economie havo 4 module 4 begrippen | Quizlet

algemeen prijspeil

gemiddeld prijsniveau van het goederenmandje

algemene prijs van tijd

de rente: prijs van tijd die banken rekenen

basisjaar

jaar dat als beginsituatie wordt genomen bij de berekening van indexcijfers

bestedingsaandelen

wegingsfactoren

consumentensurplus

Het verschil tussen de prijs en de betalingsbereidheid.

deflatie

Daling van het algemeen prijsniveau.

Depositorekening

de bankrekening van algemene banken bij de centrale bank

goederenmandje

verzameling producten die representatief is voor wat een gemiddeld huishouden koopt

inflatie

stijging van het algemene prijspeil door de tijd

indexcijfer

verhoudingsgetal van een waarde in twee verschillende perioden

Inviduele prijs van tijd

ongemak van consumptie-uitstel

intertemporele substitutie

verschuiving van consumptie over de tijd

kredietkanaal

door de rente te verhogen of te verlagen beïnvloedt de ECB de maatschappelijke geldhoeveelheid en daarmee de economische activiteit

lenen

gebruikmaken van geld van anderen

marktprijs van tijd

de marktprijs van tijd is de algemene prijs van tijd

monetair beleid

beleid van de centrale bank

partieel prijsindexcijfer

prijsindexcijfer van een product

prijsindexcijfer

prijs omgezet naar een indexcijfer

rente

het rentepercentage waartegen banken geld kunnen lenen bij de centrale bank

reporente

rentepercentage waartegen banken geld kunnen lenen bij de centrale bank

risico-aversie

de neiging om het zekere voor het onzekere te nemen

sparen

uitstellen van consumptie: directe consumptie wordt vervangen door consumptie in de toekomst

stroomgrootheden

Grootheden die over een bepaalde periode worden gemeten.

vermogensmarkt

vraag en aanbod van financieel kapitaal bij elkaar komen

voorraadgrootheden

voorraadgrootheden zijn grootheden waarvan de waarde op een bepaald moment wordt bepaald

wegingsfactoren

uitgave aan een bepaald product als percentage van de totale uitgaven

economische levensloop

ontwikkeling van het inkomen tijdens een mensenleven

financieel vermogen

geldelijke bezittingen

kinderarbeid

arbeid verricht door minderjarigen

leerplicht

verplichting om naar school te gaan

levenslang leren

permanente scholing gedurende het arbeidzame leven

looninkomen

hoeveelheid geld die wordt verruild voor arbeid

menselijk kapitaal

productiefactor arbeid

pensioen

periode in het leven zonder leerplicht en waarin geen betaalde arbeid verricht hoeft te worden

startsalaris

salaris bij aanvang van de werkzame periode in het leven

verdiencapaciteit

het vermogen om inkomen te genereren

aanvullend pensioen

zelfstandig gespaard pensioen bovenop het basispensioen

AOW

algemene ouderdomswet; wet die het algemene basispensioen regelt

basispensioen

pensioen dat de overheid alle Nederlanders betaalt vanaf de pensioengerechtigde leeftijd

bbp

waarde van alle in een land geproduceerde goederen en diensten in een jaar

begrotingssaldo

het begrotingssaldo van de overheid kan negatief of positief zijn: er is sprake van een financieringstekort of een financieringsoverschot

beroepsbevolking

alle mensen die tegen betaling werken, plus de werklozen

financieringsoverschot

positief begrotingssaldo

financieringstekort

negatief saldo van inkomsten en uitgaven van het Rijk, exclusief de aflossingen op de staatsschuld

Incidentele uitgaven

overheidsuitgaven die af en toe voorkomen

kapitaaldekkingsstelsel

pensioenstelsel waarbij de pensioenuitkeringen gefinancierd worden door opgebouwd kapitaal

Miljoenennota

samenvatting van de rijksbegroting

omslagstelsel

pensioenstelsel waarbij de pensioenuitkeringen gefinancierd worden door belastingen en premieheffing

Parlement

volksvertegenwoordiging

parlementaire democratie

staatsvorm waarbij het land bestuurd wordt door een gekozen parlement

regeerakkoord

de plannen van de regering voor de komende jaren

Rijksbegroting

verwachte kosten en opbrengsten van het Rijk voor het komende jaar

staatsobligatie

schuldpapier uitgegeven door een overheid

structurele uitgaven

Uitgaven die jaarlijks terugkomen.

troonrede

door het staatshoofd uitgesproken rede met daarin de plannen van de regering voor het komende jaar

uitgestelde belastingen

financieringstekort van de overheid

volksvertegenwoordiging

door het volk gekozen mensen die het volk vertegenwoordigen

waardevast

een uitkering wordt aangepast aan de inflatie (prijsontwikkeling) zodat de koopkracht van de uitkering op peil blijft

welvaartsvast

een uitkering stijgt mee met de loonontwikkeling (en profiteert mee van de eventueel gestegen welvaart)