ARALING PANLIPUNAN 10 - 4TH QUARTER TEST

Pakikilahok na Pansibiko

Tumutukoy sa mga kolektibong gawain tungo sa paglutas ng mga isyung pampubliko.

Civic Engagement o Civic Participation

Ang Pakikilahok Pansibiko ay kilala sa salitng english bilang ___________.

Makabayan (Patriotism)

At tumutukoy sa damdamin na nahahayag ng pagmamahala, debosyon at malalim na ugnayan sa kaniyang bayang sinilangan at sa mga kaugalian at kultura ng bayan.

Artikulo XVI Section 1

Paggalang sa Bandila at Pambansang Awit

Tapat sa Republika ng Pilipinas

Pagtiwala sa Republika ng Pilipinas, paggalang sa bandila at pambansang awit, pangangalaga sa makasaysayang lugar, pagpapayaman ng kultura ng ating bansa

Artikulo II, Seksyon 4

Ang pangunahing tungkulin ng pamahalaan ay paglingkuran at pangalagaan ang sambayanan.

Makatao (Humane)

Ay pinakamahalaga dahil nagpapakita ito ng respeto o paggalang sa kapwa.

Produktibo

Pagiging masipag at matiyaga, pagtratrabaho ng maayos, pagpapabuti ng mga gawaain sa abot ng makakaya.

Matulungin sa Kapwa

Ang aktibong mamamayan ay tumutulong sa kapwa upang makapamuhay nang marangal, payapa at masagana.

Tuwiran at Di-Tuwiran

Ang dalawang uri ng pakikilahok sa pampolitika.

Tuwirang Pakikilahok

Ang kagustuhan ng mamamayan ay naipapahayag sa pamamagitan ng pagpupulong ng bayan (primary assembly).

Di-Tuwirang Pakikilahok

Ang kagustuhan ng mamamayan ay naipaparating sa kanilang piling kinakatawan.

Malayang pamamahayag, pagboto, pagsali at pagsuporta sa mga organisasyong pampolitikal

Mga paraan ng pakikilahok sa poltiikal.

Saligang Batas 1987 Artikulo III, Katipunan ng mga Karapatn Seksyon 4

Hindi dapat mapatibay ng batas na nagbabawas sa kalayaan sa pananalita, pagpapahayag, o ng pamamahayagan o sa karapatan ng mga taong-bayan na mapayagang magkatipon at magpetisyon sa pamahalaan upang ilahad ang kanilang mga karaingan.

Civic Forum

Pagbibigay ng tinig o pagkakataong magsalat ang lahat ng kasapi ng lipunan, lalo na ang mahihirap.

Mobilizing Agent

Pagpapalakas ng pakikilahok na pansibiko o civic engagement.

Watchdog

Pagbabantay ng transparency sa mga pampublikong pamamahala.

Article V Section 1

Suffrage may be exercised by all citizens of the Philippines not otherwise disqualified by law, who are at least eighteen years of age, and who shall have resided in the Philippines for at least on year, and in the place where they propose to vote, for at least six months immediately prceding the election. No literary, property, or other substantive requirement shall be imposed on the exercise of suffrage.

Article V Section 2

The congress shall provide a system for securing the secrecy and sanctity of the ballot as well as a system for absentee voting by qualified Filipinos abroad.

18 Years Old

Ilang taon bago bumoto ang isang mamamayang sa halalan?

Isang Taon

Ilang taon dapat manirahan ang isang mamamayan bago ito bumoto.

6 months

Ilang buwan dapat manirahan sa lugar ng kaniyang tirahan upang doon siya bumoto?

Provision 1

Pagbabawal sa paglalagay o pagdidikit ng campaign poster sa mga luga na hindi itinalaga ng COMELEC.

Provision 2

Pagbabawal na vote nang higit sa isang beses.

Provision 3

Pagbabawal na vote para sa ibang tao.

Provision 4

Pagbabawal na tumatanggap ng kabayaran kapalit ng vote.

Provision 5

Pagbabawal na gumamit ng terorismo, kaharasan at iba pang mga gawain upang makakuha ng vote.

Provision 6

Pagbabawal ng suhol at pilitin ang opisyal sa halalan.

Provision 7

Pagbabawal ng militar at pulis na pumasok at manatili sa loob ng presinto at mga sentro ng botohan maliban sa pagboto.

Omnibus, Election Code, Seksyon 60-62

Ayon dito, ang partido politikal ay tumutukoy sa organisandong grupo ng mga tao na nagkakaisa ng ideolohiya, pampolitikang ideya o mga plataporma ng pamahalaan.

Buwis

Ito ay pinanggagalingan ng pinakamahalagang bahag ng pondo na ipinanggagastos ng pamahalaan sa iba't ibang gawain at serbisyong ibinibigay ng mga tao.

Pagbabayad ng Buwis

Ang matapat na _______________ ay pinakamalaking tulong ng mamamayan sa pamahalaan.

Community Tax

Ito ay ibinabayad ng mga mamamayan kung siya ay labingwalong taong gulang na.

Community Tax

Kailangan ito kapag siya ay pumipirma ng mga kontrata sa pagtratrabaho, pag-aasawa, pagbilig ng bahay, lupa at iba pang legal na kasunduan nito.

Income Tax

Ito ay bahagi ng perang ibinabayad sa mamamayan kapag siya ay nagtratrabaho o nagnenegosyo.

Real Estate Tax

Ito ay buwis na batay sa halaga ng di-natitinag na pag-aari gaya ng lote, bukirin o ano mang lupang pag-aari pati ng mga bahay, gusali, at iba pang estrukturang ipinapatayo roon.

Inheritance Tax

Ito ang buwis na ating binabayaran kapag tayo ay tumatanggap o nagmana ng pag-aaring di-natitinag o iba pang bagay na mapagkakakitaan gaya ng negosyo.

Buwis sa iba pang ari-arian

Ito ay buwis na binabayaran kapag tayo ay nag-mamayari ng sasakyan tulad ng kotse, trak, dyip at motorsiklo.

Buwis sa mga Negosyo at iba pang mga kalakal

Nagbabayad din tayo ng mga buwis para sa mga negosyo at iba pang gawaing napagkakakitaan gaya ng tindahan, restawran, beauty parlor, at iba pa.

Value-Added Tax (VAT)

Ito ay ang buwis na ating binabayaran kapag bumibili tayo ng mga bagay tulad ng mga pagkain, kasuotan, kagamitan, at iba pa.

Tax Evasion

Hindi nagbabayad ng tamang buwis.

Vote Buying

Namimmigay ng pera sa botante upang sila ay iboto.

Maguindanao Massacre

May napapatay na kandidato tuwing sasapit ang halalan tulad ng nangyaring masaker sa Maguindanao noong November, 23, 2009.

Para sa Indibidwal, Para so Korporasyon

Mga itinakda ng Bureau of Internal Revenue sino nga dapat magbayad ng buwis.