HC01: Reflexen A-Z

Neurologie bestaat voornamelijk uit regelkringen:

Waar bestaat een regelkring uit?

-          Input (afferent somatosensorisch (bewust) /viscerosensorisch (onbewust))

-          CNS: controlecentrum (input vergelijken met referentieparameters)

-          Output (efferente motorische zenuwen: visceraalmotorisch, somatorsensorisch)

-          Actie (homeostase opheffen)

Wat voor soort systeem is het ANS

Het autonome zenuwstelsel is een visceromotorisch systeem! —> Visceromotoriek en viscerosensoriek

• Neurotransmitter sympatisch: noradrenaline → uit het bijniermerg; bindt aan de alfa- en beta receptoren.

• Neurotransmitter parasympatisch: achetylcholine → Ach bindt aan muscarine-receptoren

• Somato-motorische neuronen: achetylcholine → bindt aan nicotine-receptor (in de skeletspieren)

Tot welke groep behoren de alfa, beta, nicotine en muscarine receptoren?

Adrenerge receptoren voor sympatisch, en muscarine en nicotine voor het parasympatische zenuwstelsel; vallen allemaal (zoals 50% vd receptoren) onder G-protein coupled receptors (komen second messengers bij kijken); die bereiken snel drempelwaarde gezien het niet meer is dan een ionkanaaltje.

Beschrijf de niveaus van het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel:

• CNS

• PNS

  • Sensorisch deel

    • Sensorische receptoren en neuronen

  • Efferent deel: brengt informatie van het CNS naar doelweefsels via afferente neuronen.

    • Autonome neuronen

      • Sympatisch

      • Parasympatisch

    • Somatische neuronen —> sturen skeletspieren aan

Waar bestaat het CNS uit?

De hersenen + het ruggenmerg

Waar bestaat het perifere zenuwstelsel (PNS) uit?

• Alles behalve het ruggenmerg en de hersenen

Uit welke hoofdgroepen bestaat het PNS?

• Sensorisch deel

  • Sensorische receptoren en neuronen

• Efferent deel: brengt informatie van het CNS naar doelweefsels via afferente neuronen.

  • Autonome neuronen

    • Sympatisch

    • Parasympatisch

  • Somatische neuronen —> sturen skeletspieren aan

Wat zijn de hoofdgroepen efferente neuronen van het PNS?

Somatische zenuwstelsel

Autonome zenuwstelsel

Beschrijf wat voor soort neuronen je hebt in het:

• Somatische zenuwstelsel

• Autonome zenuwstelsel

Somatische zenuwstelsel:

• Somatomotorisch = achetylcholine + nicotine receptor

• Somatomotorisch: geen interneuronen; dus 1 neuronen!

Autonome zenuwstelsel:

• Parasympatisch = achetylcholine + muscarine receptor

• Sympatisch = noradrenaline + verschillende adrenerge receptoren (alfa 1 vs alfa 2 etc.)

• Para)sympatisch: altijd meer dan 1 neuron met ganglionen om om te schakelen!

  o    Ganglion parasympatisch: dicht bij doelorgaan

  o    Ganglion sympatisch: dicht bij CNS

Welk orgaan geeft adrenaline af?

Het bijniermerg!

Wat is botulisme? Wat zijn de gevolgen van een botulisme intoxicatie?

Toxine van een bacterie. Botulisme voorkomt afgifte Ach, wat leidt tot uitval somatomotorisch EN parasympatische zenuwstelsel.

• Somatomotorische uitval = verslapping/verlamming

• Parasympatische uitval = tachycardie doordat het sympatische zenuwstelsel alleen aan staat. Darmen stoppen met functioneren/contraheren, verwijdde pupillen etc.

Welke zenuwstelsel zie je hier? En hoe zie je dat?

• Zwart = sympatisch → begint in ruggenmerg (pre-ganglionair) → ganglia in de grensstreng → post-ganglionair neuron naar het doelorgaan.

• Grijs = parasympatisch → begint craniaal in hersenstam, of begint helemaal caudaal, maar niet in het midden. Dus para (naast) het sympatische zenuwstelsel. Postganglionair is niet getekend gezien het zeer kort is (vaak in/vlakbij een orgaan) → begin N. Vagus ontspringt de boel; vervoerd alle parasympatische info van de hersenstam naar alle organen.

• Viscerosensorisch loopt vaak ook in N. Vagus maar dan naar de hersenen toe. Maar dit valt per definitie niet onder het ANS!

Hoe worden de pupillen geinnerveerd?

Er lopen zowel sympatische als parasympatische vezels naar het oog toe. Parasympatisch naar het oog is alleen NIET de nervus Vagus! De N. Vagus is dus NIET de enige kopzenuw met parasympatische vezels; dit is de n. Oculomotorius (n. III)

• Parasympatisch vernauwd pupillen (= miose kleine mondbeweging)à circulaire gladde spiervezels (m. Sfincter pupillae)

• Sympatisch verwijdt (= mydriase grote mondbeweging) pupillen à  radiare spieren (m. Dilatator).

Beschrijf hoe de zenuwbanen lopen die de pupillen innerveren

• Sympatisch komt dus helemaal vanuit je ruggenmerg: pre-ganglionair, post-ganglionair.

• Parasympatisch komt uit de hersenstam, uit de n. III, pregangiolair, postganglionair.

Welke zenuw neemt licht waar?

De zenuw die licht waarneemt, is de N. Opticus (n. II)!

Hoe test je het pupilreflex en welke zenuwen zijn erbij betrokken?

• Hierbij test je parasympatisch: of de pupil kan vernauwen.

• Je schijnt met een lampje in het oog en dan zou de pupil moeten vernauwen.

• Je test dus zowel N. III als N. II.

• Schijnt licht: sensorisch (groen); neemt n. II waar → komt in de hersenstam → schakelt daar over tot parasympatisch (n. III) → daardoor doen de cilliaire gladde spiervezels in het oog aan miose.

Horen beide ogen het pupilreflex te vertonen als je in 1 oog schijnt?

Als je in het ene oog schijnt, dan doen beide ogen mee. Want de informatie kruist over in het chiasma opticum, dus info gaat uiteindelijk terug naar beide ogen!

Wat is accommodatie?

Naast het controleren van de lichtinval moet ook het beeld scherp gemaakt worden.

• Boller/plattere maken van de lens = accommodatie.

Hoe werkt accommodatie?

Het corpus cilliare is de kringspier (glad spierweefsel) rondom de lens.

• Lens wordt boller bij activiteit van de N. Oculomotorius (n. III;  parasympatische zenuwstelsel) die rond de lens loopt. Als deze aanspant, wordt de kring kleiner, en wordt de lens boller. Hierbij gaan de lensbanden slap hangen en kan de lens dus boller worden.

• Sympatisch komt hier dus NIET bij kijken!

Welk middel wordt gebruikt om de pupillen wijder te maken?

Atropine kan gebruikt worden om de pupillen wijdt te zetten. Deze gaat interferen (blokkeert het) met de muscarine receptor en schakel je parasympatisch zenuwstelsel uit: verwijdde pupillen + platte lens.

Waar bestaat het CNS uit?

• Zenuwen binnen de schedel

• Zenuwen binnen de wervelkolom

Welke spinale zenuwen hebben we?

Per ruggenwervel komen er links en rechts komen er zenuwen naar buiten.

Het bestaat uit:

• Cerviale (nekgebied) zenuwen

• Thoracale (borstgebied) zenuwen

• Lumbale (ruggebied) zenuwen.

• Sacrale (bekkengebied) zenuwen.

Waar vind innervatie plaats van de voorpoten?

Ongeveer het gebied van C6-T2 vind de motorische innervatie van de voorpoten plaats.

Waar vind innervatie plaats van de achterpoten?

L4-S3: motorische innervatie van de achterpoten.   

Wat is het cauda equina?

Cauda equina = uitlopende zenuwbanen zonder omvang van het ruggenmerg.

Door welke 3 meninges (vliezen) is het CNS omgeven?

De drie vliezen waar het CNS door omgeven zijn door 3 vliezen: Dura mater, arachnoid, pia mater.

Wat is de functie van ruggenwervels?

Bescherming van het ruggenmerg

Wat is er aan de hand bij een hernia?

Hernia: problemen met tussenwervelschijven! à bij uitpuiling duwt het tegen het ruggenmerg aan.

Waar zitten de tussenwervelschijven?

Tussenwervelschijven (wit) zitten alleen aan de ventrale zijde.

Waar bevind zich de witte stof in het ruggenmerg? En waar de grijze stof? Wat is het witte en grijze stof?

Het ruggenmerg bevat de witte stof, en de vlinder bevat de grijze stof.

• In de witte stof bevinden zich de gemyeliniseerde axonen; het zijn de opstijgende of afdalende zenuwbanen naar of van de hersenen toe.

• Grijze stof bevatten meer cellichamen

Hoe is de grijze stof ingedeeld in het ruggenmerg?

Grijze stof bevatten meer cellichamen. Het is systematisch ingedeeld:

• Sensoriek = dorsale hoorn. De cellichamen van deze sensorische neuronen liggen in de dorsale cellichamen.

• Somatosensorisch: meer dorsaal gelegen (blauw)

  • Viscerosensorisch: meer ventraal gelegen (groen) → kan via N. Vagus opstijgen of dus via het ruggenmerg.

• Motoriek: ventrale hoorn.

  • Somatomotorisch → loopt in 1 keer door naar de skeletspier na het interneuron.

  • Visceromotorisch → gaat naar grensstreng met ganglions, om daarna naar het doelweefsel te gaan.

Wat gebeurd er als je een dorsale wortel doorsnijdt? En een ventrale wortel? Wat gebeurd er als je het verderop doorsnijdt?

Als je enkel een dorsale of ventrale wortel scheidt raak je dus alleen sensoriek OF motoriek kwijt. Maar verderop is alles gemengd dus dan raak je beide kwijt (ramus = tak, dus daar is de boel vertakt/gemengd).

Wat voor soort reflex is het spinale reflex? En hoe loopt die?

Somatischsensibel →  loopt naar ruggenmerg toe (dorsale hoorn) → via interneuronen → somatomotorische neuron (ventrale hoorn); loopt in 1x door naar de skeletspier.

Wat is een reflex?

Een reflex is een automatisch optredende, stereotype, motorische reactie op een sensorische prikkel.

Wat voor soort reflexen heb je?

• Spinale reflexen

• Cerebrale reflexen

• Houdingsreacties

Hoe werkt een reflex in zijn algemeen

1. Receptoren worden getriggerd door een stimulus:

• Mechanoreceptoren

• Nociceptoren

• Thermoreceptoren

2. Afferente sensorische neuron gaan naar het ruggenmerg in het CNS

3. Signaal wordt doorgegeven naar een somato-motorische neuron via 1 interneuron. Dit neuron gaat direct naar het target weefsel om een respons op te wekken.

Note: Dat lange motorneuron wordt ook wel alfa-motorneuron (somato-motorisch neuron) of lower motor neuron genoemd .

Waardoor kan een reflex niet werken? Wat is het gevolg?

Stel een reflex doet het niet, kan er veel mis zijn (sensorisch, motorisch, ruggenmerg), maar ook een receptor van Ach kan aangetast zijn à spierslapte of spierverlamming:

Myasthenia gravis

• Aandoening waarbij er een auto-immuunziekte is waarbij antilichamen tegen de nicotine Ach-receptoren wordt gemaakt.

• Hierdoor kunnen signalen niet worden doorgegeven —> spierzwakte (parese) van bijv. MDK en ledematen.

• Therapie: acetylcholine-esterase remmers. —> dan kan de hond weer lopen, want dan wordt Ach niet meer afgebroken. Dan kunnen de paar resterende receptoren toch wel weer reageren met een overmaat Ach.

Wat doen upper-motor neuronen, en lower-motor neuronen?

-          Upper-motorneuronen bedenken iets

-          Lower-motorneuronen sturen de spier aan.

Wat gebeurd er bij aantasting van lower-motor neuronen?

rAt

-          Reflexen: niet/minder aanwezig

-          Atrofie: veel atrofie

-          Tonus: weinig tonus

Wat gebeurd er bij aantasting van upper-motor neuronen?

RaT

Upper motor neuronen zitten altijd in je CNZ! En de Upper motor neuronen sturen de lower motor neuronen aan. LMN sturen de spier zelf aan.

-          Dus als deze zijn aangetast heb je nog wel spinale reflexen!

-          Weinig atrofie

-          Verhoogde spiertonus

Bij schade aan C6-T2 (rode stipje cellichaam voorpoto), wat valt er uit?

Als het rode stipje/cellichaam is aangetast, dan kan het signaal niet door en heb je een lower-neuron probleem bij de voorpoten. rAt.

Bij L4-S3

Als de upper-motor neuronen intact zijn, dan doen de achterpoten het wel nog.

De voor en achterpoten kunnen dus een heel ander beeld geven.

Welke spieren zijn betrokken met het kniepeesreflex?

Voorpoot = m. Extensor carpi radialis

Achterpoot = m. quadriceps femoris.

Hoe wordt het kniepeesreflex & het m. ext. carpi radialis reflex opgewekt?

Je activeert dus een proprioreceptor in de spier en uiteindelijk activeer je dezelfde spier:

• Proprioreceptoren spier —> dorsale wortel neuron —> medulla spinalis —> alfa-motorneuronen (LMN) —> activatie zelfde spier.

Hoe worden proprioreceptoren geactiveerd?

Spierspoeltjes in de spier meten uitrekking en activeren dus de proprioreceptoren. → dat zijn gemodificeerde spiervezels (sensorisch) die de lengte van de spier, en de snelheid waarmee het veranderd, meet. Deze signalen worden dan doorgeven naar de afferente neuronen → via de dorsale wortel naar het ruggenmerg toe.

Is het kniepeesreflex een snelle reflex?

• Vrij snelle reflex vanwege de monosynaptische reflexkring (1 synaps)

• Er is overigens een interneuron nodig om te zorgen dat niet overal Achetylcholine vrijkomt, zoals in de antagonistische spier.

Buig-/Flexie-/Terugtrekreflex

Hoe initieer je het en hoe werkt het?

Het buig/flexie/terugtrekreflex is een reactie op een pijnreflex (nocireceptoren).

Je voert het uit door op of tussen de teentjes/kroonrand/tussenklauwspleet te drukken.

druk/tast/nocireceptoren —> somatosensorische afferente neuronen naar de dorsale wortel —> ruggenmerg (medulla spinalis) met interneuronen —> LMN —> efferente LMN naar de doelspier; afhankelijk van het been wordt de buig- (flexor) of strekspier (extensor) geactiveerd:

Wat voor reactie hoor je te zien op het Buig-/Flexie-/Terugtrekreflex?

Hierbij gaat het andere been aanspannen om daarop te leunen, maar in zijligging krijg je dat andere reflex niet. Dus dan hoort hij tot 1 zijde beperkt te blijven!!! → Upper motor neuronen problemen zorgen daarvoor; normaal onderdrukken ze reflexen, maar als daar problemen mee zijn dan wordt het niet onderdrukt en doet het andere been mee.

Beschrijf in 3 stappen het spinale terugtrek reflex

1. Pijnlijke stimulus

2. Sensorische neuron gaat in de dorsale hoorn van het ruggenmerg en signaal gaat naar de interneuronen.

3. Efferente LMN (alfa-motor neuronen) gaan naar de doelspier; afhankelijk van het been wordt de buig- (flexor) of strekspier (extensor) geactiveerd.

Beschrijf de structuren die je ziet:

-          Cerebrum = grote hersenen

-          Gyri en sulci = groeven

-          Cerebellum = kleine hersenen

-          Hersenstam = verbinding grote hersenen en hersenstam.

Bij een koe kleiner cerebrum en minder gyri en sulci.

Wat is die bol aan de voorkant van de hersenen? Wat is de functie en welke zenuwen zijn erbij betrokken?

Lobus olfactorius te zien als bol bij de prefrontale cortex.

Ontspringt maar 1 hersenzenuw uit het telencephalon, en dat is de zenuw naar de lobus olfactorius (n. Olfactorius; n.I).

Er zijn 12 kopzenuwen, waar komen deze vandaan?

Dus de kopzenuwen komen niet allemaal uit de hersenstam dus, n. I en n.II dus niet (III tm XII komen uit de hersenstam!)

• N. I = n. Olfactorius

• N. II = n. opticus

Beschrijf uit welke delen de hersenen bestaan -cephalon (embryonale oorsprong)

• Telencephalon

• Diencephalon

• Mesencephalon

• Metencephalon

• Myelencephalon.

Benoem uit welke embryonale structuren de hersenstam bestaat

Hersenstam = mes + met + myel (ZONDER de kleine hersenen)

Benoem de structuren in het diencephalon

Thalamus = ronde ding in het diencephalon, met daaronder de hypothalamus (wand) en daaronder de hypofyse

Beschrijf uit welke structuren de hersenstam bestaat

• Colliculi (mes)

• Periaquaductale grijs (mes)

• Pons (met)

• Formatio reticularis

• Centra bloeddruk en ademhaling

• Kernen kopzenuwen III t/m XII

Wat is het colliculi?

het oude visuele systeem dat we gemeen hebben met alle klassen van gewervelde dieren, van vissen tot amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren

Wat is het Periaquaductale grijs?

Het periaqueductale grijs PAG is een gebied met zenuwcellen in de hersenstam (verantwoordelijk voor bepaald gedrag zoals sexueel vrouwlijk gedrag). Het ligt rondom het aquaduct in de middenhersenen voor het vervoer van hersen- en ruggenmervloeistof tussen de derde en vierde ventrikel.

Wat doet de pons?

Het voorste gedeelte van de pons stuurt waarnemingsinformatie (onder meer over bewegingen) van de hersenschors naar de kleine hersenen; het achterste deel is betrokken bij de regulatie van ademhaling, smaak en slaap.

Wat is het Formatio reticularis?

Formatio reticularis: houdt de grote hersenen wakker. Dus bij verminderde bewustzijn hoeft het niet persee in de grote hersenen te liggen maar kan het ook in de formatio reticularis liggen.

Waar zitten de meeste reflexgebieden in de hersenen?

In de hersenstam zitten ook veel reflexen en homeostase. En het is dus het begin van hersenzenuw n.III tm n.XII.

-          Als bij een dier meerdere zenuwen zijn aangedaan, ligt het probleem waarschijnlijk in de hersenstam. 1 uitzondering daarop (komt morgen).

Wat voor structuren komen uit het telencephalon?

• Cerebrale cortex

• Basale ganglia

• Hippocampus

• Bulbus olfactorius

• Laterale ventrikels

Hippocampus

Belangrijk voor lange termijn geheugen

Wat voor structuren komen voort uit het diencephalon?

• Dorsale thalamus

• Hypothalamus

• 3e ventrikel

Structuren van het Mesencephalon

Middenbrein

Cerebrale aquaduct

Structuren van het Metencephalon

• Cerebellum

• Pons

• 4e ventikel

Structuren van het myelencephalon

• Medulla

• 4e ventikel

Structuren van het ruggenmerg

• Ruggenmerg

• Centrale kanaal

Waar liggen de laterale ventrikels, 3e, 4e en het aquaduct?

• Laterale ventrikel: 2 grote ventrikels: in de linker- en rechter hemisfeer in de grote hersenen.

• De 3^e ventrikel ligt in het diencephalon.

• Aquaduct; kanaal in het mesenchephalon die loopt naar het 4^e ventrikel in het met- en myelcephalon.

Wat krijg je bij teveel liquor productie?

teveel vochtproductie leidt tot een waterhoofd.

Wat voor informatie komt de hersenstam binnen?

Somatosensorische informatie (informatie waar je bewust van wordt) komt dorsaal binnen in de hersenstam (net als in het ruggenmerg).

Hoe/waar komt informatie de hersenstam binnen?

Afferente zenuwen van kopzenuwen komen de hersenstam binnen in de juiste nuclei van de hersenstam (Alleen nu heb je geen grijze vlinder meer, maar kernen):

• Blauw: Somatosensortisch (dorsaal)

• Groen: Visceraal sensorisch (via N. Vagus of ruggemerg omhoog).

• Oranje: Visceraal motorisch (N. Vagus).

• Roze: Somatomotorisch (ventraal)

Als je 10 kopzenuwen hebt die naar de hersenstam gaan, waarom heb je dan meerdere kernen?

Er zijn ong 10 hersenzenuwen (n. III tm n. XII), de meeste zijn gemengd, dus minstens 20 gebieden nodig.

Is de trigeminus een motorische of sensorische zenuw?

• Het is een gemengde kopzenuw: somatosensoriek, somatomotoriek. → al deze vezels komen dus samen in de trigeminus.

• Trigeminus daar voel je mee in je hoofd: tanden, kiezen, oren,, neus etc + het aansturen van de spieren in de onderkaak!

• Trigeminus = drie takken, dus wellicht daarom ook meerdere gebieden in de hersenstam.

In welke 3 takken split de n. Trigeminus (n. V)?

• N. Opthalmicus (somatosensibel): bovenste ooglid (ooglidreflex) en cornea (corneareflex).

• N. maxillaris (somatorsensibel): o.a. bovenlip, neusslijmvlies, palatum durum en molle, dorsale tandenboog.

• N. Mandibularis (somatosensibel en somatomotorisch): o.a. voorste deel vd tong (niet smaak), ventrale tandenboog, proprioceptie (spierspoeltjes), kauwspieren en motoriek kauwspieren (1ste kieuwboog)

Wat kan een aandoening in de LMN in de n. mandibularis veroorzaken?

Atrofie van de kauwspieren ; rAt.

In welke 3 hoofdtakken splitst de Nervus Trigeminus zich? Zijn deze takken motorisch/ sensibel/ gemend? Wat innerveren ze globaal?

• Nervus opthalmicus = sensibel en innerveert het gebied rond oog en voorhoofd.

• Nervus maxillaris = sensibel en innerveert het gebied rondom neus, bovenkaak en lip.

• Nervus mandibularis = motorisch en sensibel, het innerveert kauwspieren, (motorisch), tong, onderlip en kin sensibel (sensibel).

Dus eigenlijk verdeel je het hoofd horizontaal in 3 delen.

Benoem het ezelsbruggetje van de kopzenuwen en wat voor soort ze zijn

Op Ons Oude Tuin Terras At Frida Verse Groenten Van Albert Heijn

Olfactorius Opthalmicus Oculomotorius Trochlearis Trigeminus Abducens Facialis Vestibulocochlearis Glossopharyngeus Vagus Accessorius Hypoglossus

Some Say Money Matters But My Brother Says Big Brains Matter More.

N. I

• N. Olfactorius

• Tel

• Reukepitheel

N. II

• Opticus

• Di

• Refina

N. III

• Oculomotorius

• Mes

• Externe dwarsgestreepte oogspieren + pupil en corpus ciliare

• Parasympatische innervatie!

N. IV

• Trochlearis

• Mes

• Externe dwarsgestreepte oogspieren

N. V

• Trigeminus

• Met

• Pijn, tast en thermo aangezicht (incl. cornea) en van neusmucosa, palatum, tandkassen, tong + proprioreceptie en motoriek van de kauw/kaakspieren

• Behoort tot de 1ste kiemboog

N. VI

• Abducens

• Met

• Externe dwars

N. VII

• Facialis

• Met

• Smaak voorste deel tong, speeksel- en traanklieren, gelaatspieren.

• Parasympatisch

• 2e kieuwboog

N. VII

• Vestibulocochlearis

• Met

• Cochlea en vestibulair labyrinth

N. IX

• Glossopharyngeus

• Myel

• Smaak tong en tast, druk, pijn pharynx, baro- en chemoreceptoren, borstholte, pharynxspieren.

• Viscerosensorisch

• 3e kieuwboog

N. X

• Vagus

• Myel

Functies:

• Proprioceptie en motoriek keelsnoerders (dwarsgestreept);

• Proprioceptie en motoriek larynxspieren (dwarsgestreept)

• Viscerosensortisch larynx, thorax, abdomen.

• Dwars/gladgestreepte spieren en klieren oesophagus-colon

• Hart lever nier

Overig:

• 4e en 6e kieuwboog

• Parasympatisch

N. XI

• Accessorius

• Myel

• Hals- en shouderspieren

• 4e en 6e kieuwboog

N. XII

• Hypoglossus

• Myel

• Longspieren (dwarsgestreept)

Hoeveel zenuwen sturen de ogen aan?

3 kopzenuwen zijn bezig met het aansturen van je ogen om ze in alle richtingen te kunnen draaien!

Waar lopen de parasympatische zenuwvezels?

Sommige parasympatische zenuwvezels lopen in n. Facialis (huilen) of in de Oculomotorius (pupilreflex), terwijl 99% in de n. Vagus loopt. Gaat altijd om gladde spierweefsels of klieren.

Wat zijn vestibulaire reflexen?

Vestibulaire reflexen = reflexen die je opwekt met je evenwichtsorgaan. Deze bevat de n. Vestibulochochlearis (n. VIII) die naar de hersenstam toegaat, terwijl evenwicht ook grotendeels naar de kleine hersenen gaat. Vanuit daaruit lopen weer motorische zenuwen naar de periferie

Vestibulo-spinaal reflexen

Bijv. armen voor je strekken om je gezicht te beschermen als je valt.

vestibulo-oculair reflex

Als je je hoofd snel van links naar rechts beweegt en naar 1 vinger kijkt, dan zie je je vinger nog scherp; je blik stabiliseert (je ogen bewegen in de tegengestelde richting van je hoofd).  Je prikkelt namelijk je evenwichtsorgaan, die signalen worden gebruikt om je ogen aan te sturen.