Historia sprawdzian 1

wojna totalna

wojna, w której obie strony stosują wszelkie środki i metody mające na celu pokonanie przeciwnika,

taktyka spalonej ziemi

taktyka państw Osi polegająca na niszczeniu wszystkich źródeł zaopatrzenia, które mogą zostać wykorzystane przez przeciwnika,

dipisi

błąkający się po zniszczonych miastach bezdomni ludzie, zazwyczaj przesiedleńcy i byli więźniowie,

Międzynarodowy Trybunał Wojskowy

sądził nazistowskich przywódców

Karta Narodów Zjednoczonych

dokument zawierający podstawowe zasady prawnego funkcjonowania ONZ,

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

organ sądowy ONZ z siedzibą w Hadze,

Zgromadzenie Ogólne ONZ

coroczne sesje, w których biorą udział delegaci wszystkich państw należących do ONZ,

Powszechna deklaracja praw człowieka

uchwalona przez ONZ, znalazły się w niej zapisy o m.in. prawie wszystkich ludzi do życia, pracy i wolności,

UNRRA

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy

UNICEF

Fundusz ONZ Pomocy Dzieciom,

UNESCO

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury,

FAO

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Rolnictwa i Wyżywienia,

Sojusznicza Rada Kontroli Niemiec

najwyższy organ mocarstw okupujących Niemcy po II wojnie światowej, działający w Berlinie VIII 1945 –III 1948,

Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu

rozpatrywał zbrodnie japońskie, znajdował się w Tokio,

Rada Powiernicza

sprawowała kuratelę nad rejonami powierniczymi (niesamodzielnymi),

,,błękitne hełmy”

siły międzynarodowe ONZ,

sierpień - wrzesień 1944r.

spotkanie w Dumbarton Oaks,

25 kwietnia - 26 czerwca 1945r.

konferencja założycielska ONZ

26 czerwca 1945r.

podpisanie Karty Narodów Zjednoczonych,

1946 - 1949r.

procesy norymberskie

luty 1947r.

podpisanie paryskich traktatów pokojowych,

1948r.

uchwalenie Powszechnej deklaracji praw człowieka,

supermocarstwo

państwo dysponujące największym potencjałem politycznym, militarnym i gospodarczym,

układ dwubiegunowy

ścieranie się wpływów USA i ZSRS,

inkorporacja

włączenie do ZSRS Litwy, Łotwy, Estonii, Kresów Wschodnich, Rusi Zakarpackiej i Besarabii,

sowietyzacja

narzucanie przez ZSRS krajom od niego zależnym sowieckiego systemu ustrojowego,

Europejska Organizacja Współpracy Gospodarczej

współpraca krajów europejskich,

Kominform

Biuro Informacji Partii Komunistycznych i Robotniczych, jej celem była ścisła koordynacja działań partii komunistycznych,

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

organizacja zrzeszająca państwa bloku wschodniego, kraje członkowskie musiały upodobnić gospodarkę do sowieckiej,

realizm socjalistyczny

jedyna dopuszczalna forma ekspresji artystycznej w państwach bloku wschodniego,

,,taktyka salami”

metoda działania ZSRS, polegająca na wieloetapowej eliminacji przeciwników politycznych i przejmowaniu władzy przez komunistów w państwach Europy Środkowo

zimna wojna

stan trwałego napięcia w polityce międzynarodowej, trwający od 1947r. do 1991r. pomiędzy blokami państwa skupionymi wokół USA i ZSRS, rywalizacja na płaszczyźnie ideologicznej, gospodarczej, wyścigu kosmicznego i wyścigu zbrojeń, nigdy nie doszło do bezpośredniej konfrontacji zbrojnej,

12 marca 1947r.

doktryna Trumana

1947r.

ogłoszenie Europejskiego Planu Odbudowy,

1947r.

utworzenie Europejskiej Organizacji Współpracy Gospodarczej,

1947r.

konferencja w Szklarskiej Porębie,

1947r.

powstanie Kominformu,

1947r.

plan Marshalla

1949r.

powołanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej,

1954r.

powołanie Unii Zachodnioeuropejskiej,

Bundeswehra

armia zachodnioniemiecka,

most powietrzny

zaopatrywanie przez Amerykanów odciętej części Berlina drogą powietrzną,

mur berliński

mur oddzielający obszar Berlina Zachodniego, władze NRD chciały zapobiec dalszym ucieczkom ludności do RFN,

NATO (Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego)

organizacja o charakterze polityczno

Układ Warszawski

reakcja ZSRS na przyjęcie RFN do NATO, organizacja krajów komunistycznych w celu współpracy państw członkowskich w kwestiach polityki zagranicznej i obronności,

,,polowanie na czarownice”

bezpodstawne oskarżanie wielu osób o współpracę z komunistami, kierował temu Joseph McCarthy,

makkartyzm

nadgorliwe szukanie szpiegów komunistycznych przy jednoczesnym kreowaniu atmosfery strachu i zagrożenia społecznego,

23 na 24 czerwca 1948r. - 12 maja 1949r.

blokada Berlina

1948r.

pierwszy kryzys berliński,

1947r.

powstanie Bizonii (strefa amerykańska + brytyjska),

kwiecień 1949r.

utworzenie Trizonii (Bizonia + strefa francuska)

4 kwietnia 1949r.

powstanie NATO,

wrzesień 1949r.

powstanie RFN,

wrzesień 1949r.

pierwsza próba jądrowa przeprowadzona przez ZSRS,

październik 1949r.

powstanie NRD,

16 czerwca 1953r.

powstanie berlińskie,

1953r.

śmierć Stalina,

marzec 1955r.

wejście RFN do NATO,

1955r.

powstanie Układu Warszawskiego (odpowiedź ZSRS na dołączenie RFN do NATO),

12/13 sierpnia 1961r.

budowa muru berlińskiego,

destalinizacja

proces odchodzenia od kultu Stalina w państwach bloku wschodniego, został on zapoczątkowany przemówieniem Nikity Chruszczowa wygłoszonym w 1956r. podczas XX Zjazdu KC KPZS,

odwilż

okres złagodzenia polityki w państwach komunistycznych,

powstanie węgierskie

z początku manifestacja pod pomnikiem Józefa Bema w Budapeszcie mająca okazać solidarność z uczestnikami polskich protestów, przerodziła się w powstanie wsparte przez część węgierskich wojsk dowodzonych przez płk. Pála Malétera,

doktryna Breżniewa

doktryna ograniczonej suwerenności, według której ZSRS miał prawo do interwencji zbrojnej w każdym kraju bloku komunistycznego, jeżeli uznał, że zostały w nim naruszone ,,podstawy ustroju socjalistycznego”,

Praska Wiosna

działania Alexandra Dubčeka, który podjął próbę demokratyzacji ustroju, odsunął od władzy stalinistów i zniósł cenzurę,

żdanowszczyzna

polityka wewnętrzna w ZSRS polegająca na odizolowanie twórczości sowieckiej od wpływów zachodnich poprzez ścisły nadzór ideologiczny, prowadził ją Andriej Żdanow,

doktryna Eisenhowera

politykę prezydenta USA polegająca na ekonomicznym i militarnym wsparciu krajów na Bliskim Wschodzie,

5 marca 1953r.

śmierć J. Stalina,

1955r.

konferencja w Bandungu,

luty 1956r.

XX Zjazd KPZS,

23 października 1956r.

powstanie węgierskie

4 października 1957r.

umieszczenie Sputnika na orbicie,

1957–1960r.

polityka odprężenia,

1964r.

objęcie władzy w ZSRS przez L. Breżniewa,

1968r.

Praska Wiosna,

20 na 21 sierpnia 1968r.

inwazję wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację,

Nikita Chruszczow

po śmierci Stalina zaangażował się w walkę o władzę, objął urząd sekretarza generalnego KC PZPS, od 1958r. piastował stanowisko premiera ZSRS,

Imre Nagya

komunistyczny polityk i premier Węgier, w latach 1953

Leonid Breżniew

sekretarz generalny KC PZPS w latach 1964

Alexander Dubček

I sekretarz Komunistycznej Partii Czechosłowacji, podjął próbę demokratyzacji ustroju co doprowadziło do wkroczenia żołnierzy Układu Warszawskiego na teren tego kraju,

János Kádár

stał na czele nowego rządu powołanego po aresztowaniu delegacji węgierskiej,

Dwight David Eisenhower

prezydent USA od 1952r., był zwolennikiem tajnych operacji, zainicjował doktrynę Eisenhowera,

Gustáv Husák

stał na czele nowej władzy w Czechosłowacji po zajęciu kraju przez żołnierzy Układu Warszawskiego,

maoizm

wariant ideologii komunistycznej oparty na ideach przywódcy KPCh Mao Zedonga, który połączył marksizm

Wielki Skok

szybkie przekształcenie rolniczych Chin w potęgę przemysłową,

Czerwona książeczka

,,Cytaty z dzieł przewodniczącego Mao”, spis myśli przywódcy, które uznawano za niepodważalne i zachęcano do uczenia się ich na pamięć,

rewolucja kulturalna

wielki ruch społeczno

obozy reedukacyjne

obozy ciężkiej, przymusowej pracy, która miała skutkować w zmianie poglądów politycznych,

Czerwona Gwardia (hunwejbini)

organizacja działająca w Chinach w czasie rewolucji kulturalnej, młodzież studencka, robotnicza i szkolna, która zwalczała symbole dotychczasowej kultury, obyczajów, idei, prześladowała ,,burżuazyjnych” intelektualistów oraz wszystkich uznawanych przez ideologię maoizmu za wrogów,

komuny ludowe

wiejska jednostka gospodarcza i administracyjna w ChRL, liczyły średnio 25 tys. ludzi, z założenia były samowystarczalne i zakazywały własności prywatnej, nie można było nawet samodzielnie przygotować posiłku,

1948r.

utworzenie Koreańskiej Republiki Ludowo

1 października 1949r.

proklamowanie Chińskiej Republiki Ludowej,

1950r.

zajęcie Tybetu,

czerwiec 1950 - lipiec 1953r.

wojna koreańska,

8 września 1951r.

podpisanie traktatu pokojowego z Japonią,

lipiec 1953r.

rozejm w Panmundżom,

1958r.

rozpoczęcie realizacji Wielkiego Skoku,

1966r.

początek rewolucji kulturalnej,

1976r.

śmierć Mao Zedonga,

Mao Zedong

stał na czele Komunistycznej Partii Chin i Chińskiej Republiki Ludowej, utworzył osobny wariant ideologii komunistycznej