College 1: embryologie

ganglia

verzamelingen van neural somata in het lichaam

Wet van Bell-Magendie

Informatie in een neuron gaat in 1 richting

Wat zijn de 3 zenuwstelsels?

• centraal zenuwstelsel: hersenen en ruggenmerg

• perifeer zenuwstelsel: neuronen verbonden met CZS

• enterisch zenuwstelsel: netwerken van neuronen in de wand van spijsverteringskanaal

invertebraten

hebben ruggenmerg ventraal van de darm

neurulatie

een embryologische laag (neurale plaat) rolt op en vormt een buis

Vroege neurale buis

soort tuinslang waar vruchtwater doorheen loopt. Hij wordt door ontwikkeling een complexere tuinslang → het brein

• bestaat uit 1 cellaag: neuroepitheel cellen

Waaruit bestaan de neurale buis en hersenblaasjes?

• een wand

  • witte en grijze stof

• een stelsel van holtes

  • ventikelsysteem

Welke drie hersenblaasjes bestaan er in het begin van de ontwikkeling?

Wat ontstaat er uit het prosencephalon?

diencephalon, hypofyse, lens + retina, telencephalon

Wat ontstaat er uit het rhombencephalon?

metencephalon, myelencephalon

Wat ontstaat er uit het diencephalon?

thalamus, epithalamus en hypothalamus

Waaruit bestaat de hersenstam?

• mesencephalon

• pons

• medulla oblongata

Wat ontstaat er uit het metencephalon?

pons en cerebellum

Wat ontstaat er uit het myelencephalon?

medulla oblongata

Wat ontstaat er uit het telencephalon?

Cerebum: cortex en nuclei

Wat ontstaat er uit het mesencephalon?

middenhersenen (Bijv. tectum)

Hoe ga je van een laag stamcellen naar een gelaagde groep cellen?

Een laag breid zich dmv migratie van stamcellen naar neuronen uit naar 3 lagen cellen. De uitlopers van de neuronen liggen nog verder naar buiten

• Een laag stamcel, een laag cellichamen en een laag axonen

Lissencephalie

sterk verminderde ontwikkeling van cerebrale cortex

• cerebrum ontwikkelt zich nog sterk in tweede en derde trimester zwangerschap

Fissura longtitudinalis cerebri

splitsing van voor naar achter

complexere migratie

Migratie van neuronen naar de marginale zone

• bijv. cerebrale cortex, basale ganglion

Lissencephaal brein

het brein is glad

Gyrencephaal brein

het brein heeft windingen

Wat worden de neuronen in de dorsale intermediaire zone?

sensibele neuronen

Wat worden neuronen in de ventrale intermediaire zone

motor neuronen

holoprosencephalie (HPE)

stoornis in hemisferisatie (spectrum)

• stoornis in de mediolaterale ‘patterning’ van prosencephalon

• malformatie van de grote hersenen met of zonder malformatie van het aangezicht

• varieert van milde midfaciele hypoplasie tot aprosopie

• mild: meestal laag IQ, anosmie, epilepsie

• ernstig: lethaal

Telencephale ontwikkeling

hemisferatie

• deukt in bij mediaan (fissura longitudinalis cerebri→ wordt gescheiden in een linker en rechter helft (2 hemisferen)

  • wordt gescheiden tot het corpus callosum

• Het niet gescheiden deel = lamina terminalis

  • hier vanuit ontwikkelt L-R communicatie

Fases van de Telencephale ontwikkeling

• primaire groei

  • hemisferen ontstaan

  • laterale delen groeien sneller

• secundaire groei

  • ontstaan lobi

  • ontwikkeling fissura lateralis

  • sagittale vouwing

• tertiaire groei

  • gyri (windingen)

  • sulci (groeven)

  • opercula (deksels)

Telencephale ontwikkeling: sagittale vouwing (C-vorm)

bijv:

• laterale ventrikels

• nucleus caudatus

• hippocampus

Telencephale ontwikkeling: connectiviteit

• spectaculaire ontwikkeling van axonale uitgroei

  • nuclei worden gespleten door axonale verbinden tussen gebieden

• myelinisatie

  • vaak pas na geboorte

  • heel veel connecties zijn daarom nog niet meteen myeline

  • sommige connecties pas volledig gemyeliniseerd in het derde decennium