funkcje ciałka żółtego po połowie ciąży?

co umożliwia rozwój organizmu podczas ciąży?

podaj 3 błony płodowe i co robią?

łożysko

łożysko

owodnia, omocznia, kosmówka-łączą się ze ścianą macicy tworząc łożysko

czym i co robią komórki trofoblastu i komórki endoblastu?

trofoblastu-przetrwaniowa forma (nie tworzą łożyska robią to błony płodowe)

endoblastu-zaczątki narządów

podaj 2 ogólne podziały łożysk

rzekome-naczynia oddalone od kosmówki

prawdziwe-kosmówka ma kontakt z naczyniami

Łożysko krwiokosmówkowe - czym się charakteryzuje i u kogo jest?

🩸 Łożysko krwiokosmówkowe (haemochorialne)

• Kosmki płodu zanurzone bezpośrednio w krwi matki

Łożysko kosmówkowo-śródbłonkowe co oddziela krew płodu? u jakich zwierząt jest?

Łożysko kosmówkowo-śródbłonkowe

➡ Krew płodu oddziela tylko śródbłonek naczyń matki i kosmówkę
📍 Występuje u: mięsożerców (pies, kot)
✅ Najcieńsza bariera → ułatwia wymianę gazów i substancji

Łożysko nabłonkowo-kosmówkowe co oddziela krew płodu? u jakich zwierząt mamy?

Łożysko nabłonkowo-kosmówkowe

➡ Krew płodu oddziela nabłonek macicy i kosmówka
📍 Występuje u: świni, konia
➕ Bariera grubsza niż u mięsożerców

łożysko łączno-kosmówkowe co pozostaje między naczyniami matki a kosmówką? u jakich zwierząt jest?

Łożysko łączno-kosmówkowe

➡ Między kosmówką a naczyniami matki pozostaje tkanka łączna macicy
📍 Występuje u: przeżuwaczy (krowa, owca, koza)
➖ Jeszcze grubsza bariera niż w nabłonkowo-kosmówkowym

co ma krowa w swoim płodzie? i co się do nich przyczepia i czym to coś jest?

krowa ma brodawki maciczne i do nich się kotyledony przeczepiają

Kotyledony- u krów to 🧷części płodowe łożyska, które łączą się z odpowiednimi częściami macicy zwanymi karunkulami. Razem tworzą tzw. łożyskowe liścienie