Basisboek Biologie 1.3

Fosfolipiden

Essentiële bouwstenen voor celmembraan

Lijken op vetten, maar hebben 2 vetzuren aan glycerolmolecuul aan de overgebleven hydroxylgroep zit een fosfaatgroep gebonden

Hydrofiele kopgroep

Fosfaatgroep en een polaire of geladen groep vormen samen de hydrofiele kopgroep van een fosfolipide

Steroïden

Zijn Lipiden met 4 aan elkaar gekoppelde koolstofringen. Veel hormonen behoren tot de steroïden

Cortisol

Hormonen van de bijnierschors

Hydrofoob

Stoffen, bijv Lipiden, die niet tot heel slecht oplossen in water. Voornamelijk bestaan uit koolstofketens en weinig polaire groepen hebben.

Lipiden

Diverse klasse moleculen die met elkaar gemeen hebben dat ze hydrofoob zijn. voorbeelden: vetten, fosfolipiden en steroïden

Vet

Is opgebouwd uit een glycerolmolecuul en 3 vetzuren.

Functie: opslag van energie, bij afbraak komt 2x zoveel energie vrij als bij afbraak van suikers.

Bij dieren wordt vet opgeslagen als isolatie in vetcellen in het bindweefsel onderhuids, bij planten in zaden

Glycerol

Is een molecuul die bestaat uit 3 koolstofatomen en 3 OH groepen

Vetzuur

Een vetzuur heeft een lange keten van koolstofatomen, 16,18 apolaire C-H bindingen maakt de keten hydrofoob. De vetzuurketen eindigt met een carboxylgroep (-COOH) dit is een zure groep → vetzuur

Verzadigde vetzuren

Hebben geen dubbele bindingen tussen de C-atomen. Elk koolstofatoom is gebonden aan het maximale aantal waterstofatomen en is dus verzadigd (vol) met H-atomen

Onverzadigde vetzuren

Hebben een of meer dubbele bindingen tussen de C-atomen. Enkelvoudige of meervoudige onverzadigde vetzuren, op de plek van de dubbele binding zit er een knik in de koolstofketen.

Verzadigde vetten

Rechte vetzuurketens die dicht tegen elkaar plakken en hierdoor lastig smelten, vast bij kamertemperatuur, meest afkomstig van dieren

Onverzadigde vetten

Geknikte vetzuurketens, vloeibare vorm bij kamertemperatuur, meest afkomstig van planten.

Cholesterol

Een stéroïde en essentieel bestanddeel van celmembraan van de dierlijke cel

Atherosclerose

Teveel aan cholesterol in bloed kan leiden tot vetafzetting in de bloedvaten. Ook genoemd aderverkalking.