Osie, płaszczyzny i okolice ciała

Wymień podstawowe osie (3)

1. Osie pionowe

2. Osie poziome

3. Osie strzałkowe

Osie pionowe

wśród nich wyodrębnia się oś główną, przechodzącą przez szczyt głowy

Osie poziome

zwane też niekiedy poprzecznymi, przebiegające prostopadle do pionowych, od strony prawej do lewej lub odwrotnie.

Osie strzałkowe

biegnące poziomo, prostopadle w stosunku do poziomych, od przodu ku tyłowi lub odwrotnie

Płaszczyzny są wyznaczane przez

2 osie leżące prostopadle do siebie.

Wyróżnia się 3 rodzaje płaszczyzn:

1. poziome

2. czołowe

3. strzałkowe

Płaszczyzny poziome

wyznaczone przez oś strzałkową i poprzeczną

Płaszczyzny czołowe

wyznaczone przez oś poziomą (poprzeczną) i pionową

Płaszczyzny strzałkowe

wyznaczone przez oś strzałkową i pionową

Płaszczyzna strzałkowa pośrodkowa

zawiera w sobie oś główną i dzieli ciało na lewą i prawą połowę.

W osi strzałkowej wyznacza się kierunek

1. przedni lub brzuszny

2. względnie dobrzuszny

3. tylny lub grzbietowy

4. względnie dogrzbietowy

W osi pionowej wyróżnia się kierunek

górny i dolny

W osi poziomej wyróżnia się kierunek

przyśrodkowy i boczny

W obrębie kończyn używa się określeń

bliższy i dalszy

Określenia bliższy i dalszy odnoszą się do odległości

od tułowia

W opisach przedramienia kierunek przyśrodkowy bywa nazywany

łokciowym

W opisach przedramienia kierunek boczny bywa nazywany

promieniowym

W opisach przedramienia powierzchnia przednia bywa nazywana

dłoniową

W opisach przedramienia powierzchnia tylna

grzbietową

Położenie względem powierzchni ciała jest określane jako powierzchowne lub głębokie, zależnie od odległości

od skóry lub błony śluzowej

Położenie struktury między dwiema innymi, w zależności od wzajemnych odniesień, może być określane jako

środkowe albo pośrednie, a niekiedy jako pośrodkowe.

W obrębie klatki piersiowej wyznacza się linie topograficzne o przebiegu pionowym:

1. Linia pośrodkowa przednia

2. Linia mostkowa - pionowa

3. Linia środkowo-obojczykowa

4. Linia przymostkowa

5. Linia pachowa przednia

6. Linia pachowa tylna

7. Linia pachowa środkowa

8. Linia pośrodkowa tylna

9. Linia przykręgowa

10. Linia łopatkowa

Linia pośrodkowa przednia,

biegnąca pionowo przez środek mostka i dalej przez pępek.

Linia mostkowa - pionowa,

wzdłuż bocznego brzegu trzonu mostka.

Linia środkowo-obojczykowa -

przechodzi przez ½ długości obojczyka

Linia przymostkowa

biegnie w środku pomiędzy linią mostkową a środkowo-obojczykową.

Linia pachowa przednia

przechodzi przez fałd pachowy przedni, wywołany przez dolny brzeg mięśnia piersiowego większego.

Linia pachowa tylna

przechodzi przez fałd pachowy tylny, wywołany przez dolny brzeg mięśnia najszerszego grzbietu.

Linia pachowa środkowa

biegnie w środku między linią pachową przednią a tylną, przez najwyższy punkt dołu pachowego.

Linia pośrodkowa tylna

przebiega wzdłuż wierzchołków wyrostków kolczystych kręgów.

Linia przykręgowa

biegnie wzdłuż wierzchołków wyrostków poprzecznych kręgów.

Linia łopatkowa

przechodzi przez dolny kąt łopatki.

Na przedniej ścianie brzucha wyznacza się dwie umowne linie poziome:

1. górna linia (linia międzyżebrowa)

2. dolna linia (linia międzykolcowa)

górna linia (linia międzyżebrowa) przechodzi przez

najniższe punkty łuków żebrowych (co odpowiada wysokości dolnych brzegów żeber X)

dolna linia (linia międzykolcowa) przechodzi przez

kolce biodrowe przednie górne

Po wyznaczeniu linii poziomych otrzymujemy podział brzucha na trzy główne okolice:

1. nadbrzusze

2. śródbrzusze

3. podbrzusze

Linie o przebiegu pionowym (podział topograficzny brzucha) poprowadzone są wzdłuż

bocznych brzegów mięśni prostych brzucha,

Dla osób, u których nie są one widoczne, można zastępczo wyznaczyć umowne linie biegnące pionowo i przechodzące przez

½ długości więzadeł pachwinowych, co mniej więcej pokrywa się z opisanymi liniami naturalnymi.

Wprowadzenie liniii pionowych brzucha umożliwia podział każdej z 3 głównych okolic na

3 mniejsze.

Nadbrzusze dzieli się na

nadbrzusze właściwe i 2 okolice podżebrowe - lewą i prawą.

Śródbrzusze zawiera

okolicę pępkową i 2 okolice boczne brzucha.

W skład podbrzusza wchodzi

okolica łonowa i 2 okolice pachwinowe.

W obrębie brzucha dobrym punktem orientacyjnym jest pępek, rzutowany na kręgosłup na wysokości

krążka międzykręgowego między III a IV kręgiem lędźwiowym.