De Geo VWO Wonen in Nederland H1

afbraak van de kust

afbraak van de kust

Aantasting van een deel van de kust, al dan niet beïnvloed door menselijk ingrijpen.

bodemdaling

Verlaging van de hoogte van het maaiveld, een rivierbodem of de zeebodem.

bolwerkvorming

Proces waarin de kust dicht aan zee wordt bebouwd en haar flexibiliteit verliest.

Deltafonds

Geldreservering in de rijksbegroting met behulp waarvan ook in de toekomst de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening van Nederland worden zekergesteld. Het fonds is ingesteld in 2013.

Deltaprogramma

Een plan opgesteld door de Tweede Deltacommissie om Nederland te beschermen tegen overstromingen of een tekort aan zoet water.

Deltawet

Wet uit 1958 die was gericht op de uitvoering van de Deltawerken, zoals afsluiting van de zeearmen tussen de Westerschelde en de Nieuwe Waterweg en de versterking van de hoogwaterkering ter beveiliging van Nederland tegen stormvloeden.

Deltawet waterveiligheid en zoetwatervoorziening (2011)

Nederlandse wet die de bescherming tegen overstromingen en de zorg voor zoetwatervoorziening in relatie tot de verwachte klimaatverandering moet waarborgen.

doodtij

Getijdensituatie op zee waarbij het verschil tussen hoog- en laagwater minimaal is.

duin

Door de wind gevormde zandheuvel aan de landzijde van het droge strand.

dynamische handhaving

Vorm van kustbescherming waarbij de kustlijn binnen een bepaalde bandbreedte mag bewegen (basiskustlijn), zodat water en wind vrij spel hebben.

eb

Daling van de waterstand op zee, in een estuarium of in een groot meer ten gevolge van de getijdenbeweging. Heet ook afgaand tij.

estuarium

Trechtervormige riviermonding waar zoet rivierwater en zout zeewater zich vermengen.

getijdenstroming

Waterbeweging die het gevolg is van de afwisseling van eb en vloed.

harde kust

Door de mens aangelegde en onderhouden zeewering, die ten minste gedeeltelijk bestaat uit bouwmateriaal, zoals hout, basalt en asfalt.

integraal waterbeleid

Samenhangend beleid wat betreft invalshoeken en schaalniveaus op het gebied van waterveiligheid en watervoorziening.

klimaatverandering

Verandering van de gemiddelde weersgesteldheid over een zeer lange periode als gevolg van natuurlijke of menselijke oorzaken.

kustproces

Voortdurende verandering van de kustlijn onder invloed van natuurlijke en menselijke factoren.

Nationaal Waterplan

Uitwerking van het Deltaprogramma, gericht op duurzame veiligheid en zoetwatervoorziening.

neerslagregiem

Verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode.

opbouw van de kust

Aangroei van een deel van de kust, al dan niet geholpen door menselijk ingrijpen. Heet ook kustopbouw.

overstromingsrisicobewustzijn

De mate waarin de inwoners van een gebied zich bewust zijn van de natuurlijke gevaren die hen omringen en welk risico ze daarbij lopen, in dit geval overstromingsgevaar.

primaire waterkering

Een duin, dijk, dam of ander object dat de inwoners van een gebied (een dijkring) beschermt tegen buitenwater.

Rijkswaterstaat

De overheidsdienst die het beleid (van het ministerie van Infrastructuur en Milieu) uitvoert op het gebied van veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid in Nederland.

slufter

Zoute of brakke duinvallei die in open verbinding staat met de zee, zodat zout water onder invloed van het getij kan binnenstromen.

springtij

Getijdensituatie van extra hoog water op zee als gevolg van het samenvallen van de aantrekkingskracht van de zon en de maan.

Tweede Deltacommissie

Staatscommissie (2008) die de overheid moest adviseren over de gevolgen voor de Nederlandse kust van de te verwachten zeespiegelstijging, de afvoer van de grote Nederlandse rivieren en andere klimatologische en maatschappelijke ontwikkelingen in de komende eeuw, en welke duurzame oplossingen er mogelijk zijn.

vloed

Stijging van de waterstand op zee, in een estuarium of in een groot meer ten gevolge van de getijdenbeweging.Heet ook opkomend tij.

wad

Gebied dat onder invloed staat van een groot getijverschil en waarvan bij eb grote oppervlakten droogvallen en dat bij vloed onder water loopt.

waterschap

Regionale overheidsinstantie die zorgt voor het waterbeheer in een bepaald gebied. Heet ook hoogheemraadschap.

wind

Luchtstroming die wordt veroorzaakt door drukverschillen in de atmosfeer. Is een belangrijke factor bij de opbouw en de afbraak van de kust.

zachte kust

Kuststrook die (grotendeels) door de natuur is gevormd, zoals duinen.

Zandmotor

Een experimentele manier van kustbescherming en kustonderhoud in de vorm van een aangelegde zandvlakte voor de kust, waarbij de natuur helpt bij de bescherming tegen de zee.

zandsuppletie

Kunstmatig aanbrengen van zand op strand of onderwateroever om de gevolgen van kusterosie (uitschuring of afslag) te herstellen.

zeedijk

Door de mens aangelegde wal om het land te beschermen tegen de zee.

zeespiegelstijging

Een langdurige verhoging van het zeeniveau met als voornaamste oorzaak de opwarming van het klimaat.

zeestroming

Zoutwaterstroming in de zee ten gevolge van getijdenwerking, opstuwing door de wind, dichtheidsverschillen of golfwerking.