farmacologie: non-insulinerge anti-diabetica

insuline secretatogenen

stimuleert sluiting van kalium kanaal in beta cel —> stimulatie release van endogene insuline

bv. solfonylurea (glyclazide), meglitinides

biguanides

activatie AMPK (AMP-gestimuleerde proteine kinase) —> verhoogde insuline sensiviteit PERIFEER

• inhibitie gluconeogenese

• stimulatie glucose opname

• stimulatie perifere glycolyse

bv. metformine

thiazolidinedionen

activatie PPAR-ɣ receptor (peroxisoom proliferator activated receptor-gamma)

—> verhoogde insuline sensiviteit perifeer weefsel

• verhoogde opname van glucose in spier en vet

  • inhibitie gluconeogenese

bv. rosiglitazone, pioglitazone

glucagon-like peptide 1 analogen

• stimulatie insuline vrijzetting + voorkomen beta cel apoptose

• vertragen maaglediging

• inhibitie glucagon vrijzetting

• hersenen: gesatureerd gevoel

bv. ozempic

dipeptidyl peptidase 4 inhibitoren

DPP-4 inhibitoren: inhibitie van afbraak GLP-1

• stimulatie insuline vrijzetting

• inhibitie glucagon vrijzetting

bv. sitagliptine, saxagliptine

alfa-glucosidase inhibitoren

inhibitie van alfa-glucosidase in de dunne darm —> tragere absorptie

• minder postprandiale hyper

• geen invloed op vasten

bv. acarbose, miglitol

pramlintide

injecteerbare amyline analoog

• suppressie glucagon release

• verminderd honger

• vertraagd ledigen van maag

natrium-glucose transporter 2 inhibitoren

SGLT2 inhibotren: inhibitie van renale absorptie van glucose in de nier —> uitscheiding van glucose via urine

• uitscheiding in verhouding tot hoeveelheid in het bloed

bv. dapagliflozine

CAVE: euglycemische diabetische ketoacidose

bempedoine zuur

remt omzetting tussen citraat en acetyl CoA in de lever