Understanding Human Actions and Moral Responsibility

Moral

Tumutukoy sa mabuti, makatarungan, makakalikasan, at maka-Diyos na kaugalian ng tao.

Hindi nito isasaalang-alang ang taong gumagawa ng layunin

Nagpapahiwatig ng mismong kilos na hindi maaring husgahan.

Kilos na may kaalaman at pagsang-ayon sa kahihinatnan

Uri ng kilos na may mabigat na pananagutan.

Takot

Maaaring mawala ang pananagutan ng tao sa kahinatnan ng kilos kapag nagdudulot ng pansamantalang kaguluhan sa isipan.

Kakayahang suriin ang sariling kilos

Nakakatulong sa paggawa ng tamang kilos at pasiya.

Paraan

Panlabas na kilos na kasangkapan upang makamit ang layunin.

Mabuting layunin, pamamaraan, kahihinatnan, at sirkumstansya

Kinakailangan upang maging mabuti ang isang makataong kilos.

Kilos-loob

Tumungo sa layunin o intensiyon ng isip.

Kilos na ginawa dahil sa bugso ng damdamin

Kailan hindi nakikitaan ng deliberasyon ng isip at kilos-loob.

Isip at kilos-loob

Dalawang kategorya na bumubuo sa labing dalawang yugto ng makataong kilos ayon kay Sto. Tomas de Aquino.

Kawalan ng kaalaman

Maaaring mawala ang pananagutan sa makataong kilos kung hindi kayang kontrolin.

Kilos ng tao

Kilos na nagaganap ayon sa kalikasan ng tao.

Pananagutan

Nakabatay sa kabibinatnan ng kanyang kilos.

Etika at kagandahang-asal

Bakit kailangang maging maingat ang tao sa paggawa ng makataong kilos.

Uri ng kilos

Nagiging batayan sa pagkamit ng layunin at pananagutan.

Kilos na ginawa batay sa emosyon

Hindi napapabilang sa mapanagutang kilos.

Sinadya at nilook

Ginawa nang may kamalayan at kusang-loob, kaya may pananagutan.

Puwersang nagmumula sa labas

Salik na nakakaapekto sa pananagutan ng kilos.

Pagtanggap ng mga positibong resulta

Hindi nakaaapekto sa pananagutan ng tao sa kaniyang kilos.

Matinding emosyon

Maaaring magresulta ito sa hindi makatarungang desisyon.

Takot

Nagiging hadlang sa tamang pananagutan.