biochemia

pierwiastki biogenne

C H O P N S

makroelementy (bez pierwiastkow biogennych)

Na K Ca Mg Cl

mikroelementy

Fe F I

funkcja H i O

wystepuje w wiekszosci zwiazkow organicznych

funkcja C

tworzy szkielety weglowe

fynkcja N

skladnik bialek, aminokw, kw nukleinowych, nukleutydow

Funkcja P

Składnik kwasów nukleinowych i nukleotydów

Funkcja Ś

Składnik wielu Białek i niektórych aminokwasów

Funkcja Na

Bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, składnik płynów ustrojowych

Funkcja K

Bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, składnik płynów ustrojowych, u roślin jest aktywator em wielu enzymów oraz Wypływa na stopień uwodnienia komórek

Funkcja ca

Niezbędny do funkcjonowania komórek nerwowych i komórek mięśniowych, bierze udział w procesie krzepnięcia krwi, składnik szkieletów i zębów zwierząt

Funkcja MG

Aktywator wielu enzymów,uczestniczy w składaniu podjednostek rybosomów, składnik chlorofilu

Funkcja CL

Odpowiada za równowagę wodno mineralną, w chodzi w skład kwasu solnego (składnik soku żołądkowego)

Funkcja f

Składnik szkliwa zębów

Funkcja i

Składnik hormonów tarczycy

Funkcja fe

Składnik Białek transportujących (Hemoglobina) tlen i magazynujących (mioglobiny) go, składnik wielu enzymów i przenośników elektronów biorących udział w fotosyntezie i oddychaniu komórkowym

związki nieorganiczne

Zazwyczaj nie zawierają w swojej budowie węgla (wyjątki CO CO2 H2CO3)

najważniejsze z występujących w organizmie to H2O i sole mineralne

Związki organiczne

Podstawowym składnikiem jest Węgiel

Lipidy, Sacharydy, białka, aminokwasy, Nukleotydy i kwasy nukleinowe

Właściwości wody

Jest cieczą w zakresie temperatury 0° 100°C

Wysokie ciepło właściwe

Woda jest Spójna i przylega do powierzchni naładowanych ujemnie

Duże napięcie powierzchniowe

Mało scisliwa

Dobry rozpuszczalnik

Grupy funkcyjne

Aminowa NH2

Karboksylowa COOH

ketonowa CO

aldehydowa CHO

hydroksylowa OH

Proces osmozy to

Dyfuzja wody Z/do komórki

Proces osmozy przykłady

Jakie mamy monosacharydy

Triozy; aldehyd glicerynowego

Pentozy: atp, Ryboza, deoksyryboza

Heksozy: fruktoza glukoza Galaktoza

Jakie mamy Oligosacharydy di

Sacharoza Laktoza Maltoza

Sacharoza budową

Laktoza budowa

Wiązanie Beta 1 4 glikozydowe

Maltoza budowa

Jakie mamy polisacharydy

O funkcji zapasowej Celuloza i Chityna O funkcji budulcowej glikogen i skrobia

Jakie są polisacharydy O funkcji budulcowe j

Nierozpuszczalne w wodzie wytrzymałe sztywne

Gdzie występuje Celuloza

Główny składnik ściany komórkowej komórek roślin i niektórych protistow

Dlaczego Celuloza I Chityna pełni funkcję budulcowym

Większość organizmów w tym organizmu których występuje nie wytwarza enzymów zdolnych do jej rozkładu

Między łańcuchami tworzą się liczne Wiązania wodorowe dzięki czemu powstają grubsze włókna celulozowe hity nowe odporne np. na urazy

Jakie wiązanie występuje w Celulozy i hity nie

1 4 Beta glikozydowe

Czym różni się budowa hity ny i Celulozy

Jedną z grup funkcyjnych w celuloze jest to grupa hydroksylowa a w hity nie grupa aminowa z dołączona grupa acety lowa

Gdzie występuje Chityna

Główny składnik ściany komórkowej komórek Grzybów buduje twarde części wielu zwierząt bezkręgowych między innymi szkielet zewnętrzny stawonogów i dzioby ośmiornic

Jakie są po polisacharydy O funkcji zapasowej

Są cukrami enzymatyczny mi rozkładanymi do cząsteczek glukozy które są z kolei wykorzystywane przez organizm jako źródło energii

Gdzie występuje skrobia

U roślin

Gdzie występuje Glikogen

U Grzybów i zwierząt w organizmie człowieka gromadzi się głównie w wątrobie ach oraz w mięśniach

Co rozkłada skrobie

Enzym amylaza wytwarzane między innymi w komórkach roślinnych

Jaką budowę ma skrobie

Skrobia jest zbudowana z cząsteczek glukozy połączonych wiązaniami 1 4 Alfa glikozydowe mi ma postać helisy lub rozgałęzione

Co rozkłada Glikogen

Enzym Fosforrylaza glikogenowa nowa

Jak zbudowany jest Glikogen

Jest silnie rozgałęzione cząsteczki glukozy połączone są wiązaniami zarówno 1,6 i 1,4 cztery Alfa

Jakie wyróżniamy enzymy

Maltaza Laktaza Sacharaza

Z jakich monosacharydów zbudowana jest Maltoza

glukozy i glukozy

Z jakich monosacharydów zbudowana jest Laktoza

Z glukozy i galaktozy

Z jakich monosacharydów zbudowana jest Sacharoza

glukozy i fruktozy

Czy lipidy są Hydrofobowe

Tak z powodu ich nie polarnej budowy

Budowa kwasów tłuszczowych właściwych

Glicerol + 3 reszty kwasów karboksylowych —> Triglicerydy

Jak dzielimy lipidy

Proste: wąski i tłuszcze właściwe

Złożone: Fosfolipidy i Glikolipidy

Izoprenowe: Steroidy i karotenoidy

Funkcje tłuszczów właściwych

Zapasowa termo izolacyjna termo Regulacyjna ochronna (przed urazami mechanicznymi)

Budowa wosku

Alkohol mono hydroksylowych + kwas karboksylowy —> ester

Funkcje Włosków

Pokrywają Pióra i sierść

Wosk pszczeli

składnik kutykuli

Spermacet

Co łączy Fosfolipidy i Glikolipidy

Oba mają hydrofilową głowę i hydrofobowy ogon przez co możemy powiedzieć że mają właściwości amfipatyczne

Budowa fosfolipidów

Posiada dwa ogony Zresztą kwasów karboksylowych oraz głowę w której skład w chodzi Fosfor

Co to warstwa Fosfolipidowa i kiedy powstaje

W roztworach wodnych spontanicznie tworzą się uporządkowane warstwy ich powstanie jest uwarunkowane między innymi oddziaływaniami hydrofobowy między ogonami a cząsteczkami wody oraz wiązaniami wodorowymi między głowami a cząsteczkami wody

Jakie wyróżniamy warstwę Fosfolipidy owa

Mono warstwa tworząca micele

Dwuwarstwowe tworząca liposomy

Czym są lipidy Izopren nowe

To produkty kondensacji pięciu węglowego węglowodoru - izoprenu

Karotenoidy rodzaje

Czerwone i pomarańczowe karoten y Żółte ksanofile

Karotenoidy funkcje

Udział w fotosyntezie

Przeciw utleniacze

Wabienie zwierząt (do owocow)

Steroidy opis

Mają pierścieniową budowę jednym z steroidów zwierzęcych jest cholesterol

Steroidy funkcje

Składnik błon komórkowych komórek roślinnych

Chronią organy roślinne nadają im Gorzki smak lub właściwości toksyczne

Z jakich aminokwasów zbudowany są białka

Białkowych do tej grupy należy około 20 aminokwasów

Co to A tą węgla Alfa

A tą węgla bezpośrednio połączone z grupą aminową i grupę karboksylową

ogólny wzor aminokwasu

H

NH2 - C - COOH

R

Jaki charakter mają aminokwasy

Kwasowo-zasadowej

Wpływ ph środowiska na postacie jonową aminokwasów

Niskie ph forma kationowa NH3+

Punkt izoelektryczny John obojnaczy

Wysokie ph forma anionowa COO

Jak określić jaki charakter ma Aminokwas

Na podstawie grup funkcyjnej w obrębie łańcucha bocznego

Które aminokwasy są hydrofobowe

Te z łańcuchem bocznym zbudowanym z węgla i wodoru

Na podstawie liczby aminokwasów wyróżnia się

Peptydy od dwóch do 50 aminokwasów i polipeptydy-białka ponad 50 aminokwasów

Rodzaje Białek ze względu na kształt

fiBrylarne np. kollagen i globularne np. histony

Rodzaje Białek ze względu na skład

Proste i złożone

Co to struktura pierwszorzędowa

struktura aminokw polaczona wiazaniami peptydowymi

co to struktura drugorzędowa

lancuch polipeptydowy sfalsowany w orzestrzeni w alfa helise albo beta harmonijke

co to struktura trzeciorzedowa

jeden lancuch polipeptydowy sfaldowany majacy strukture przestrzenna ustabilizowana mostkami disiarczkowymi

struktura czwartorzedowa

bialko zbudowane z dwoch lub wiecej podjednostek utzrumujace sie dzieki pddzialywania miedzy bocznymi lancuchami aminokwasow

rodzaje oddzialywan miedzy bocznymi lancuchami aminokwasow

hydrofobowe, wiaz diS, wiaz wodorowe, wiaz jonowe

albumina

reguluje objetosc krwii

transportuje rozne subst

histony

wapolnie z DNA tworza chromatyne

mioglobina

magazynuje tlen w miesniach

hemoglobina

transporruje tlen w organizmue

globulina

zwalcza drobnoustroje chorobotworcze

kolagen

buduje kosci skore chrzastki sciegna

keratyny

skladnik skory wlosow lusek pior dziobow paznokci pazurow kopyt rogow

jak wyglada budowanie wlokiwn kolagenowych

trzy lancuchy polipeptydowe lacza sie m in wiazaniami wodorowymi w potrojna helise prokolagenu

odciecie fragmentow lancucha z obu stron prowadzi do wytworzenia tropokolagenu a one lacza sie w olbrzymie nierozpuszczalne wlokna kolagenowe

od czego zalezy poziom twardosci keratyn

od liczby wiazan di siarczkowych

co to koagulacja-wysalanie

proces wytracania sie osadu, struktora bialka nie zostaje naruszona

jakie czynniki aby zaszla koagulacja

sole metali lekkich np sodu potasu magnezu

jakie czynniki do drnaturacji

wyskoka temp > 45

prom rentgenowskie i jonizujace

sole metali ciezkich

silne kwasy i zasady

rozpuszczalniki org

co to denaturacja

nieodwracalny proces podczas ktorego sochodzi do rozerwania mostkow disirarczkowych

co dzieje sie z bialkiem w roztowrze o wyskoim stezeniu protonow

docjodzi do denaturacji

co to kwasy nukleinowe

polinukleotydy

nukleotydy z czego sa zudowane z jakich pierwiastkow i z jakich elementow

C O P H N

• pentoza - rybozy lub deoksyrybozy

• jedna z pieciu zasad azotowych: guaninia G adenina A cytozyna C tymina T uracyl U

• 1 - 3 reszt fosforanowych(V)

jakie wiazania wystepuja w nukleotydzie

dwupierscieniowe puryny

guanina adenina

jednopietscieniowe pirymidyny

cytozyna tymina uracyl

czym charakteryzuja sie rybonukleotydy

zawieraja ryboze i zasade G lub A lub C lub U oznacza sie je trzyliterowymi skrotami

czym charakteryzuje sie deoksyrybonukleotyd

zawiera deoksyryboza i zasdae G lub A lub C lub T oznacza sie czteroliterowymi skrotami

ATP co oznacza

adenozynotrifosforan

funkcje wolnych nilkeotudow

nosniki energii chemicznej ATP

czasteczkami sygnalowymi cAMP

jaka funckje pelnia dinukleotydy

przenosnikow elektroniw w procesach metabolicznych

przyklady dinukleotydow

• dinuk. nikotynoamidoadeninowy NAD+

• fosforan dinuk. nikotynoamidoadeninowego NADP+

• dinuk flawinoadeninowy FAD