KASAYSAYAN AT KULTURA NG PILIPINAS

Mga flashcards na sumasaklaw sa pangunahing konsepto tungkol sa kasaysayan at kultura ng Pilipinas sa estilo ng VOCABULARY sa Filipino.

Pantayong Pananaw (WE Perspective)

Isang pananaw sa kasaysayan na mula sa loob at para sa sariling lipunang Pilipino; ginagamit ang wikang Filipino at nakabatay sa ating konteksto.

PANGKAYONG PANANAW (YOU Perspective)

Pananaw ng mga dayuhan o taga-ibang nasyonalidad; 'from-you-for-us' ang interpretasyon ng kultura at kasaysayan.

PANGKAMING PANANAW (THIS IS US Perspective)

Pananaw ng mga Pilipinong iskolar na bumalik at nagsimulang suriin at isulat ang sariling kasaysayan para sa Pilipino; 'from-us-for-you'.

TAO

Ang tao ang pangunahing yunit at sentro ng kasaysayan; ang kilos at ugnayan ng tao ang nagsisilbing saligan ng pag-unlad.

LUGAR

Lugar o lokasyon kung saan naganap ang mga pangyayari; nagbibigay ng konteksto sa kasaysayan.

PANAHON

Takdang panahon o yugto kung kailan naganap ang makasaysayang pangyayari.

Prehistoriko

Panahon bago ang pagsusulat; batay sa ebidensya ng arkeolohiya.

Panahong Historikal

Panahon na may dokumentadong tala at kasaysayan.

Kolonyal na Panahon

Panahon ng pananakop ng mga dayuhan sa Pilipinas (hal. Kastila).

Panahon ng Kasarinlan

Panahon simula ng kalayaan hanggang sa kasalukuyang panahon; halimbawa: 1896, 1941-1945, 1986 (EDSA).

KASAYSAYAN SAYSAY

Isang salaysay o kuwento na may kahulugan, kahalagahan, at layunin para sa isang grupo.

SALAYSAY NA MAY SAYSAY

Salaysay o kuwento na nagbibigay-kahulugan at halaga sa sinasalaysay na grupo.

WIKA

Hindi lamang instrumento ng komunikasyon kundi pundasyon ng ating pagkakakilanlan; tulay ito sa pagitan ng nakaraan, kasalukuyan, at hinaharap.

Sining

Pagpapahayag ng damdamin, pananaw, at malikhaing pag-iisip sa musika, sayaw, sining biswal, at iba pa.

Tradisyon

Mga kaugaliang paulit-ulit na isinasagawa tulad ng fiesta, pamamanhikan, at bayanihan.

Kalinangang Pilipino

Kabuuan ng kultura ng Pilipinas: paniniwala, tradisyon, sining, wika, at pananampalataya.

Heograpikong Impluwensya sa Kultura

Lokasyon, klima, at anyo ng lupain na nakakaapekto sa pamumuhay, kabuhayan, pagkain, at tradisyon.

Wika bilang Kulturang Pundasyon

May mahigit 180 wika; pangunahing wika: Tagalog, Cebuano, Hiligaynon, Waray; Filipino ang pambansang wika.

Mga Tradisyonal na Ugali

Halaga tulad ng pakikipagkapwa, respeto sa matatanda, kabaitan, at utang na loob; kabilang ang mga konsepto gaya ng Bayanihan at Pakikisama.

Mga Pista at Pagdiriwang

Mga kilalang pista gaya ng Sinulog, Ati-Atihan, Panagbenga; mahalaga sa paggunita ng kasaysayan at kultura.

Pagkain bilang Kulturang Elemento

Pagkaing Pilipino bilang halo ng iba't ibang impluwensya; halimbawa: Adobo, Sinigang, Lechon, Pancit; simbolo ng hospitality at pagkakaisa.

Arkitektura at Konstruksyon

Tradisyonal na gusali tulad ng Bahay Kubo, Bahay na Bato, Toreng Dagat; katangian: tumutugon sa klima at lokal na materyales.

Musika at Sayaw

Ibat-ibang anyo ng musika at sayaw tulad ng Tinikling, Pandanggo sa Ilaw, Singkil.

Panlipunang Estruktura

Malawak na pamilya, pagrespeto sa hierarkiya, malakas na family ties; papel ng magulang, matatanda, kabataan.

Pagkakakilanlan at Pagmamalaki

Pagmamalaki sa kultura; pagtataguyod at pagpreserba ng kulturang Pilipino sa pamamagitan ng edukasyon at pagsusulong.

Kahalagahan ng Kulturang Pilipino

Pagkakaisa at pagrespeto sa pagkakaiba-iba; layunin ang mapanatili at mapaunlad ang pambansang pagkakakilanlan.

Mga Impluwensyang Pangkasaysayan

Mga wakas ng kolonyal na karanasan: Kastila (333 taon, 1565-1898), Estados Unidos (50 taon, 1898-1946), Hapon (4 na taon, 1941-1945).