stralingsbalans

stralingsbalans

De stralingsbalans laat zien wat er gebeurt met het zonlicht (insolatie) als het de aarde bereikt. De zon stuurt 100% zonnestraling richting de aarde. Dit gebeurt er vervolgens met die energie:

• 20% van de straling wordt gereflecteerd door wolken.

• 10% wordt gereflecteerd door het aardoppervlak.

• In totaal wordt dus 30% van het zonlicht weerkaatst en bereikt de aarde niet.

De resterende 70% wordt geabsorbeerd:

• 20% wordt geabsorbeerd door de atmosfeer en wolken.

• 50% wordt geabsorbeerd door het aardoppervlak (de aarde).

De aarde straalt vervolgens warmte (infraroodstraling) uit:

• 10% van die warmtestraling wordt direct uitgestraald vanaf het aardoppervlak, maar door de atmosfeer vastgehouden.

• 40% van de warmtestraling wordt geabsorbeerd door de atmosfeer en wolken.

• 60% wordt door de atmosfeer en wolken uitgestraald naar de ruimte.

In de afbeelding staat ook dat 95% van de uitstraling wordt vastgehouden door het natuurlijke broeikaseffect, waardoor de aarde warm blijft

reflectie

door aarde en atmosfeer naar de ruimte teruggekaatst zonlicht

Albedo

weerkaatsingsvermogen, dit hangt af van de aard van het aardoppervlak. Zo heeft ijs een hoog albedo

Insolatie

: inkomende straling van de zon met korte golflengte, lichtenergie

Radiatie

uitgaande straling van de aarde en atmosfeer met lange golflengte, thermische energie

Broeikasgas:

Laat het zonlicht(=insolatie) door maar houdt de uitstraling van warmte/IR (=radiatie) tegen (zoals het glas van een serre of broeikas). Voorbeelden van broeikasgassen: waterdamp, CO2, CH4, N2O(=lachgas).

Natuurlijk broeikaseffect

: Effect van natuurlijke broeikasgassen op de temperatuur van de aarde. Hierdoor hebben we op aarde een gemiddelde temperatuur van 15°C i.p.v. -18°C.

Waarom is het culminatietijdstip (het moment waarop de zon haar hoogste stand inneemt t.o.v. de horizon, dus om 12 uur zonnetijd) niet het warmste moment van de dag?

licht moet omgezet worden in warmte => vraagt tijd

en bovendien die warmte gaat moeten accumuleren na 12 uur in de atmosfeer

Welke twee maanden zijn gemiddeld de warmste in België? Verklaar.

omdat juli en augustus wordt meer warmte geacumeleerd in de atmosfeer

Welke de koudste? Verklaar

De koudste maanden zijn januari en februari, omdat de aarde na december nog blijft afkoelen door gebrek aan zonnestraling.

In september en maart staat de zon even hoog aan de hemel. Zijn deze maanden ook even warm? Verklaar.

In maart begint de atmosfeer net op te warmen en

In spetember is er al warmte door de voorbije zomer

Het toegevoegd broeikaseffect

Met het toegevoegd broeikaseffect bedoelt men het effect van de door de mens geproduceerde broeikasgassen CO2, methaan , en N2O op de stralingsbalans

Verbranding kerosine

⇒┴ uitstoot van CO₂, een broeikasgas

⇒┴ T stijgt

Condensatiestrepen

⇒┴ groter albedo

⇒┴ T daalt

Ontbossing

⇒┴ minder fotosynthese

⇒┴ meer CO₂ in de lucht

⇒┴ T stijgt

Op hoge breedtegraden

(bv. in Canada):

Ontbossing

Þ grotere sneeuwvlakten

Þ hoger albedo

Þminder absorptie

Þminder radiatie

ÞT daalt.

Meer verkeer Þ meer broeikasgassen.)

Beton en asfalt hebben ander albedo

Intensieve veeteelt

Þ meer methaan (CH₄),     

     lachgas (N₂O) en

     koolstofdioxide (CO₂)

Þ meer broeikasgassen

Þ T stijgt

In de pens van herkauwers breken bacteriën gras af. Hierbij komt CH₄ vrij.