Układ pokarmowy/ moje fiszki

organizacja układu pokarmowego

Narządy trawienne:
-jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito grubie i cienkie i odbyt
Narządy trawienne dodatkowe:
Ślinianka przyuszna Zęby Język Ślinianka podjęzykowa Ślinianka podżuchowa Wątroba Pęcherzyk żółciowy Trzustka

Organizacja i główne warstwy ściany przewodu pokarmowego

Błona śluzowa
Nabłonek
Blaszka właściwa (tkanka łączna)
Blaszka mięśniowa błony śluzowej (gładkie)
Błona podśluzowa (tkanka łączna zbita o utkaniu nieregularnym)
Gruczoły podśluzowe
Naczynie krwionośne
Splot nerwowy błony podśluzowej
Błona mięśniowa (zawiera 2 lub 3 warstwy mięśni (najczęściej 2 warstwy mięśni gładkich)
Wewnętrzna warstwa okrężna
Splot nerwowy błony mięśniowej
Zewnętrzna warstwa podłużna
Błona surowicza zawiera nabłonek surowiczy (jednowarstwowy płaski) i warstwę tkanki łącznej. Przydanka zawierająca tkankę łączną, która bezpośrednio łączy się z innymi strukturami jamy brzusznej

Przełyk błona śluzowa

Błona śluzowa
 Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, chociaż powierzchniowe komórki mogą gromadzić ziarnistości keratohialinowe, ale całkowita keratynizacja nie występuje.
 Blaszka właściwa o składzie podobnym do innych części przewodu pokarmowego;
 Rozproszona tkanka limfatyczna i grudki chłonne są obecne, często w pobliżu przewodów gruczołów śluzowych przełyku
 Gruczoły przełykowe wpustowe –nazwę swoją zawdzięczają podobieństwu do gruczołów wpustu żołądka. Są obecne w końcowym odcinku przełyku i często, ale nie na całej powierzchni, początkowego odcinka.
 Blaszka mięśniowa składa się z podłużnej warstwy mięśni gładkich. Jest wyjątkowo gruba w początkowym odcinku i prawdopodobnie wspomaga proces przełykania.

Przełyk błona podśluzowa

Błona podśluzowa
 Splot nerwowy błony podśluzowej (ciała neuronów i włókna nerwowe) –splot Meissnera.
 Rozproszona tkanka limfatyczna i grudki chłonne obecne głównie w górnej i dolnej części przełyku, gdzie gruczoły śluzowe są dominujące.
 Gruczoły przełykowe właściwe –małe, złożone śluzowo-surowicze gruczoły, rozrzucone w obrębie tkanki łącznej wzdłuż całego przełyku, chociaż jest ich więcej w górnej połowie.
 Przewody wyprowadzające są wysłane nabłonkiem wielowarstwowym płaskim

Przełyk błona mięśniowa

 Zawiera dwie warstwy mięśni: wewnętrzną okrężną i zewnętrzną podłużną
 Różni się od błony mięśniowej innym odcinków przewodu pokarmowego, ponieważ jedna trzecia górnej części przełyku zawiera mięśnie szkieletowe ciągłe z mięśniami gardła. W kolejnej części mięśnie szkieletowe i gładkie się przeplatają w obrębie błony mięśniowej. Część dystalna przełyku zawiera tylko mięśnie gładkie.
 Splot mięśniowy błony mięśniowej (splot Auerbacha)–pomiędzy dwiema warstwami mięśni (neurony i włókna nerwowe); unerwia błonę mięśniową i odpowiada za perystaltykę.

Przełyk, podłużnie, Muscularis mucosae ma tu układ luźnej kraty nożycowej, gruby nabłonek chroni ścianę przed otarciem przez kęsy pokarmu

Połączenie przełyku z żołądkiem

Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący przechodzi w jednowarstwowy walcowaty.
Błona śluzowa żołądka tworzy na powierzchni liczne pola żołądkowe, w obrębie których widoczne są liczne doły żołądkowe, do których uchodzą gruczoły. Gruczoły wpustowe leżące w pobliżu przełyku ciągną się od dna dołków żołądkowych. Gruczoły żołądkowe trzonu i dna żołądka występują w prawie całej pozostałej części błony śluzowej żołądka.

żołądek anatomia vs histologia

Anatomowie dzielą żołądek na 4 części (ze względu na ich lokalizację):
 Wpust –otacza ujście przełyku;
 Dno –leży powyżej linii poprowadzonej przez ujście przełyku;
 Trzon –leży poniżej tej linii;
 Odźwiernik –część w kształcie lejka, węższa końcowa część zawiera zwieracz pomiędzy żołądkiem i dwunastnicą.
Histolodzy dzielą żołądek tylko na 3 części w oparciu o typy gruczołów występujących w błonie śluzowej:
●wpust –zawiera gruczoły wpustowe
●odźwiernik –zawiera gruczoły odźwiernikowe
● trzon –największa z części, zawiera gruczoły żołądkowe

Różne części żołądka mają różną budowę błony śluzowe

Wpust- Gruczoły wpustowe < niż 5% powierzchni
Trzon i dno- Gruczoły właściwe ż. zajmują 75% powierzchni
Odźwiernik- gruczoły odźwiernikowe zawierają komórki śluzowe, komórki G wydzielające gastrynę i inne komórki entero-endokrynne

GRUCZOŁY WPUSTOWE

Lokalizacja: Wpust
Ich wydzielina wraz z wydzieliną gruczołów wpustowych przełyku, wchodzi w skład soku żołądkowego i pomaga chronić nabłonek przełyku przed refluksem. Cewkowe, poskręcane i miejscami rozgałęzione gruczoły. Głównie składają się z komórek śluzowych (o strukturze podobnej do komórek śluzowych gruczołów wpustowych przełyku) i rozmieszczonych pomiędzy nimi komórek enteroendokrynowych.

GRUCZOŁY ŻOŁĄDKOWE

lok: trzon i dno
Proste cewkowe gruczoły, które odchodzą od dołków żołądkowych i dosięgają do blaszki mięśniowej.

GRUCZOŁY ODŹWIERNIKOWE

lok: odźwiernik
Cewkowe, rozgałęzione i poskręcane gruczoły. Światło gruczołów jest stosunkowo szerokie a komórki śluzowe przypominają komórki dołków, co sugeruje, że ich wydzielina jest lepka. Dodatkowo występują tu komórki enteroendokrynowei rzadkie komórki okładzinowe. Dołki żołądkowe zajmują do połowy szerokości całej błony śluzowej.

Budowa ściany żołądka

●Błona śluzowa (jednowarstwowy walcowaty z komórkami śluzowymi powierzchniowymi)
●Błona podśluzowa –składa się z tkanki łącznej zbitej zawierającej zmienną ilość tkanki tłuszczowej, nerwy, naczynia krwionośne oraz splot Meissnera.
●Błona mięśniowa
3 warstwy –zewnętrzna podłużna +środkowa okrężna +wewnętrzna skośna (chociaż odróżnienie ich od siebie może być trudne). Warstwa podłużna nie występuje w na większości przedniej i tylnej powierzchni żołądka.
Ułożenie mięśnie w ścianie żołądka związane jest z udziałem w procesie mieszania treści pokarmowej w czasie trawienia oraz przepychania zawartości do światła jelita cienkiego.
Obecny splot Auerbacha
●Błona surowicza

Gruczoły żołądkowe obecne w dominującej części błony śluzowej żołądka są wysłane nabłonkiem z 5 typami komórek:

● komórki śluzowe szyjki ● komórki główne ● komórki okładzinowe ● komórki enteroendokrynowe ● komórki macierzyste

Czym są dołki żołądkowe

Są ujściem 3-4 gruczołów

Budowa gruczołu właściwego żołądka

Dołek- Powierzchniowe kk. śluzowe (wydziela zasadowy płyn zawierający śluz)
Cieśń- K. okładzinowe
Szyjka- Kk. śluzowe szyjki (wy dzielają też defensyny) Kk. macierzyste, Kk. okładzinowe (wydziela kwaśny płyn zawierający śluz)
Trzon i dno- Przeważają komórki główne (wydziela pepsynogen i lipazę żołądkową), ale są też kk. okładzinowe i komórki enteroendokrynne (np. komórki G wydzielające gastrynę)

komórki główne

są silnie zasadochłonne (dużo RER u podstawy), wydzielają LEPTYNĘ oraz PROENZYMY: pepsynogen, prolipazę, proreninę
Liczne ziarnistości wydzielnicze w górnej części komórki zawierają tzw. zymogen (proenzym). Szczytowa błona komórkowa ma kilka mikrokosmków pokrytych grubą warstwą glikokaliksu.

Struktura komórki okładzinowej w spoczynku, a po stymulacji

Przed: piramidowa lub owalna, dość często nie sięga światła gruczołu. Kwasochłonna cytoplazma, mitochondria od 30 do 40% objętości. Kanaliki wewnątrzkomórkowe (intracellular canaliculi, IC) obok których w cytoplazmie leżą struktury cewkowo-pęcherzykowe (tubulo vesicular –TV -structures).

Po:struktury TV raptownie łączą się z kanalikami IC znacznie zwiększając liczbę wydłużonych mikrokosmków, w których błonie pompa H+/K+ oraz kanały K+ (Kir4.1) stanowią aż 80% białek.

Synteza HCl w komórce okładzinowej

1. W komórce okładzinowej woda (H2O) jest rozkładana do jonu wodorowego (H+) i jonu hydroksylowego (OH-).
2. H+ są pompowane przez pompę H+/K+ ATPazę do światła gruczołów żołądkowych.
3. OH- wiąże się z dwutlenkiem węgla tworząc jon wodorowęglanowy (HCO3-).
4. Następuje wymiana jonów: HCO3- są transportowane poza komórkę okładzinową i wnikają do krwi), a w zamian jony Cl- są transportowane do komórki okładzinowej skąd wnikają do światła gruczołu żołądkowego.
5. W świetle gruczołu Cl- wiąże się z H+ i powstaje kwas solny (HCl).

czynnik wewnętrzny Castle’a

wydzielany przez komórki okładzinowe, jest to glikoproteina niezbędna do wchłaniania witaminy B12 w jelicie krętym
Wit. B12 jest kofaktorem ważnego enzymu aktywnego w syntezie DNA w erytroblastach. Brak czynnika wewnętrznego prowadzi do tzw. niedokrwistości złośliwej (Addisona-Biermera). Stan taki powstaje po wytworzeniu autoprzeciwciał przeciwko czynnikowi wewnętrznemu lub przeciw wit. B12

Długość dołków żołądkowych

Trzon i dno – dołki żołądkowe zajmują około 25% grubości błony śluzowej żołądka
Odźwiernik – dołki żołądkowe zajmują około 50% grubości błony śluzowej żołądka

Komórki enteroendokrynne (EE)

wydzielają ponad 70 różnych peptydów działających endo- i parakrynnie Każdy rodzaj komórki EE ma określoną lokalizację. Komórka EE posiada właściwość rozpoznawania i odpowiedzi na określony zestaw bodźców, co prowadzi do syntezy jednego głównego peptydu. W ścianie jelita związki te mogą być też uwalniane przez neurony peptydergiczne z zakończeń synaptycznych neuronów.
W komórkach enteroendokrynnych zawartość ziarnistości wydzielniczych wykazywana jest metodą immunohistochemiczną (IHC)

Co wydzielają:
kk. G
kk. A
kk. D
kk. EG
kk. S
kk. ECL

kk. G gastrynę (pobudza wydzielanie HCl)
kk. A grelinę, stymuluje perystaltykę i uczucie głodu
kk. D somatostatynę, hamuje wydzielanie HCl
kk. EG enteroglukagon, hamuje perystaltyke i reguluje metabolizm glukozy
kk. S sekretynę, stymuluje trzustkę
kk. ECL – histaminę: stymuluje kk. okładzinowe do sekrecji HCl.

Leptyna

hormon adypocytów hamujący pobieranie pokarmu wydzielany jest przez komórki główne do światła żołądka, a także do krwi przez małe komórki dokrewne rozproszone między dołkami żołądkowymi. Żołądkowa leptyna uczestniczy w krótkoterminowej regulacji trawienia, w tym opróżniania żołądka, absorpcji przez nabłonek jelit oraz wydzielania hormonów żołądka, jelita cienkiego i trzustki.

Jak to się dzieje, że kwas solny nie uszkadza ścian żołądka?

Śluz zasadowy i jony wodorowęglanowe neutralizują HCL

Helicobacter pylori

70% ludności w krajach rozwijających się i około 30% w krajach rozwiniętych, Polska: 84% dorosłych i 32% poniżej 18 lat.
80%-90% w przypadku chorób wrzodowych żołądka i dwunastnicy Główną przyczyną chłoniaków MALT i nowotworów żołądk

Struktury zwiększające powierzchnię wchłaniania w jelicie cienkim:

fałdy okrężne - 2x (bł. podśluzowa), kosmki – 10x (bł. śluzowa), mikrokosmki enterocytów – 20x

Enterocyty

to komórki resorpcyjne. Wchłaniają cukry proste, aminokwasy, glicerol, kwasy tłuszczowe, zasady azotowe. • Są to wysokie komórki z licznymi mitochondriami, SER, RER i AG oraz z wieloma pęcherzykami endocytarnymi. Rąbek prążkowany (SB) to silniej wybarwiona warstwa widoczna w MŚ. Utworzony jest przez wyjątkowo długie i gęsto rozmieszczone mikrokosmki enterocytów. Błona komórkowa mikrokosmków zawiera ważne enzymy: dwusacharydazy i enteropeptydazę

Wchłanianie lipidów i ich przetwarzanie w obrębie enterocyta

Jelito cienkie podział anatomiczny

to najdłuższy element przewodu pokarmowego, mierzący ponad 6 m i podzielony na trzy części anatomiczne:
● Dwunastnica (~25 cm długości) jest pierwszą, najkrótszą i najszerszą częścią jelita cienkiego. Rozpoczyna się w odźwierniku żołądka i kończy na połączeniu dwunastniczo-czczym.
● Jelit czcze (długość ~2,5 m) stanowi górne dwie piąte jelita cienkiego. Stopniowo zmienia swoje cechy morfologiczne, przekształcając się w jelito kręte.
● Jelito kręte (~3,5 m długości) stanowi dolne trzy piąte jelita cienkiego. Kończy się w odcinku krętniczo-kątniczym połączenie, połączenie dalszego odcinka jelita krętego i jelito ślepe

jelito cienkie podział histologiczny

Enzymy, głównie disacharydazy i dipeptydazysą dodatkowo umiejscowione w obrębie glikokaliksu na powierzchni mikrokosmków enterocytów. Te enzymy włączają się w trawienie poprzez dokańczanie rozkładu większości cukrów do monosacharydów i białek do aminokwasów, które następnie są wchłaniane.
●Błona śluzowa
●Błona podśluzowa
●Błona mięśniowa (2 warstwy m. gładkich wewnętrzną okrężną i zewnętrzną podłużną+ pomiędzy splot Auerbacha )
●Błona surowicza

Fałdy okrężne (fałdy Kerckringa)

stanowią poprzeczne fałdy, których rdzeń utworzony jest przez tkankę łączną błony podśluzowej. Każdy fałd okrężny biegnie wokół światła jelita i rozciąga się na 1/2 lub 2/3 długość powierzchni jelita. Zaczynają się pojawiać około 5-6 cm za odźwiernikiem. Są najliczniejsze w końcowej części jelita dwunastnicy i na początku jelita czczego. Ich liczba i wielkość maleją w środkowej części jelita krętego

Kosmki

są specyficznymi wypustkami o palczastym lub liściastym kształcie. Wystają ponad jej powierzchnię na 0.5-1.5 mm do światła. Całkowicie pokrywają powierzchnię jelita cienkiego nadając jej aksamitnej faktury widzianej gołym okiem. Kosmki to wypustki błony śluzowej, ich rdzeń utworzony jest przez blaszkę właściwą, a powierzchnię pokrywa nabłonek jednowarstwowy walcowaty. Rdzeń jest bogaty w fibroblasty, miocyty, limfocyty, komórki plazmatyczne, eozynofile, makrofagi, ślepo zakończone naczynia limfatyczne, laktealeoraz sieć porowatych naczyń włosowatych zlokalizowanych tuż pod błoną podstawną nabłonka.

Mikrokosmki

występują na powierzchni enterocytów i stanowią główny mechanizm zwiększania powierzchni wchłaniania w jelicie. Każda komórka posiada kilka tysięcy upakowanych mikrokosmków. One są widoczne w mikroskopie świetlnym i tworzą rąbek prążkowany

Gruczoł jelitowy (krypty Lieberkühna)

to wpuklenie nabłonka w błonę śluzową u nasady kosmka, zawiera m.in.
-pluripotencjalne kk. macierzyste,
-komórki Panetha i
-kk. endokrynne
-Komórki plazmatyczne (P) wydzielają IgA;
-liczne limfocyty (Ly) są w nabłonku i blaszce właściwej błony śluzowej.
Są wysłane nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, który jest ciągły z nabłonkiem pokrywającym kosmki.

7 głównych rodzajów komórek w nabłonku jelita

• Enterocyty (kk. resorpcyjne) –ich pierwotną funkcją jest wchłanianie
• Kubkowe –jednokomórkowe gruczoły śluzowe
• Panetha (zlokalizowana w dnie gruczołów jelitowych, wydzielają związki antybakteryjne: defensyny (peptydy), lizozym i fosfolipazę A oraz TNF)
• Endokrynne–wydzielające substancje działające parakrynowo i endokrynowehormony
• M (z mikrofałdami) –zlokalizowane w nabłonku nad grudkami limfatycznym
• Macierzyste
• lLimfocyty

Krypty jelitowe

zawierają komórki macierzyste u swej podstawy. Ich podziały odnawiają ich populację oraz umożliwiają różnicowanie się wszystkich innych rodzajów komórek nabłonka jelitowego.

Rdzeń kosmka zawiera:

• Liczne plazmocyty wydzielające IgA
• Liczne limfocyty
• makrofagi • fibroblasty
• Kk. tuczne (mastocyty)
• miocyty
• Zakończenia nerwowe,
• Naczynia krwionośne (C) i limfatyczne
• Niekiedy grudkę chłonną

Komórki M nabłonka jelitowego

Mają Mikrofałdy na powierzchni szczytowej, leżą w nabłonku nad grudkami limfatycznymi i kępkami Peyera. Pobierają antygeny, a także bakterie, wirusy i jednokomórkowe pasożyty drogą endocytozy. Wchłonięte cząsteczki przenoszone są drogą transcytozy do makrofagów i limfocytów lamina propria, które są zlokalizowane we wpukleniach podstawnej części błony komórek M. Makrofagi i kk. dendrytyczne lamina propria „obrabiają antygeny”, co zapoczątkowuje systemową odpowiedź ig

Struktury obecne w blaszce właściwej kosmków i ścianie jelita cienkiego

Ściana przewodu pokarmowego unerwiona jest przez

Neurony ściany jelita pochodzą z komórek grzebienia nerwowego i neuroektodermy
Unerwienie wewnętrzne utworzone jest przez:
(1) podśluzówkowy splot Meissnera
(2) mięśniowy splot Auerbacha.
Te sploty są połączone z neuronami zewnętrznymi.

W ścianach dużych naczyń i jelit oraz w mięśniu macicy są komórki rozrusznikowe (=śródmiąższowe, Cajala): zachodzi w nich powolna spoczynkowa depolaryzacja), co zapewnia duży stopień automatyzmu skurczów miocytów.

gdzie występuje gruczoł Brunnera

tylko w błonie podśluzowej dwunastnicy!

dwunastnica

Specyficzną cechą dwunastnicy jest obecność gruczołów podśluzowych Brunnera.
Są to rozgałęzione, cewkowe gruczoły, które posiadają zarówno komórki wydzielające białka (ziarna zymogenu) i komórki wydzielające śluz zapewniający ph odpowiednie dla pracy enzymów trzustki.

co tworzy zwieracz krętniczo-kątniczy

Wewnętrzna okrężna w-wa muscularis mucosae

Na jelito grube składają się następujące części

 jelito ślepe/ kątnica-z przyśrodkowej ściany wychodzi wyrostek robaczkowy, leży wewnątrzotrzewnowo
 okrężnica(colon), która dzieli się na:
 wstępnicę – (zewnątrzotrzewnowo),
 poprzecznicę– (wewnątrzotrzewnowo),
 zstępnicę– (zewnątrzotrzewnowo),
 esicę– (wewnątrzotrzewnowo),
 odbytnica, czyli (jelito proste) (rectum); leży zewnątrzotrzewnowo.

Budowa histologiczna jelita grubego

Błona śluzowa
 Zawiera liczne proste gruczoły cewkowe (krypty Lieberkühna), które zajmują całą szerokość błony śluzowej
 Nabłonek jednowarstwowy walcowaty zawierający głównie komórki absorpcyjne i komórki kubkowe
warstwa mięśniowa
w blaszce właściwej:
 Podnabłonkowa warstwa kolagenowa (włókna kolagenowe i proteoglikany, birze udział w regulacji transportu wody i elektrolitów)
 GALT- bardziej rozwinięta kontynuacja tkanki limfatycznej
Błona podśluzowa
tkanka łączna zbita + tkanka tłuszczowa.
Błona mięśniowa
Bardzo szeroka. Posiada dwie warstwy:-okrężną -podłużną -w jelicie ślepym i okrężnicy warstwa zewnętrzna podłużna błony mięśniowej tworzy 3 podłużne pasma –taśmy okrężnicy (teniaecoli)
Błona surowicza
Te części, które bezpośrednio kontaktują się z innymi narządami, pokrywa przydanka, pozostałą część jelita grubego pokrywa typowa błona surowicza.

Ściana jelita grubego:

brak kosmków, liczne gruczoły jelitowe, grudki chłonne samotne
Gruczoły z kk. śluzowymi, liczne limfocyty w blaszce właściwej błony śluzowej

Wyrostek robaczkowy

Płytkie gruczoły jelitowe, grudki chłonne (F), bardzo liczne limfocyty zacierają granicę między błoną śluzową a podśluzową, S = otrzewna (błona surowicza)
DUŻA ILOŚĆ GRUDEK CHŁONNYCH W TKANCE ŁĄCZNEJ BŁONY ŚLUZOWEJ I PODŚLUZOWEJ

rodzaj nabłonków w przewodzie pokarmowym

Górna część przewodu pokarmowego jest pokryta warstwami nabłonka płaskiego, nierogowaciałego

Środkowa i dolna część przewodu pokarmowego, żołądek i okrężnica (nie odbyt), są wyścielone jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym

1 enterocyt
2 włosowate naczynie limfatyczne
3 gruczoł jelitowy
4 tętniczka
5 komórka Panetha (odporność nieswoista)

czego można się spodziewać po znaczącej redukcji liczby komórek oznaczonych nr 5 na rycinie

wzrostu liczby bakterii w jalicie, spadku odporności nieswoistej

gdzie występują komórki Panetha

3

co występuje w rdzeniu struktury nr 2

fibroblasty, miocyty gładkie, miofibroblasty, komórki plazmatyczne

ile błon mięśniowych ma żołądek

3 warstwy miocytów gładkich

rakowiak jest najczęstszym nowotworem wywodzącym się z

komórek endokrynowych jelit i wyrostka robaczkowego

jaki jest los długołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które zostały wchłonięte ze światła jelita do cytoplazmy enterocyta

ulegają estryfikacji w SER do triglicerydów, po estryfikacji trójglicerydy tworzą chylomikrony w AG i wydzielane są do limfy

jakie komórki endokrynowe wydzielqają somatostatynę i gdzie można je znaleźć

D, odźwiernik i dwunastnica

w której części gruczołów żołądka i jelita cienkiego zlokalizowane są komórki macierzyste

żołądek- szyjka, jelito- krypty

komórki okładzinowe

komórki o wyraźnie kwasochłonnej cytoplazmie zwierające wiele mitochondriów

gdzie występują komórki, których wydzielina neutralizuje treść pokarmową trafiającą do jelita

w błonie podśluzowej dwunastnicy

co jest przyczyną powstawania nadźerek i wrzodów żołądka

zakażenie heliobacter pylori, kótr zaburzają wytwarzanie ochornnej warstwy śluzu

jaka jest główna funkcja komórek Panetha

stanowią część wrodzonej odporności w jelicie cienkim

cechy char. dwunastnicy

fałdy okrężne, nabłonek jednowarstwowy walcowaty, mikrokosmki, obecność krypt jelitowych

jakie hormony regulują motorykę żołądka i jelit

motylina i serotonina

co to i gdzie występuje rąbek szczoteczkowy

to warstwa mikrokosmków pokryta glikokaliksem w jelicie cienkim

d0o czego prowadzi uszkodzenie komórek okładzinowych

niedoboru wit. B12 skutkującego niedokrwistością megaloblastyczną

przyporządkuj rodzajom kom. właściwą lokalizację: jelito cienkie i dno żołądka

jelito cienkie: kubkowe, macierzyste, endokrynowen Panetha
dno żołądka: macierzyste, endokrynowe, główne

jakie kom. wchodzą w skład nabłonka kopuły kępek Peyera

enterocyty i kom. M

jak zbudowana jest błona mięśniowa śreodkowej części przełyk

2 warstwy mięśniówki, zarówno gładkie jak i poprzecznie prążkowane

cechy char. odźwiernika

nabłonek jednowarstweowy, głębokie dołki żołądkowe, kręte rozgałęzione gruczoły

1. Kosmki jelitowe – palczaste wypustki błony śluzowej zwiększające powierzchnię wchłaniania składników odżywczych.

2. błona podśluzowa

3. w. wew. okrężna

4. w. zew. podłużna