AP: 3rd Quarter - MT #2

Savings/Ipon

• Hindi ginagamit sa pagkonsumo

• Paraan sa pagpapaliban ng gastos

Financial Intermidiaries

Nagsisilbing tagapamagitan sa nag-iipon ng pera o nais umutang sa loan

Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN)

Deklarasyon ng pagmamay-ari (assets), pagkautang (liabilities), at iba pang economic interest

Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC)

Ahensiya ng pamahalaan na nagpoprotekta sa mga nagde-deposit sa pagbibigay insurance hanggang sa halagang 250,000 Pesos bawat depositor

Pera

Mediyum ng palitan

Commodity Money

Perang may halaga at pupuwede gamitin kapalit sa isang produkto

Liquidity Money (M1)

Salaping madaling gastusin (barya at papel)

Broad Money (M2)

Di magagastos agad (T-bills, Tseke, Trust-fund)

Salaping Plastik

ATM, debit cards, beep cards

Inflation

• Pangkalahatang pagtaas ng presyo

• May negatibong epekto sa PPP

Peso Purchasing Power (PPP)

Kakayahan ng isang piso na bumili ng kalakal

Market Basket

Pangunahing pangangailangan

Deplasyon

Pagbaba ng halaga ng presyo

Demand Pull

Kapag malaki ang konsumo ngunit walang katumbas na paglagi sa produksyon

Cost Push

Kapag lumalaki ang gastos sa produksyon ngunit walang paglaki sa suplay

Stag Inflation

Mabagal na pagtaas ng mga bilihin (isang digit)

Galloping Inflation

Pabago-bagong pagtaas ng presyo

Hyper Inflation

Lubhang pagtaas ng presyo (50%)

Price Index

Kabuuan at average na pagbabago ng mga presyo sa lahat ng mga bilihin

GNP Deflator

Sumusukat sa pangkalahatang antas ng presyo ng mga produkto at serbisyong nagawa sa isang taon

Producer Price Index (PPI)

Presyong binabayaran ng mga nagtitinda sa mga prodyuser

Consumer Price Index (CPI)

Pagbabago sa presyo ng mga produkto at serbisyong ginagamit ng mga prodyuser

Patakarang Piskal

Pagkontrol ng pamahalaan sa ekonomiya upang matatag ang pambansang ekonomiya

• Paghahanda ng badyet, pangungulekta ng buwis, paggamit ng pondo

Expansionary Fiscal Policy

Layuning mapasigla ang pambansang ekonomiya

Contractionary Fiscal Policy

Layuning mabawasan ang sobrang kasiglahan ng ekonomiya

Buwis

Salaping sapilitang kinikuha ng pamahalaan sa mamayan

Tuwirang Buwis (direct tax)

Income tax

Di-Tuwirang Buwis (indirect tax)

Value-added tax

Bureau of Internal Revenue (BIR)

Nangangalap ng buwis sa loob ng bansa

Bureau of Customs (BOC)

Nangangalap ng buwis sa labas ng bansa

Budget Preparation

Paghahanda ng panukalang budyet

Budget Legislation

Pagsusuri at pag-aapruba ng budyet

Budget Execution

Paggamit ng budget

Budget Accountability

Paghahanda ng ulat kung tama ang paggamit ng budyet

Personal Services (PS)

Gastusin para sa swueldo, honoraria, at bonuses ng mga kawani ng pamahalaan

Maintenance and Other Operating Expenses (MOOE)

Gastusin para sa operasyon tulad ng kuryente, papel, tubig, gasolina