Duits 5VWO literatuurgeschiedenis middeleeuwen tot romantiek

sociaal leven middeleeuwen

• standenmaatschappij (kerk>adel>burgerij)

• kut leven

• leven na dood belangrijker

sociaal leven renaissance, humanistische hervorming

• positieve instelling, genieten, zelfbewust

• leven op aarde belangrijker

sociaal leven barok

• 30-jarige oorlog (katholiek vs protestants)

• pest epidemie → negatieve instelling

• onzeker, angst, dood

sociaal leven verlichting

• adel/kerk minder macht

• burger belangrijkers, zelfbewust

• schoolplicht

• wet → iedereen gelijk

sociaal leven Sturm und Drang

* liefde en natuur belangrijk

wereldbeeld Middeleeuwen

• God en kerk belangrijk

• Mens geen individu, alleen deel van gemeenschap

wereldbeeld renaissance, humanistische hervorming

• nieuwe wetenschap → met eigen verstand wereld verklaren → reformatie (katholiek/protestant)

• vrij, opgeleid mens centraal (humanisme) → wedergeboorte klassieken

wereldbeeld barok

* vergankelijkheid (vandaag is goed, morgen kan t zo anders zijn (YOLO)) → mensen terug naar religie

wereldbeeld verlichting

• zelf nadenken → handelen naar rede

• tegen bijgeloof, heksenvervolging en marteling

• tolerantie andere religies

• vooroordelen bestrijden

wereldbeeld Sturm und Drang

• handelen naar gevoel/passie

• vrijheid → tegen wet, regels en moraal

literatuur middeleeuwen

• geestelijk

• werelds

• alleen nonnen, monniken en sommige adel kon lezen/schrijven

• liefdesliederen en ridderromans

literatuur renaissance, humanistische hervorming

* Martin Luther vertaalt bijbel → basis Duitse taal

literatuur barok

• motieven:

  • carpe diem (pluk dag)

  • memento mori (herriner doden)

  • vanitas (vergankelijkheid (nietigheid))

• sonnet → 2x4 regels + 2x3 regels

• vergelijken van tegenstellingen

literatuur verlichting

• burgerproblemen centraal

• bijna alle dichters geleerden

• literatuur om op te voeden

literatuur Sturm und Drang

• geniecultuur → held is genie → sterk, geen grenzen, volgt eigen regels/wensen

• actuele sociale problemen

• gevoelens centraal

• Johan Wolfgang von Goethe, Friedrich von Schiller